تۆرکواتۆ تاسۆ

ئەو ھۆنراوەی عاشقانە و حیماسیشی نووسیوە، بەڵام زۆربەی ناوبانگی بە ھۆی ئەو ھۆنراوانەوەیە کە سەبارەت بە شەڕەکانی خاچھەڵگری نووسیویەتی.

تۆرکواتۆ تاسۆ
بە ئیتالی: Torquato Tasso
لەدایکبوون	١١ی ئازاری ١٥٤٤ سۆرێنتۆ، ئیتاڵیا
مردن	٢٥ی نیسانی ١٥٩٥(١٥٩٥-٠٤-٢٥) (٥١ ساڵ ژیاوە) ڕۆما، ئیتاڵیا
شوێنی ناشتن	Sant'Onofrio
باوک	Bernardo Tasso
ھاوسەر	بێ نرخ
زمانەکانی ئاخاوتن	ئیتالی، لاتینی
پیشە	شاعیر، نووسەر، شانۆنامەنووس، پڕۆزایست
بواری کار	وێژە
پەروەردە	University of Padua
قوتابیی	Federico Pendasio
دەستپێکی چالاکی	١٥٦٢
ئایین	کڵێسای کاتۆلیک
بزووتنەوەی ڕۆشنبیری	ئۆمانیزم، mannerism
خەڵاتەکان	Poet's Crown
دەردەکەوێت لە بەرھەمی	Small Moral Works
Attested in	Mare Magnum volume 82
کارە کۆکراوەکان	National Gallery of Art، Philadelphia Museum of Art، National Museum of Fine Arts
دۆخی مافەکانی لەبەرگرتنەوە	مافەکانی لەبەرگرتنەوە بەسەرچوون
Documentation files at	SAPA Foundation, Swiss Archive of the Performing Arts
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

لە ساڵی ١٥٤٤دا لە سۆرێنتۆ لە دایک بوو. باوکی تۆرکواتۆ پیاوێکی شاعیر بوو کە لە سەرەتای تەمەنی منداڵەکەدا بە ھۆکاری سیاسییەوە دوور خرایەوە. تاسۆ منداڵ بوو کە دایکی مرد و لە دە ساڵەییەوە لەگەڵ باوکی لە ڕۆم ژیا. دوا ئەوە بۆ خوێندنی مافناسی ڕۆشت بۆ پادوا، بەڵام دەستی لە مافناسی کێشا دەستی بە شێعر نووسین کرد. بۆیە ڕووی لە شاری بۆلۆنا کرد و لەوێ بوو بە مونشیی کاردیناڵ لویجی دی ئێستە. لە سەفەرێکدا لەگەڵ کاردیناڵ ڕۆشت بۆ پاریس و لەوێ ناکۆکی کەوتە نێوانیان. بۆیە کاردیناڵی بە جێ ھێشت و ڕۆشت بۆ دیوەخانی دووک ئاڵفۆنسۆی دووھەمی فێرارا کە برای کاردیناڵ بوو. ئەو حیماسەی ئورشەلیمی ڕزگار کراوی بە دووک ئاڵفۆنسۆ پێشکەش کرد. تاسۆ لە ساڵە دوایینەکانی ژیانیدا مێشکی تێک چوو و تەنانەت دەیگوت کە ڕۆحە ئاسمانییەکان دەیانهەوێت شێعرەکانی بدزن. ئەو لە ساڵی ١٥٩٥دا کۆچی دوایی کرد و لە شاری ڕۆمدا نێژرا. دەرباری پاپ و زۆرێک لە ئەشرافی ڕۆم لە مەراسیمی ناشتنەکەیدا حازر بوون.

تاسۆ بە ھۆی ئەو ھەموو کێشە جەستەیی و ڕۆحییەی کە چێشتبووی، مێشکی ئاڵۆز بووبوو. نەخۆشینی مالاڕیا و سەرئێشە، ئێشی دوور خستنەوەکەی باوکی، مردنی دایکی و ھەژاریی بابی لە کاتی مردندا ھەموو لە سەریەک کۆ بووبوونەوە. جگە لەمانە گومانە ئایینییەکانی ھزری تاریک کردبوو و ھەستی گوناھی پێ دەبەخشی و مەجبووری دەکرد زوو بە زوو بچێت بۆ ئیعتراف بۆ لای قەشە. ئەو حەوت ساڵ پێش مردنی باری دەروونیی خراپتر بوو لە نەخۆشخانە دەروونیەکەی سەنت ئانادا بۆ ماوەی حەوت ساڵ ڕاگیرا. ھەرچەن ئەو ئەو تەواوی شێت نەبووبوو. بازە جارێک لە سەرخۆ بوو و شێعری دەنووسی و لەگەڵ ھاوڕێکانی چاو پێکەوتنی دەکرد. مۆنتەین وتوویەتی کە لەگەڵ تاسۆدا یەکتریان بینیوە.

Durant, W. and Durant, A. (1989). “The Story of Civilization: Age of Reason Begins,” pp. 310– 319, World Library, Inc., USA.

•  دەروازەی شیعر

ئەم نووسەر، شاعیر یان شانۆنووس وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. ب و د