Ισλαμικό Κράτος: τρομοκρατική οργάνωση
Το αυτοαποκαλούμενο Ισλαμικό Κράτος (αραβικά:الدولة الإسلامية), γνωστό και με τα αρχικά (ΙSIS) ή και με την προγενέστερη ονομασία Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε (ο όρος «Λεβάντε» αναφέρεται επίσης ως «Ανατολής», «Συρίας» ή «Αλ-Σαμ») ή και Νταές (το αντίστοιχο ακρώνυμο στα αραβικά: داعش, Daesh), ήταν μια ενεργή τζιχαντιστική τρομοκρατική οργάνωση που διακυβέρνησε περιοχές του σημερινού Ιράκ και της Συρίας.
| Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε | |
|---|---|
| Πόλεμος στο Ιράκ (2003-2011) Ιρακινή εξέγερση Συριακός Εμφύλιος Πόλεμος Ιρακινός εμφύλιος πόλεμος Δεύτερος Λιβυκός εμφύλιος πόλεμος Εξέγερση της Μπόκο Χαράμ Πόλεμος στο Βορειοδυτικό Πακιστάν Πόλεμος στο Αφγανιστάν Υεμενικός εμφύλιος πόλεμος | |
 Η σημαία του Ισλαμικού Κράτους | |
| Ίδρυση | 1999 2014 (Διακήρυξη του Χαλιφάτου) |
| Ιδεολογία | Σαλαφισμός Χαλιφατισμός Ουαχχαμπισμός Αντι-Σιωνισμός Αντισημιτισμός Τζιχάντ |
| Ομάδες | Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε στη Λιβύη Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε στο Σινά Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε στην Υεμένη Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε στην Αλγερία Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε στην Υεμένη Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε στο Πακιστάν Μπόκο Χαράμ Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε στον Καύκασο Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε στη Σομαλία |
| Ηγέτες | Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγντάντι (2013-2019) Αμπντουλλάχ Καρντάς (2019-σήμερα) |
| Αρχηγείο | Μπακούμπα, Ιράκ (2006-2007) Ράκκα, Συρία (2013-2017) Μαγιαδίν, Συρία (Ιούνιος-Οκτώβριος 2017) Αλ-Κάιμ, Ιράκ (Οκτώβριος-Νοέμβριος 2017) Αμπού Καμάλ, Συρία (Νοέμβριος 2017) Ράβα, Ιράκ (8 Νοεμβρίου-17 Νοεμβρίου 2017) Δεν υπάρχει αρχηγείο (17 Νοεμβρίου 2017-τώρα) |
| Περιοχή |  Στρατιωτική κατάσταση στο Ιράκ, τη Συρία και στον Λίβανο στις 10 Δεκεμβρίου 2017. Αναλυτικά ISIS Συριακή Κυβέρνηση Λιβανική Κυβέρνηση |
| Προήλθε από | Jama'at al-Tawhid wal-Jihad |
| Πρώην | Jama'at al-Tawhid wal-Jihad |
| Αντίπαλοι | |
Στις 29 Ιουνίου 2014, το ISIS άλλαξε το όνομά του σε Ισλαμικό Κράτος και κήρυξε μονομερώς την ίδρυση χαλιφάτου, γνωστό στον δημόσιο λόγο ως Ισλαμικό Κράτος, σε μια έκταση που περιέχει περιοχές της Συρίας και του Ιράκ, με πρωτεύουσα τη Ράκκα. Το ISIS κατείχε την περιοχή αυτή μέσω ενός δικτατορικού καθεστώτος, ορίζοντας στη θέση του «χαλίφη» και «ηγέτη των απανταχού μουσουλμάνων» τον επικεφαλής της, Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι (γνωστό έκτοτε ως «Χαλίφη Ιμπραήμ»).
Στους στόχους της οργάνωσης ήταν η περαιτέρω εξάπλωση του «χαλιφάτου» μελλοντικά σε περιοχές στον Λίβανο, όπου έχει πραγματοποιήσει στο παρελθόν τρομοκρατική επίθεση, την Ιορδανία, το Ισραήλ, την Παλαιστίνη, το Κουβέιτ, την Τουρκία και την Κύπρο. Θεωρητικά όμως το ισλαμικό κράτος έπαψε να υπάρχει ως οργάνωση μετά την άλωση και του τελευταίου προπύργιου του (χαλιφάτο του Μπαγκούς) στα Σύνορα Συρίας Ιράκ από τις στρατιωτικές ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ και των Συριακών δημοκρατικών δυνάμεων στις 23 Μαρτίου του 2019 ημέρα Σάββατο. Παρόλα αυτά οι τρομοκρατικές ενέργειες από πρώην μέλη ή υποστηριχτές της σαλαφιστικής ιδεολογίας του ισλαμικού κράτους συνεχίστηκαν στην Ευρώπη την Αφρική και τη μέση Ανατολή.
Η οργάνωση γνώρισε ανάπτυξη στα πρώτα χρόνια του πολέμου του Ιράκ, ενώ ανέπτυξε δεσμούς με την Αλ Κάιντα. Αργότερα η οργάνωση εμπλέχτηκε και στον Συριακό Εμφύλιο Πόλεμο. Η κεντρική διοίκηση της Αλ Κάιντα, τον Φεβρουάριο του 2014, αποκήρυξε την οργάνωση "Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και της Ανατολής", εξαιτίας της σύγκρουσης της τελευταίας με την Αλ Νούσρα, παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία. Η σύνθεση των μελών της προέρχεται από πολλές παραστρατιωτικές οργανώσεις, όπως την Αλ Κάιντα του Ιράκ, το Συμβούλιο της Σούρα των Μουτζαχεντίν και άλλες. Αυτά τα μέλη πρεσβεύουν στην πλειοψηφία τους το Χαριτζιτικό Ισλάμ.[εκκρεμεί παραπομπή]
Ιδεολογία
Το Ισλαμικό Κράτος είναι μια εξτρεμιστική ομάδα που ακολουθεί τη σκληρή ιδεολογική γραμμή της Αλ Κάιντα και είναι οπαδός των παγκόσμιων αρχών της τζιχάντ. Όπως και η Αλ Κάιντα και πολλές άλλες σύγχρονες ομάδες τζιχαντιστών, το Ισλαμικό Κράτος αναδύθηκε από την ιδεολογία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, την πρώτη ισλαμιστική ομάδα στον κόσμο που χρονολογείται από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 στην Αίγυπτο. Το Ισλαμικό Κράτος ακολουθεί μια ακραία αντι-Δυτική ερμηνεία του Ισλάμ, η οποία προωθεί τη θρησκευτική βία και θεωρεί εκείνους που δεν συμφωνούν με τις ερμηνείες της, ως άπιστους και αποστάτες. Παράλληλα έχει ως στόχο να δημιουργήσει ένα Σαλαφιστικού είδους ισλαμικό κράτος στο Ιράκ, τη Συρία και άλλα μέρη της Μέσης Ανατολής.
Η ιδεολογία του Ισλαμικού Κράτους έλκεται από ένα κλάδο του σύγχρονου Ισλάμ, που έχει ως στόχο την επιστροφή στις πρώτες ημέρες του Ισλάμ, απορρίπτοντας τις μεταρρυθμίσεις που έγιναν αργότερα στη θρησκεία, οι οποίες πιστεύει ότι διαφθείρουν το αρχικό πνεύμα του. Ακόμα, περιφρονεί τα προηγούμενα χαλιφάτα και την Οθωμανική Αυτοκρατορία ως παρεκκλίνοντες από αυτό που αποκαλεί καθαρό Ισλάμ και ως εκ τούτου, προσπαθεί να δημιουργήσει το δικό του χαλιφάτο. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένοι Σουνίτες σχολιαστές, όπως ο Ζαΐντ Χαμίντ, ακόμα και Σαλαφιστές ή Τζιχαντιστές μουφτήδες, όπως ο Αντνάν αλ-Αρούρ και ο Αμπού Μπασίρ αλ-Ταρτούσι, οι οποίοι λένε ότι το Ισλαμικό Κράτος και οι συναφείς με αυτό τρομοκρατικές ομάδες δεν είναι καθόλου Σουνίτες σε όλα, αλλά αιρετικοί μουσουλμάνοι που εξυπηρετούν μια αυτοκρατορική αντιι-ισλαμική ατζέντα.
Οι εξτρεμιστές του Ισλαμικού Κράτους, πιστεύουν ότι μόνο μια νόμιμη αρχή μπορεί να αναλάβει την ηγεσία της τζιχάντ, και ότι πρώτη προτεραιότητα σε σχέση με τα πεδία των μαχών, όπως ο πόλεμος εναντίον των μη-μουσουλμανικών χωρών, είναι ο καθαρισμός της ισλαμικής κοινωνίας. Για παράδειγμα, όσον αφορά τη σύγκρουση μεταξύ στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη, το Ισλαμικό Κράτος θεωρεί την παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς (παράρτημα της Μουσουλμανικής Αδερφότητας) ως αποστάτες οι οποίοι δεν έχουν νόμιμη εξουσία για να οδηγήσουν στη τζιχάντ, γι' αυτό και πιστεύουν ότι πρώτα πρέπει να καταπολεμήσουν τη Χαμάς και μετά να έρθουν σε αντιπαράθεση με το Ισραήλ.
Το ISIS εξέδιδε από τις 5 Ιουλίου 2014 έως τις 31 Ιουλίου 2016 ένα διαδικτυακό προπαγανδιστικό περιοδικό, το Dabiq στην προσπάθεια ανάδειξης του οράματός του. Το Dabiq εξέδωσε 15 τεύχη. Ο τίτλος του περιοδικού δεν είναι τυχαίος. Το Νταμπίκ είναι μια πόλη στη βόρεια Συρία, όπου σύμφωνα με την ισλαμική προφητεία, τα στρατεύματα της Ρώμης θα σπεύσουν μαζικά για να συναντήσουν τα αντίστοιχα του Ισλάμ. Στις 5 Σεπτεμβρίου 2016 ξεκίνησε να εκδίδει το περιοδικό Rumiyah (رومية, μετάφραση: Ρώμη) συνεχίζοντας μέχρι το 2017. Το περιοδικό Rumiyah εκδιδόταν σε διάφορες γλώσσες, μεταξύ άλλων στα αραβικά, τα αγγλικά, τα γερμανικά, τα γαλλικά, τα ινδονησιακά, τα τουρκικά, τα ουιγουρικά και τα ούρντου. Σύμφωνα με αναλυτές, η αντικατάσταση του Dabiq και άλλων περιοδικών με το Rumiyah και άλλα περιοδικά συνδέεται εν μέρει με την απώλεια του Νταμπίκ από το Ισλαμικό Κράτος. Επίσης, έως το 2016 εκδίδονταν τα περιοδικά Konstantiniyye (στα τουρκικά) και Dar al-Islam (στα γαλλικά). Άλλα μέσα ενημέρωσης του Ι.Κ. είναι το πρακτορείο ειδήσεων Αμάκ (Amaq News Agency). Το όνομα του πρακτορείου προέρχεται από την κοιλάδα Αμίκ στην επαρχία Χατάι, το οποίο αναφέρεται ως ο χώρος "μιας αποκαλυπτικής νίκης εναντίων των απίστων" σε μια χαντίθ.
Η ιδεολογία του ISIS ως σουνιτικής ένοπλης οργάνωσης, εμποτίζεται επίσης από την ξεκάθαρη επιδίωξη της «κάθαρσης του Ισλάμ», που σημαίνει την εξουδετέρωση των Σιιτών Μουσουλμάνων ή την απέλασή τους από το χαλιφάτο. Έχει ήδη επιδείξει ακραία βαρβαρότητα απέναντι στους Σιίτες - κάτι που ιδιαιτέρως φάνηκε με τη σφαγή 1.500 Ιρακινών δόκιμων της πολεμικής αεροπορίας στο Τικρίτ - τον Ιούνιο του 2014.
Χρηματοδότηση
Η χρηματοδότηση του Ισλαμικού Κράτους είναι εν πολλοίς άγνωστη, καθώς δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά και αρχεία. Μια μελέτη της Οικονομικής Διεθνούς Ομάδας Δράσης το 2015 έχει δείξει πως το Ισλαμικό κράτος έχει τα έσοδα του από τον έλεγχο του εδάφους (τράπεζες, πετρελαιοπηγές, φορολογία, ληστείες), καταβολή λύτρων μετά από απαγωγές, υλική υποστήριξη από ομοϊδεάτες του εξωτερικού και συλλογή χρημάτων μέσω κοινωνικών δικτύων. Μια άλλη μελέτη έδειξε την εξάρτηση του Ισλαμικού Κράτους από τον έλεγχο των πετρελαιοπηγών στη Μοσούλη, η οποία αποφέρει δεκάδες εκατομμύρια στο Ισλαμικό Κράτος.
Κατά το 2014, υπολογίστηκε ότι κερδίζει 3 εκατομμύρια δολάρια Αμερικής ανά ημέρα. Το 2015, μετά την πτώση του Τικρίτ, το Ισλαμικό Κράτος έχασε τον έλεγχο αρκετών πετρελαιοπηγών, ενώ μετά την τρομοκρατική επίθεση στο Παρίσι του ίδιου έτους, οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν αεροπορικούς βομβαρδισμούς από τους οποίους καταστράφηκαν αρκετές υποδομές και μεθόδοι μεταφοράς πετρελαίου Το μεγαλύτερο μέρος του πετρελαίου εξάγεται λαθραία στη μαύρη αγορά της Τουρκίας, μέσω διεφθαρμένων τελωνειακών. Στη μαύρη αγορά της Τουρκίας, επίσης, όπως και της Ιορδανίας, εξάγονται αρχαία αντικείμενα. Το ΙΚ έχει έσοδα από φορολόγηση. Φορολογεί διαφορετικά τους μη μουσουλμάνους από τους μουσουλμάνους. Πέρα από τη φορολογία, αποσπά χρήματα μέσω εκβιασμών, μέσω ληστειών των τραπεζών και των κοσμηματοπωλείων Τον Ιούνιο του 2014, κυρίευσε την κεντρική τράπεζα του Ιράκ αρπάζοντας δηνάρια αξίας 450 εκ. δολαρίων.
Η Σαουδική Αραβία και το Εμιράτο του Κατάρ έχουν κατηγορηθεί για χρηματική ενίσχυση του Ισλαμικού Κράτους κατηγορίες τις οποίες επανέλαβαν οι αρχηγοί των κρατών του Ιράν και του Ιράκ. Άλλες πηγές αναφέρουν πως η Σαουδική Αραβία θεωρεί το Ισλαμικό Κράτος εχθρό καθώς έχει επιτεθεί στο έδαφος της, ενώ η Σαουδική Αραβία έχει πάρει πράγματι αρκετά μέτρα κατά του ISIS. Το Κατάρ, παρόλο που δεν υπάρχει καμιά απόδειξη ότι χρηματοδοτεί το Ισλαμικό Κράτος, έχει κατηγορηθεί ότι δεν λαμβάνει αρκετά μέτρα για να σταματήσει τη ροή χρημάτων δια των ινστιτούτων του, προς το Ισλαμικό Κράτος. Το Κατάρ αρνήθηκε τις κατηγορίες επανειλημμένως.
Η πρώτη χρηματοδότηση της οργάνωσης έγινε τον Ιούνιο του 2014, όταν για πρώτη φορά κατέλαβε τη Μοσούλη. Συγκεκριμένα 2500 μαχητές του Ισλαμικού κράτους κατέλαβαν την πόλη που υπερασπίζονταν 60000 υπερασπιστές. Εκεί κυρίευσε και έβαλε χέρι στην κεντρική τράπεζα του Ιράκ αρπάζοντας δηνάρια αξίας 450 εκ. δολαρίων και έθεσε υπό τον έλεγχό του τις πετρελαιοπηγές της περιοχής. Το 2015, το Ισλαμικό κράτος είχε φτάσει να ελέγχει 13 πετρελαιοπηγές στο Ιράκ και 7 στη Συρία. Σύμφωνα με έρευνες αυτό έχει αποφέρει στο ΙΣΙΣ, 3 δις δολάρια με δυνατότητα εξόρυξης έως 3,6 εκ. βαρέλια. Υπολογίζεται επίσης, ότι 10 εκ δολάρια αποφέρουν στο ΙΣΙΣ, οι επιχειρήσεις που εκμεταλλεύεται και 60 εκ δολάρια από τις απαγωγές ομήρων και τις πωλήσεις αρχαιοτήτων. Τον Νοέμβριο του 2015, στη σύνοδο κορυφής των G20 στην Αττάλεια, ο Πρόεδρος Πούτιν παρουσίασε στοιχεία για το λαθρεμπόριο πετρελαίου μεταξύ Τουρκίας και Ισλαμικού Κράτους φέρνοντας τον Ερντογάν σε πολύ δύσκολη θέση. Επικαλέστηκε επίσης ότι 40 χώρες χρηματοδοτούν το ISIS μεταξύ των οποίων κάποιες ανήκουν στις G20. Μάλιστα, η ρωσική πλευρά κατηγόρησε ευθέως την οικογένεια Ερντογάν για το λαθρεμπόριο πετρελαίου. Ο Ερντογάν έχει διαψεύσει και επίσημα, απέρριψε αυτούς τους ισχυρισμούς. Τον Ιούνιο του 2017 οι χώρες του Κόλπου (Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Υεμένη, η Λιβύη και το Μπαχρέιν) ανακοίνωσαν ότι διέκοψαν τις σχέσεις τους με το Κατάρ κατηγορώντας το πλούσιο αραβικό κράτος του Κόλπου ότι υποστηρίζει την Τρομοκρατία αφήνοντας υπονοούμενα για τυχόν χρηματοδότηση. Όπως υπολογίζεται τη διετία 2015-2017, το ισλαμικό κράτος έλαβε 50 εκ δολάρια χρηματοδότηση από κυβερνητικές και ιδιωτικές πηγές από τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και το Κουβέιτ καθώς και από ένα μεγάλο δίκτυο ιδιωτών, βασιλικών οικογενειών και επιχειρηματιών σύμφωνα με τον Στρατηγό Τζόναθαν Σο. Την ίδια άποψη συμμερίζεται και ο Γκίντερ Μέγιερ, διευθυντής του κέντρου ερευνών για τον Αραβικό κόσμο σε συνέντευξή του στην Deutsche Welle.
Η Αμερικανίδα γερουσιαστής Τούλσι Γκαμπάρντο δήλωσε ότι «έχει αποδείξεις» πως ο πρώην πρόεδρος της Αμερικής Μπάρακ Ομπάμα χρηματοδοτούσε το Ισλαμικό Κράτος, ενώ ο πρώην επίσης Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανάφερε ότι ο Μπαράκ Ομπάμα ίδρυσε το ΙΚ, μια δήλωση που αρνήθηκε να αποσύρει. Η πρόταση του Τραμπ έχει χαρακτηριστεί ως «ψευδής» από τις ιστοσελίδες ελέγχου αλήθειας/ψέματος «FactCheck» και «Politifact».
Ιστορικό
Τον Νοέμβριο του 2014, το Ισλαμικό Κράτος ανακοίνωσε ότι θα εκδώσει τα πρώτα του νομίσματα, τα οποία θα είναι κέρματα (χάλκινα, ασημένια και χρυσά). Μάλιστα, αναφέρεται ότι θα είναι παρόμοια με νομίσματα του 7ου αιώνα μ.Χ. Το νόμισμα ξεκίνησε να κόβεται στα τέλη του Αυγούστου του 2015 και ονομάζεται «Χρυσό δηνάριο».
Στις 13 Νοεμβρίου του 2014, ο Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, ο χαλίφης του κράτους, μέσω ηχογραφημένου μηνύματος ανακοίνωσε ότι κήρυξε τον πόλεμο με τη Σαουδική Αραβία.
Στις 6 Ιανουαρίου του 2015, το Ισλαμικό Κράτος κήρυξε, επίσημα πλέον, πόλεμο με τη Σαουδική Αραβία, εφ' όσον έκανε την πρώτη επίθεση εναντίον της χώρας.
Τον Αύγουστο του 2014, η οργάνωση Ανσάρ αλ-Σαρία, η οποία ελέγχει τις πόλεις Ντέρνα και Βεγγάζη, ορκίστηκε πίστη στο Ισλαμικό Κράτος, με συνέπεια οι κατακτήσεις της οργάνωσης να εντάσσονται στα εδάφη του Ισλαμικού Κράτους. Επίσης, στις 11 Ιανουαρίου του 2015, οι Ταλιμπάν ορκίστηκαν πίστη στο Ισλαμικό Κράτος. Μάλιστα για να αποδείξουν την αφοσίωσή τους στο Ισλαμικό Κράτος, αποκεφάλισαν έναν στρατιώτη του Πακιστάν που κρατούσαν αιχμάλωτο.
Τον Μάρτιο του 2015, η οργάνωση Μπόκο Χαράμ, η οποία ελέγχει πόλεις στη Νιγηρία, ορκίστηκε πίστη στο Ισλαμικό Κράτος. Το Ισλαμικό Κράτος έχει καταστρέψει αρχαία μνημεία που χτίστηκαν ανάμεσα στο 1200 π.Χ μέχρι το 600 π.Χ. Επίσης δημιούργησαν ένα βίντεο καρτούν με τον Μπαράκ Ομπάμα να πέφτει στον έλεγχο του δήμιου Τζιχάντι Τζον και να κλαίει σαν μικρό παιδί για τη ζωή του.
Τον Μάιο του 2017 έπειτα από μια αποτυχημένη επέμβαση των δυνάμεων ασφαλείας, οι Ισλαμιστές αντάρτες της οργάνωσης των Φιλιππίνων, Αμπού Σαγιάφ εκτέλεσαν με αποκεφαλισμό έναν αστυνομικό διευθυντή και πήραν ομήρους, απειλώντας να σκοτώσουν τους ομήρους αν δεν ανακληθούν οι κυβερνητικές δυνάμεις που εστάλησαν εναντίον τους. Ο πρόεδρος Ροντρίγκο Ντουτέρτε επέβαλε τον στρατιωτικό νόμο για να αντιμετωπίσει τους τζιχαντιστές. Οι μάχες στο Μαράουι ξέσπασαν έπειτα από μια επιδρομή των δυνάμεων ασφαλείας εναντίον ενός σημείου στο οποίο υποτίθεται ότι κρυβόταν ο Ινσιλόν Χαπιλόν, που θεωρείται ο αρχηγός της οργάνωσης «Ισλαμικό Κράτος» στις Φιλιππίνες.
Στις 11 Ιουλίου του 2017, το Ισλαμικό κράτος επιβεβαίωσε τον θάνατο του αλ-Μπαγκντάντι. Ο διάδοχος του, στην εξουσία της τρομοκρατικής οργάνωσης «Ισλαμικό κράτος» είναι ο γιος του, Αμπού Ομάρ αλ-Μπαγκντάντι. Μετά τον επίσημο - σύμφωνα με την ίδια την ΙSIS- θάνατο του ηγέτη τους, η εδαφική παρακμή είχε ξεκινήσει με τη σημαντικότερη να γίνεται τον Σεπτέμβριο του 2017, χάνοντας έτσι σημαντικό έδαφος.
Στις 9 Δεκεμβρίου του 2017 ο πρωθυπουργός του Ιράκ ανακοίνωσε τη πλήρη ανάκτηση των εδαφών του Ιράκ από τον ISIS.
Παραπομπές
This article uses material from the Wikipedia Ελληνικά article Ισλαμικό Κράτος, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Το περιεχόμενο είναι διαθέσιμο υπό CC BY-SA 4.0 εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ελληνικά (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.