कर्पूरी ठाकुर

'कर्पूरी ठाकुर' (२४ जनवरी १९२४ – १७ फेब्रुअरी १९८८) एक भारतीय राजनीतिज्ञ थिए जसले बिहारका ११औं मुख्यमन्त्री, पहिलो डिसेम्बर १९७० देखि जुनसम्म दुई कार्यकाल सेवा गरेका थिए। १९७१, रे त्यसपछि जुन १९७७ देखि अप्रिल १९७९ सम्म। उनी ‘जन नायक’ भनेर चिनिन्थे । २६ जनवरी २०२४ मी, उहाँलाई भारत सरकार द्वारा मरणोपरान्त भारतको सर्वोच्च नागरिक सम्मान भारत रत्न प्रदान गरिएको थियो। यो घोषणा भारतको राष्ट्रपति द्रौपदी मुर्मुले २३ जनवरी २०२४ मी गर्नुभएको थियो।

कर्पूरी ठाकुर
कर्पूरी ठाकुर
भारतको २०२४ को टिकटमी ठाकुर
११ औं बिहारको मुख्यमन्त्री
In office
२२ डिसेम्बर १९७० – २ जुन १९७१
अग्रजदरोगा प्रसाद राई
उतराधिकारीभोला पासवान शास्त्री
In office
२४ जुन १९७७ – २१ अप्रिल १९७९
अग्रजजगन्नाथ मिश्र
उतराधिकारीरामसुन्दर दास
दोस्रो बिहारका उपमुख्यमन्त्री
In office
५ मार्च १९६७ – ३१ जनवरी १९६८
मुख्यमन्त्रीमहामाया प्रसाद सिन्हा
अग्रजअनुग्रह नारायण सिन्हा
उतराधिकारीसुशील कुमार मोदी
बिहारको शिक्षा मन्त्री
In office
५ मार्च १९६७ – ३१ जनवरी १९६८
अग्रजसत्येन्द्र नारायण सिन्हा
उतराधिकारीसतीश प्रसाद सिंह
Personal details
जनम२४ जनवरी १९२४
पिटौंझिया, बिहार र ओडिशा प्रान्त, ब्रिटिश भारत
मृत्यु१७ फेब्रुअरी १९८८(१९८८-०२-१७) (६४ वर्ष)
पटना, बिहार, भारत
राजनीतिक दलसमाजवादी पार्टी (भारत), भारतीय क्रान्ति दल, जनता पार्टी, लोक दल
कामधन्दास्वतन्त्रता सेनानी, शिक्षक, राजनीतिज्ञ
पुरस्कारअनकर्पूरी ठाकुर भारत रत्न (२०२४)

जीवनी

कर्पूरी ठाकुरको जन्म बिहार को समस्तीपुर जिल्ला को पिटौंझिया (अहिले कर्पुरी ग्राम) गाउँमी गोकुल ठाकुर रे रामदुलारी देवीमी भएको थियो। उनी नाई समुदायका थिए। उनी महात्मा गान्धी रे सत्यनारायण सिन्हाबाटी प्रभावित थिए। उनी अखिल भारतीय विद्यार्थी महासंघ मी सामेल भए। एक विद्यार्थी कार्यकर्ताको रूपमी , उनले भारत छोडो आन्दोलन मी सामेल हुन आफ्नो स्नातक कलेज छोडे। भारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलन मी आफ्नो सहभागिताको लागि, उनले २६ महिना जेलमी बिताए।

भारत स्वतन्त्र भएपछि ठाकुरले आफ्नो गाउँको विद्यालयमी शिक्षकको रूपमी काम गरे। उहाँ समाजवादी पार्टी का उम्मेद्वारको रूपमी ताजपुर निर्वाचन क्षेत्रबाटी १९५२ मी बिहार विधानसभा का सदस्य हुनुभयो। सन् १९६० मी केन्द्र सरकारका कर्मचारीहरूको आम हड्तालमी पी एन्ड टी कर्मचारीहरूको नेतृत्व गरेको भन्दै उनलाई पक्राउ गरिएको थियो। १९७० मी, उहाँले टेलको मजदुरहरूको कारणलाई प्रवर्द्धन गर्न २८ दिनसम्म उपवास गर्नुभयो।

ठाकुर हिन्दी भाषाको समर्थक थिए, रे बिहारको शिक्षा मन्त्रीको रूपमी, उहाँले म्याट्रिक पाठ्यक्रमको अनिवार्य विषयको रूपमी अंग्रेजी हटाउनुभयो। बिहार राज्यमी अङ्ग्रेजी माध्यमको शिक्षाको न्यून स्तरका कारण बिहारका विद्यार्थीहरूले मारमी परेको आरोप छ। ठाकुरले १९७० मी बिहारको पहिलो गैर-कांग्रेस समाजवादी मुख्यमन्त्री बन्नु अघि मन्त्री रे बिहारका उपमुख्यमन्त्री को रूपमी सेवा गर्नुभयो। उनले बिहारमी कुल मदिरा निषेध लागू गरे। उनको शासनकालमी बिहारको पिछडिएको क्षेत्रमी उनको नाममी धेरै विद्यालय रे कलेजहरू स्थापना भएका थिए।


राष्ट्रिय सम्मान

भारत

  • २०२४ – कर्पूरी ठाकुर  भारत रत्न, भारतको सर्वोच्च नागरिक पुरस्कार।



Tags:

भारत रत्न

🔥 Trending searches on Wiki डोटेली:

सुदूरपश्चिम विश्वविद्यालयनेपाली चलचित्रसंयुक्त राज्य अमेरिकालाली गाविसभियनागाईसुदूरपश्चिम प्रदेशबादलअन्तर्राष्ट्रिय हवाई यातायात सङ्घसाइपाल हिमालनारायणी अञ्चलदेवनागरीगण्डकी प्रदेशचिनारीएन्जलबैतडी जिल्लाओदानकुइलाम जिल्लाबाढीप्राणीसहारा मरुभूमीसोहेल खानआर्कटिक महासागरसूर्यबहादुर थापाफर्सेठ गाविसकिर्तीनिधि बिष्टइराकरणबीर कपूरनेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत)गिद्धाबङ्गलादेशपारिजात (साहित्यकार)चिकित्सामाछापुच्छ्रे हिमालभारतीय गोरखाधर्मभक्त माथेमापशुपतिनगर गाउँ विकास समितीधौलागिरी अञ्चललिमामोल्दोभाभोकमरीबेइजिङटिम चौराहा धनगढीबहराइनओपेरा ब्राउजरमलेशियाकानडडेलधुरा जिल्लाबाइबलअखिल नेपाल फुटबल संघपासाङ ल्हामु शेर्पाबनियाभार गाउँ विकास समितीलुम्बिनीदक्षिण एशियाली सहयोग संगठनथोमस एल्वा एडिसनखडकबहादुर सिंहअङरेजी भाषाबगाले थापाबाजुरा जिल्लाअन्नपूर्ण हिमालभागेश्वरको चैतउत्तर कोरियाभियतनामअजा🡆 More