Peiriannydd a phensaer o Loegr oedd Syr Evan Owen Williams (20 Mawrth 1890 – 23 Mai 1969), a oedd yn adnabyddus am fod yn brif beiriannydd Cyfnewidfa Gravelly Hill (a elwir yn boblogaidd fel Spaghetti Junction) yn ogystal â nifer o adeiladau modernaidd allweddol, gan gynnwys Adeilad y Daily Express ym Manceinion ac Adeilad D10 Boots yn Nottingham .
Owen Williams | |
---|---|
Ganwyd | 20 Mawrth 1890 Tottenham |
Bu farw | 23 Mai 1969 Hemel Hempstead |
Dinasyddiaeth | y Deyrnas Unedig, Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon |
Alma mater |
|
Galwedigaeth | peiriannydd sifil, peiriannydd, pensaer |
Adnabyddus am | Daily Express Building |
Yn beiriannydd yn bennaf, ni chafodd ei hyfforddi'n glasurol fel pensaer ond dangosodd radd eithriadol o hyfedredd gyda dawn ac ymarferoldeb yn ei adeiladau a ystyriwyd ymhell o flaen eu hamser yn ystod y 1930au. Daeth Williams i gredu bod yn rhaid i bensaernïaeth a pheirianneg fod yn anwahanadwy.
Ganwyd Williams yn 16 Caroline Terrace yn Tottenham, Llundain, Lloegr, ar 20 Mawrth 1890. Roedd yn fab i Evan Owen Williams, groser a anwyd yng Nghymru a Mary Roberts. Roedd y ddau ffermwr yn wreiddiol, cyn symud i Lundain rai blynyddoedd cyn i Owen gael ei eni. Roedd gan Williams ddwy chwaer a dau frawd. Bu farw Mary Kate yn ifanc, ond daeth yr ail a anwyd, Elizabeth Maud, yn awdur. Roedd gan Owen frawd hŷn, Robert Osian, a oedd yn fanciwr llwyddiannus ac a ddaeth allan o'i ymddeoliad i reoli cyllid practis peirianneg ei frawd a lansiwyd ym 1940. Mynychodd Williams Ysgol Ramadeg Tottenham a rhagori mewn mathemateg. Prentisiwyd ef i'r Electrical Tramways Co. yn Llundain ym 1907 ac ar yr un pryd gwnaeth radd peirianneg ym Mhrifysgol Llundain .
Ym 1912 cymerodd Williams swydd fel peiriannydd a dylunydd gyda'r Trussed Concrete Company. Saith mlynedd yn ddiweddarach, cychwynnodd ei gwmni ymgynghori ei hun, Williams Concrete Structures.
Yna fe’i penodwyd yn brif beiriannydd sifil ymgynghorol ar gyfer Arddangosfa’r Ymerodraeth Brydeinig a oedd yn cynnwys hen Stadiwm Wembley. Roedd y comisiwn hefyd yn cynnwys adeilad Palas Diwydiant yn Brent, yr adeilad cyntaf yn y Deyrnas Unedig i ddefnyddio concrit fel haen allanol. Rhestrwyd yr adeilad ym 1997 i gydnabod hyn. ond cafodd ei ddadrestru yn 2004 ar ôl apêl gan ddatblygwr eiddo. Cydnabuwyd Williams am ei lwyddiannau a daeth yn farchog yn 1924.
Drwy'r arddangosfa, cyfarfu Williams â'i bensaer, Maxwell Ayrton, a buont yn gweithio gyda'i gilydd ar ddylunio pontydd Williams yn yr Alban.
Dyluniodd Williams ei adeiladau fel strwythurau swyddogaethol wedi'u gorchuddio â ffasadau addurniadol. Yn fwy o beiriannydd na phensaer, cynhyrchodd gyfres o adeiladau concrit wedi'u hatgyfnerthu yn ystod y cyfnod rhwng y rhyfeloedd. Ar ôl yr Ail Ryfel Byd gweithiodd ar ddatblygu'r cynllun cyntaf ar gyfer system draffordd Prydain. Ymhlith ei weithiau eraill mae Gwesty Dorchester, ffatri fferyllol Boots yn Beeston, Swydd Nottingham, traffordd yr M1 a'r Pioneer Health Centre yn Peckham, de Llundain.
Yn y 1940au ehangodd y cwmni a daeth yn Sir Owen Williams and Partners. Roedd hyn ar ôl adeiladu Adeilad y Daily Express, Manceinion, a ddyluniodd Williams. Yn wahanol i'r gred boblogaidd, yr adeilad ym Manceinion oedd yr unig un o'r Express Buildings a ddyluniodd Williams - dyluniwyd y lleill yn Glasgow a Llundain gan Ellis and Clark. Er bod Williams yn fwy o beiriannydd na phensaer, canmolwyd Adeilad y Daily Express ym Manceinion am ei bensaernïaeth a dangosodd ei hyfedredd fel pensaer.
Roedd ŵyr Owen Williams, Richard Williams, yn brif weithredwr Owen Williams Group nes iddo gael ei brynu gan Amey yn 2006.
(Gan gynnwys pontydd)
This article uses material from the Wikipedia Cymraeg article Owen Williams (peiriannydd), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Rhoddir testun y dudalen ar gael ar delerau'r drwydded CC BY-SA 4.0, heblaw ei fod wedi nodi'n wahanol. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Cymraeg (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.