Гарыфуна

Распаўсюджана на Карыбскім ўзбярэжжы краін Цэнтральнай Амерыкі і ў астраўной краіне Сент-Вінсент і Грэнадзіны. Колькасць носьбітаў (2014 г.) — 154 000 чал.

Па свайму паходжанню гарыфуна з'яўляецца крэольскай мовай. Асновай для яе стала мова аравакаў-іньеры, якія насялялі Малыя Антыльскія астравы. Фарміраванне адбывалася ў некалькі этапаў:

• Змяшэнне з мовай карыбаў, якія заваявалі Малыя Антыльскія астравы ў XII — XV стст.
• Запазычанне лексікі афрыканцаў у выніку іх асіміляцыі індзейцамі на востраве Сент-Вінсент у XVII ст.
• Лексічны ўплыў французскай і англійскай моў у XVIII ст.
• Лексічны ўплыў іспанскай мовы пасля перасялення гарыфунаў у Цэнтральную Амерыку ў 1797 г.

Слоўнікавы запас утрымоўвае словы наступнага паходжання:

• 45% аравакскага
• 25% карыбскага
• 15% французскага
• 10% англійскага
• 5% іспанскага, афрыканскага і англійскай марской тэрміналогіі

У нашы дні ўжываецца пераважна ў вуснай форме, у тым ліку на радыё.

Для гарыфуна характэрна наяўнасць жаночай і мужчынскай моў з асобнай стылістыкай маўлення і лексікай.

У 2008 г. мова гарыфунаў, а таксама іх музыка і танцы прызнаны ЮНЕСКА нематэрыяльнай спадчынай чалавецтва.