1-A Jarmilo A.k.: Jarmilo antaŭ nia erao
◄ | 2-a jarmilo a.K.
a.K. | 9-a jc. a.K. | 8-a jc. a.K. | 7-a jc. a.K. | 6-a jc. a.K. | 5-a jc. a.K. | 4-a jc. a.K. | 3-a jc. a.K. | 2-a jc. a.K. | 1-a jc. a.K.
Epokoj
- 800 a.K.: En Mezeŭropo finiĝas la Bronzepoko, komenciĝas la unua parto de la ferepoko, la tiel nomata Hallstatt-kulturo.
- 400 a.K.: En Mezeŭropo finiĝas la unua parto kaj komenciĝas la dua parto de la ferepoko, la tiel nomata La-Tène-kulturo (ĝis ĉirkaŭ 30/15 a.K.).
Eventoj
- ĉirkaŭ la jaro 1000 a.K.: La iberoj unuafoje aperas.
- ĉirkaŭ la jaro 1000 a.K. bis ĉirkaŭ 500 a.K.: koloniigo de la Egea Maro, la marbordo de Malgrandazio kaj de la Nigra Maro, de Sicilio kaj suda Italio el Grekio.
- ĉirkaŭ la jaro 1000 a.K.: komenco de la etruska altkulturo, ĉirkaŭ 800 a.K. disvastiĝo, ĉirkaŭ 600 a.K. kulmino.
- 753 a.K.: Fondigo de Romo, la "eterna urbo".
- ĉirkaŭ la jaro 600 a.K.: Kreiĝo de la regno Romio.
- ĉirkaŭ la jaro 500 a.K.: La altaja lingvaro formiĝas, la kredo pri aŭguro de la individua sorto pere de horoskopoj disvastiĝas, la budhismo kreiĝas kaj la keltoj invadas nordan Iberion.
- ĉirkaŭ la jaro 400 a.K.: La greka filozofo Demokrito meditas pri la konstruo de la materio kaj kreas la vorton atomo.
- Dum 214 a.K. sub la ĉina imperiestro Ying Zheng konstruiĝas la unuaj signife grandaj partoj de la Ĉina Muro.
- ĉirkaŭ la jaro 200 a.K.: La keltoj atingas sian plej grandan disvastiĝon.
- 2. kaj 1-a jarcento a.K.: La Romia Imperio venkas la konkurantan regnon Kartago kaj konkeras la reston el la marborda teritorio de la Mediteranea Maro.
- Skribiĝas la torao, la sankta libro de la judismo kaj laŭ kristana vortumo la malnova testamento de la Biblio.
- Militoj ne plu decidiĝas nur per teritoriaj armeoj, sed ankaŭ per mararmeoj.
- Dum la Dinastio Zhou (inter la jaroj 1045 kaj 256 a.K.) la forĝistoj de Ĉinio regas la kreon kaj prilaboron de pura fero.
Gravaj personaĵoj
_-_Homer_and_his_Guide_(1874).jpg)
- probable 8-a jarcento a.K.: Homero, greka verkisto
- 6-a jarcento a.K. kaj 5-a jarcento a.K.: Konfucio, ĉina filozofo
- 6-a jarcento a.K.: Kiro la 2-a, fondinto de la Persa Imperio
- 6-a kaj 5-a jarcento a.K.: Budho Siddhartha Gautama, filozofo el suda Nepalo respektive norda Barato
- 5-a kaj 4-a jarcento a.K.: Sokrato, greka filozofo
- 5-a kaj 4-a jarcento a.K.: Hipokrato, greka kuracisto
- 4-a jarcento a.K.: Platono, greka filozofo
- 4-a jarcento a.K.: Aristotelo, greka filozofo
- 4-a jarcento a.K.: Aleksandro la Granda, makedona reĝo kaj armeestro
- 3-a jarcento a.K.: Arkimedo, greka matematikisto
- 3-a jarcento a.K.: Ying Zheng, fondinto de la Ĉina Imperio kaj instiginto pri starigo de la Granda Ĉina Muro
- 3-a kaj 2-a jarcento a.K.: Hanibalo, kartaga armeestro
- 1-a jarcento a.K.: Vitruvio, romia arkitekto kaj verkisto
- 1-a jarcento a.K.: Julio Cezaro, romia politikisto, armeestro kaj verkisto
This article uses material from the Wikipedia Esperanto article 1-a jarmilo a.K., which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). La enhavo estas disponebla laŭ CC BY-SA 4.0, se ne estas alia indiko. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Esperanto (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.