Venezuelako krisia herrialdeak 2013.
urtearen hasieratik pairatzen duen krisi politiko, ekonomiko eta sozialari egiten dio erreferentzia.
Venezuelako krisia | |
---|---|
Mota | gertaera socioeconomic crisis (en) krisi politiko |
Denbora-tarte | 2010(e)ko hamarkada - |
Data | XXI. mendea |
Kokaleku | Venezuela |
Herrialdea | Venezuela |
Kausa | 2013–present economic crisis in Venezuela (en) corruption in Venezuela (en) shortages in Venezuela (en) crime in Venezuela (en) Kontzientzia preso |
Honen ondorioa | langabezia Gosete Bolivarian diaspora (en) 2014–23 Venezuelan protests (en) 2017 Venezuelan protests (en) Venezuelan migration crisis (en) |
Herrialdearentzat, krisiak hainbat arazo ekonomikoen pilaketa ekarri zituen: finantza krisia, oinarrizko produktuen eta botiken eskasia, enpresa pribatuen itxierak eragindako langabeziaren gorakada eta eskualdeko beste herrialdeetarako migrazio masiboa. Era berean, bankuek enpresa pribatuari emandako kredituaren murrizketa, hiperinflazioa eragin zuen gobernu zentralak Venezuelako Banku Zentralaren (BCV) bidez egindako diru-politikaren esku-hartzea, ustelkeria politikoa, produktibitatearen eta lehiakortasunaren narriadura, petrolioaren prezioen beherakada (industria honek Venezuelan izan duen krisirik handiena eragin zuena) eta beste arazo batzuek krisia larriagotzea eragin dute.
Krisiak bi protesta mugimendu sozial gogor sortu ditu, bata 2014an eta bestea 2017an. Nazio Batuen Giza Eskubideetarako Goi Mandatariaren Bulegoaren arabera, polizia-aparatuek eta para-polizialek gogor zapaldu zituzten protestak, eta parte-hartzaileen giza eskubideak behin eta berriz urratu zituzten, arrazoi politikoengatik hainbat biktima eta preso utziz.
Aldi honetan bertan Venezuelak krisi politiko sakona jasan du. 2015eko abenduan, oposizioak eserlekuen bi herenak eskuratu zituen Asanblea Nazionalean. 2016ko urtarrilean, Auzitegi Gorenak- 2015eko abenduan chavismoaren aldeko Asanblea Nazionalak hautatua- Amazonas estatuko diputatuen aukeraketan irregulartasunak aipatuz, Asanblea Nazional berria "men egin gabe" zegoela deklaratu zuen eta bere erabaki guztiei balio juridikoa ukatu zien. Urte horretan bertan, Batasun Demokratikoaren Mahaia alderdiak (MUD) Nicolás Maduro presidentearen aurkako errebokazio-erreferendum bat hasi zuen, eta 2016ko urrian Hauteskunde Kontseilu Nazionalak (CNE) mugarik gabe bertan behera utzi zuen erreferenduma.
Artikulu hau Venezuelako historiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Venezuelako krisia, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Eduki guztia CC BY-SA 4.0(r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.