Паўночнаславя́нскія мовы — тэрмін, што выкарыстоўваецца для пазначэньня розных групаў славянскіх моваў.
паўночнаславянская галіна | |
Народнасьць | заходнія, усходнія славяне |
---|---|
Арэал | Усходняя Эўропа |
Лінгвістычная клясыфікацыя | індаэўрапейская сям'я |
Склад |
Пад тэрмінам «паўночнаславянскія мовы» могуць аб’ядноўваць заходне- ды ўсходнеславянскія мовы навогул у якасьці супрацьпастаўленьня паўднёваславянскім мовам.
У IX ст. паўднёвая група славянаў была адасобленая ад іншых у выніку ўварваньня мадзьяраў на тэрыторыю Сярэднедунайскае нізіны, што абумовіла самастойнае моўнае разьвіцьцё дзьвюх частак агульнаславянскага арэалу. Нягледзячы на тое, што падзел паміж паўночнымі і паўднёвымі славянскімі мовамі ня стаўся шырока прызнаным і ў клясыфікацыі славянскіх моваў, як правіла, апускаецца, тэрмін «паўночнаславянскія мовы» часта ўзьнікае ў якасьці скарочанага пазначэньня ўсходніх і заходніх славянскіх моваў.
У XIX ст. тэрмін меў папулярнасьць у асяродку панславістаў (асабліва ў Расеі), дзе ён лічыўся прычынай для цеснае сувязі між палякамі, чэхамі і расейцамі, а таксама мусіў быў зьяўляцца абгрунтаваньнем знаходжаньня Польшчы ў складзе Расеі.
Зараз гэтую тэорыю выкарыстоўваюць, каб спраставаць геаграфічны падзел моў на заходняславянскія і ўсходнеславянскія, ба, напрыклад, расейская мова больш падобная да баўгарскай, а беларуская і украінская — да польскай (а украінская яшчэ і да славацкай).
Таксама тэрмін «паўночнаславянскія мовы» можа датычыцца да гіпатэтычнае чацьвертае групы славянскіх моваў, незалежнай ад традыцыйных заходнеславняскіх, усходнеславянскіх ды паўднёваславянскіх.
На думку некаторых славістаў, такая група сапраўды існавала ў некаторы час і зьмяшчала ў сабе шэраг мёртвых на цяперашні момант славянскіх дыялектаў, якія ня могуць быць аднесенымі ні да заходнеславянскай, ні да ўсходнеславянскай груп моваў. Напрыклад, старажытнанаўгародзкі дыялект меў такія праславянскія архаізмы, якія не захаваліся ў ніводнай іншай славянскай мове, што паводле іхных словаў дае падставы лічыць яго часткай гэтае групы. На вызначаным гістарычным этапе разьвіцьця частка паўночных заходнеславняскіх і ўсходнеславянскіх дыялектаў, зь якіх пазьней сфармаваліся лехіцкія мовы, а таксама старажытнанаўгародзкі і старажытнапскоўскі дыялекты, мелі некаторыя агульныя рысы.
Паўночнаславянскія мовы
Расейскую мову зазвычай не адносяць да паўночнаславянскіх моў, паколькі яна больш паходзіць на баўгарскую.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Паўночнаславянскія мовы, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.