Alfabeto Glagolitiko
Alfabeto glagolitikoa edo glagolitsa (kroazieraz: glagoljica; serbieraz: глагољица; errusiera eta bulgarieraz: глаголица; ukraineraz: глаголиця; txekieraz: hlaholice) eslaviar hizkuntzetan idazteko erabili zen lehen alfabetoa da.
Zirilo eta Metodio santuek sortu zuten IX. mendean, Biblia eta liturgia liburuak antzinako eslavierara itzultzeko. Bi mendetan zehar eslovenieraz, kroazieraz eta bulgarieraz idazteko erabili zen, batez ere erabilera liturgikorako. Gaur egun ere, Dalmaziako zenbait parrokiatan erabiltzen da oraindik.
Alfabetoa
| Grafia | Izena (zirilikoan) | Izena (letraldatua) | Fonema | Baliokide hebrear edo grekoa | Baliokide zirilikoa | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ⰰ |  | Азъ | Az | /a/ | Α | А |
| Ⰱ |  | Буки | Buki | /b/ | Б | |
| Ⰲ |  | Веди | Vedi | /v/ | Β | В |
| Ⰳ |  | Глаголи | Glagoli | /g/ | Γ | Г |
| Ⰴ |  | Добро | Dobro | /d/ | Δ | Д |
| Ⰵ |  | Есть | Est | /ɛ/, /jɛ/ | Ε | Е |
| Ⰶ |  | Живете | Zhivete | /ʓ/ | Ж | |
| Ⰷ |  | Зело | Dzelo | /d͡ʑ/ | Ζ | Ѕ |
| Ⰸ |  | Земля | Zemlia | /z/ | Ζ | З |
| Ⰹ, Ⰺ |  | Иже | Izhe | /i/ | Η | Й |
| Ⰻ |  | И, Ижеи | I, Izhei | /i/ | Ι | І |
| Ⰼ |  | Гѥрв | Gierv | /ɟ/ | Ћ, Ђ | |
| Ⰽ |  | Како | Kako | /k/ | Κ | К |
| Ⰾ |  | Люди | Liudi | /l/, /ʎ/ | Λ | Л |
| Ⰿ |  | Мыслете | Mislete | /m/ | Μ | М |
| Ⱀ |  | Наш | Nax | /n/, /ɲ/ | Ν | Н |
| Ⱁ |  | Он | On | /ɔ/ | Ο | О |
| Ⱂ |  | Покой | Poko | /p/ | Π | П |
| Ⱃ |  | Рцы | Rtsy | /r/, /rʲ/ | Ρ | Р |
| Ⱄ |  | Слово | Slovo | /s/ | Σ | С |
| Ⱅ |  | Твердо | Tverdo | /t/ | Τ | Т |
| Ⱆ |  | Ук | Uk | /u/ | ΟΥ | У |
| Ⱇ |  | Ферт | Fert | /f/ | Φ | Ф |
| Ⱈ |  | Хер | Kher | /x/ | Χ | Х |
| Ⱉ |  | От | Ot | /o/ | Ω | Ѡ, Ѿ |
| Ⱌ |  | Цы | Tsy | /t͡ɕ/ | ץ | Ц |
| Ⱍ |  | Червь | Txerv | /t͡ʆ/ | Ч | |
| Ⱎ |  | Ша | Xa | /ʆ/ | ש | Ш |
| Ⱋ |  | Шта | Xta | /ʆtʲ/ | Щ | |
| Ⱏ |  | Ер | Er | /ɘ̯/ | Ъ | |
| ⰟⰉ |  | Еры | Ery | /ɨ/ | Ы | |
| Ⱐ |  | Ерь | Er' | /ɪ̯/ | Ь | |
| Ⱑ |  | Ять | Iat' | /jæ/, /æ/ | Ѣ | |
| Ⱖ |  | Ё | Io | /jɔ/ | ||
| Ⱓ |  | Ю | Iu | /ju/ | Ю | |
| Ⱔ |  | Юс малый | Ius maly | /ɛ̃/ | Ѧ | |
| Ⱗ |  | Юс малый йотированный | Ius maly iotirovanny | /jɛ̃/ | Ѩ | |
| Ⱘ |  | Юс большой | Ius bolxoi | /ɔ̃/ | Ѫ | |
| Ⱙ |  | Юс большой йотированный | Ius bolxoi iotirovanny | /jɔ̃/ | Ѭ | |
| Ⱚ |  | Фита | Fita | /f/, /θ/ | Θ | Ѳ |
| Ⱛ |  | Ик | Ik | /v/, /i/, /y/ | Υ | Ѵ |
Ikus, gainera
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2013/09/24 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak
Datuak: Q145625
Multimedia: Glagolitic alphabet / Q145625
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Alfabeto glagolitiko, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Eduki guztia CC BY-SA 4.0(r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.