Фарах Пехлеві

14 кастрычніка 1938, Тэгеран, Іран) — імператрыца Ірана, жонка шаха Махамеда Рэза Пехлеві. З трох жонак шаха яна адзіная была каранавана ў якасці імператрыцы (шахбану). Яна была першай імператрыцай, каранаванай у Іране з часоў арабскага ўварвання ў VII стагоддзі. Дзве сасанідскія імператрыцы, Барандохт і Азармедохт (каля 630 года), былі апошнімі, хто насіў гэты тытул да яе.

Фарах Пехлеві
перс.: فرح پهلوی
Імя пры нараджэнні	азерб.: Fərəh Diba
Род дзейнасці	пісьменніца, перакладчыца, архітэктарка, палітык
Дата нараджэння	14 кастрычніка 1938(1938-10-14)[…] (85 гадоў)
Месца нараджэння	Тэгеран, Цэнтральны бахш[d], Тэгеранскі шахрэстан[d], астан Тэгеран[d], Іран
Грамадзянства	Іран
Веравызнанне	шыіты
Бацька	Sohrab Diba[d]
Маці	Farideh Ghotbi[d]
Муж	Махамед Рэза Пехлеві
Дзеці	Reza Pahlavi[d], Farahnaz Pahlavi[d], Ali Reza Pahlavi[d] і Leila Pahlavi[d]
Альма-матар	Парыжская спецыяльная архітэктурная школа[d] Jeanne d'Arc School (Tehran)[d] Razi High School[d]
Узнагароды і прэміі	кавалер Вялікага крыжа, дэкараванага Вялікай стужкай ордэна «За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай»[d] (15 снежня 1974) прэмія Штайгер[d]
Аўтограф
Сайт	farahpahlavi.org (англ.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Азербайджанка з паходжання, Фарах Дыбэ (дзявочае прозвішча) нарадзілася ў сям’і афіцэра — выпускніка ваеннай школы Сен-Сір. Яе дзед па бацькоўскай лініі ў канцы XIX стагоддзя быў паслом Ірана пры двары Раманавых. Фарах была з багатай сям’і, аднак ранняя смерць яе бацькі прымусіла сям’ю пакінуць уласную вілу ў Тэгеране і пераехаць у дом да сваякоў. Адукацыю атрымала ў Тэгеране і Парыжы. У школьныя гады захаплялася спортам і была капітанам каманды па баскетболе. Пасля заканчэння ліцэя яна занялася архітэктурай і вучылася ў Ecole Speciale d’Architecture ў Парыжы. Там жа ў 1959 годзе на прыёме ў іранскім пасольстве яна была прадстаўлена шаху як адна з іранскіх студэнтак, якія вучыліся ў Францыі. Шах зрабіў ёй прапанову практычна адразу ж пасля сустрэчы. Іх вяселле адбылося 21 снежня 1959 года. Спадчыннік прастола, Рэза Пехлеві, нарадзіўся 31 кастрычніка 1960 года.

Усяго ў Фарах і Махамеда чацвёра дзяцей:

• Рэза Пехлеві (нарадзіўся 30 кастрычніка 1960)
• Фарахназ Пехлеві (нарадзілася 12 сакавіка 1963)
• Алі Рэза Пехлеві (нарадзіўся 28 красавіка 1966). Скончыў жыццё самагубствам 4 студзеня 2011 года стрэлам са стрэльбы ў сваім доме ў Бостане.
• Лэйла Пехлеві (нарадзілася 27 сакавіка 1970). 10 чэрвеня 2001 года Лэйла Пехлеві была знойдзена мёртвай у нумары гатэля ў Лондане. Прычыны смерці дакладна ўстаноўлены не былі, аднак мяркуецца перадазіроўка наркатычных рэчываў. Прынцэса пакутавала на моцную дэпрэсію ў апошнія гады жыцця.

Свой вольны час імператрыца Фарах прысвячала мастацтву.

Фарах — высокаадукаваная жанчына, апроч азербайджанскай свабодна валодае персідскай, англійскай і французскай мовамі. Дзякуючы яе актыўнасці ў Іране адкрылася нямала музеяў. Фарах скупляла палотны такіх складаных для разумення мастакоў як Марк Ротка і Джэксан Полак. Акрамя таго, яна вярнула ў краіну і некалі вывезеныя творы нацыянальных мастакоў.

Пасля смерці шаха, выгнаная імператрыца заставалася ў Егіпце на працягу амаль двух гадоў. Праз некалькі месяцаў пасля забойства прэзідэнта Садата ў кастрычніку 1981 года імператрыца і яе сям’я пакінулі Егіпет. Прэзідэнт Рональд Рэйган паведаміў імператрыцы, што яе гатовы прыняць у ЗША.

Спачатку Фарах пасялілася ва Уільямстаўне (Масачусетс), але пазней купіла дом у Грынвічы, штат Канектыкут. Пасля смерці яе дачкі прынцэсы Лэйлы ў 2001 годзе яна набыла невялікі дом у Патамаку, штат Мэрыленд, недалёка ад Вашынгтона, акруга Калумбія, каб быць бліжэй да сына і ўнукаў.