Вялікія Лукі

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Вялікія Лукі (неадназначнасьць).

Праз горад працякае рака Ловаць (упадае ў возера Ільмень). Насельніцтва складае 90 922 жыхароў (2020).

Вялікія Лукі
рас. Великие Луки
Герб Вялікіх Лукаў
Першыя згадкі:	1166
Краіна:	Расея
Суб’ект фэдэрацыі:	Пскоўская вобласьць
Плошча:	60 км²
Насельніцтва:	▼85 989 чал. (1 студзеня 2023)
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	81153
Паштовы індэкс:	182100–182115
Нумарны знак:	60
Геаграфічныя каардынаты:	56°21′0″ пн. ш. 30°31′0″ у. д. / 56.35° пн. ш. 30.51667° у. д. / 56.35; 30.51667 30°31′0″ у. д. / 56.35° пн. ш. 30.51667° у. д. / 56.35; 30.51667
Вялікія Лукі на мапе Расеі Вялікія Лукі
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
http://vluki.reg60.ru/

Упершыню згадваецца ў Наўгародзкім летапісе пад 1166 годам. Частка Наўгародзкай рэспублікі. У 1167 годзе спалены смаленскім князем Раманам Расьціславічам і ягоным братам Мсьціславам. У 1198 пацярпеў ад полацкага княства. У 1211 годзе пабудаваная крэпасьць. Да 1406 году меў назву Лукі. У 1478 годзе ўвайшоў у склад Рускай дзяржавы. У 1580 годзе ў выніку аблогі ўзяты арміяй польскага караля Стэфана Баторыя, але паводле Ям-Запольскага міра 1582 году вернуты Рускай дзяржаве. У 1611 годзе быў цалкам разбураны швэдзкімі войскамі. Падчас Другой сусьветнай вайны быў моцна разбураны, адноўлены пасьля вайны.

Буйны чыгуначны вузел Акцябрскай чыгункі. У 1900 годзе праз Вялікія Лукі прайшла лінія Маскоўска-Віндава-Рыбінскай чыгункі. У 1901 годзе адчыненая чыгуначная станцыя. У 1907 годзе праз Вялікія Лукі прайшла лінія Мікалаеўскай чыгункі. Празь Вялікія Лукі праходзяць чыгуначныя лініі Рыга-Масква, і Балагова-Полацак. Аэрапорт «Вялікія Лукі» разьмешчаны ў вёсцы Максімава, адчынены ў 1928 годзе, эксплюатаваўся да 1993 году.

Вялікалукская дзяржаўная сельскагаспадарчая акадэмія (заснаваная ў 1957 годзе як сельскагаспадарчы інстытут), філіял Пецярбургскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту шляхоў камунікацый Імпэратара Аляксандра I (адчынены ў 1964 годзе). Вялікалукская дзяржаўная акадэмія фізычнай культуры і спорту (адчыненая ў 1970 годзе).

У горадзе працуе краязнаўчы музэй (адчынены ў 1919 годзе). Драматычны тэатар (1919). Помнікі Канстанціну Ракасоўскаму, Аляксандру Матросаву.

У горадзе разьмешчаныя машынабудаўнічыя прадпрыемствы, якія выпускаюць электрабытавыя прылады, акумулятары і інш. Агульны ўнёсак прадпрыемстваў Вялікіх Лукаў у аб'ём вытворчасьці Пскоўскай вобласьці скаладае амаль 40 %. У 1944 годзе заснаваны Вялікалукскі завод мэханічных вырабаў, які першапачаткова выпускаў будаўнічыя і сталярныя інструманты. Ад 1953 году працуе Вялікалукскі завод «Лесхозмаш». У 1957 годзе заснаваны радыёзавод, які выпускаў радыё- і высакавольтную апаратуру (зачынены ў 2010 годзе). У 1960 годзе заснаваны вялікалукскі завод «Рэастат», які выпускае нізкавольтную пускарэгулюючую апаратуру. Працуе АТ «Вялікалукскі вопытны машынабудаўнічы завод» (вытворчасьць грузапад'ёмнага абсталяваньня). У 1998 годзе заснаваны Вопытны завод «Мікрон», які вырабляе гандлёвае абсталяваньне. Прадпрыемствы лёгкай, харчовай, дрэваапрацоўчай прамысловасьці.

• 1939 год — 35 000 чалавек
• 1970 год — 80 000 чалавек
• 1994 год — 115 600 чалавек
• 2005 год — 103 500 чалавек
• 2006 год — 102 357

  Вялікія Лукі — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

• Афіцыйны сайт