Silvestre Umerez

Bere lehen urteak Euskal Herrian egin zituen, eta gero Ameriketara joan zen; Uruguain lan pedagogiko garrantzitsua burutu zuen, garai hartan herrialdearen hezkuntzak izandako bultzakada handiaren arduradunetako bat izan zelarik.

Silvestre Umerez
Bizitza
Jaiotza	Oñati, 1843
Herrialdea	Gipuzkoa, Euskal Herria
Heriotza	Montevideo, 1922 (78/79 urte)
Jarduerak
Jarduerak	Wiki Euskarapaleontologoa eta irakaslea

Fisika eta Matematika ikasketak egin zituen Madrilen eta Valladoliden, eta Bigarren Hezkuntzako irakasle bezala lanean hasi zen. 1869an Oñatiko Unibertsitatean eskolak ematen hasi zen, bertan Matematika katedraduna eta liburuzaina bihurtuz.

1871ean, Aitzkirriko kobazuloan (Oñati) aurkitutako aztarna paleontologikoen lehen determinazioak egin zituen, eta berak ere kobazuloa industu zuen.

1873an, II. Guda Karlistaren eraginez Unibertsitatea itxi zen, eta Umerezek, beste askok bezala, atzerrirako bidea hartuko zuen.

 

Uruguaiera 1874ko maiatzean ailegatu zen. Hainbat aktibitateri ekin bazion ere (tartean zohikatz-meatzaritza), bere jarduera nagusia hezkuntzan izan zen.

1875ean, Duraznon "Colegio Hispano Oriental" sortu zuen. 1876ean, Mariano Soler apaizaren aginduetara, "Liceo de Estudios Universitarios" ospetsua sortu zuen. 1877an Montevideoko "San Vicente de Paul" eskolaren zuzendari izendatu zuten; eta lanpostu hau Lizeoan emaniko kimika eskolekin txandakatu zuen. 1879ean Maldonadora bizitzera joan zen, Silvestrek "Escuela Ramírez" ikastetxearen zuzendaritza postua atera baitzuen bertan; emazteak Nesken Bigarren Hezkuntza Eskolaren zuzendaritza hartu zuelarik. Umerezek, besteak beste, ikasleen artean nekazaritza eta lorezaintza ezaguerak bultzatu zituen (Escuela Ramirezen, berak landatutako masustondo zuriak oraindik zutik diraute). 1889an Montevideoko "Liceo Católico"aren zuzendaritza hartu zuen, fisika, kimika eta matematika irakastearekin batera. 1906ean Escuela Ramirezera itzuli zen, eta han jarraitu zuen 1915ean erretiroa hartu arte.

Umerezek lan pedagogiko garrantzitsua egin zuen Uruguaien, ikasleen burujabetasuna sustatuz, eta lehengo irakasmolde pasiboak gainditu behar zirela aldarrikatzen zuen korrontea jarraituz; 1877tik aurrera Uruguaien bultzatutako hezkuntza erreforma sakonean parte hartze handia izan zuen. Filosofia horrekin bat, 1879an "El Porvenir del Estudiante" astekaria bultzatu zuen, bere garaian erreferentziazko ekimena (13 urteko gazteek egina) eta etorkizuneko hainbat pertsona garrantzitsuren eskola.

 

1876ko irailaren 24ean Mercedes Sanchez irakaslearekin ezkondu zen Duraznon. Fede katolikoaren jarraitzailea, bere burua euskaldun bezala aurkeztu ohi zuen, eta Montevideoko El Cerro parrokian Arantzazuko Amaren gurtzea bultzatu zuen. Hil zenean, haren arimaren aldeko meza bere ikasle izandako Antonio Castro josulagunak eman zuen.