Dili
An Dili (Portugues/Tetum: Díli, Indones: Kota Dili), bisto man sa “Syudad kan Katuninungan”, saróng kapitolyo, dakulang syudad, chief port, asin sentro nin pankomersyo sa Subangan na Timor (Timor-Leste).
- Para sa ibang gamit, Hilingon an Dili (klaripikasyon).
Parte an Dili kan sona nin libreng kalakalan, an Timor Leste–Indonesia–Australia Growth Triangle (TIA-GT).
Dili Díli | |
|---|---|
Syudad | |
 An Dili dangan Isla nin Atauro sa background | |
  Dili  Dili | |
| Tagboan: 8°34′S 125°34′E / 8.567°S 125.567°E 125°34′E / 8.567°S 125.567°E | |
| Nasyon |  East Timor |
| Distrito |  Dili |
| pig-iistaran | 1520 |
| Pamamahala | |
| • Administrador nin distrito | Jaime Correia (2012) |
| Hiwas | |
| • Syudad | 48.27 km2 (18.64 sq mi) |
| Elebasyon | 11 m (36 ft) |
| Populasyon (2015) | |
| • Syudad | 222,323 |
| • Densidad | 4,600/km2 (12,000/sq mi) |
| • Metro | 234,331 |
| Sona nin oras | UTC+09:00 (TLT) |
| Klima | Aw |
Uusipon
Pig-iistaran na an Dili kadtong mga 1520 kan Portugues dangan na piggibong kapitolyo kan Portugues na Timor kan 1769. Pigproklama ining syudad kan Enero 1864. Sa kasagsagi kan Ikaduwang Gerang Pankinaban, namantinir na mayong pigkikilingan an Portugal dangan an mga kolonya kaini, alagad an mga kaalyado nahiling an Subangan na Timor bilang potensyal na target para sa pagsakyada kan Hapon, asin an mga pwersang Australyano dangan Olandes pirmi na pig-ookupa an isla kadtong 1941. Kadtong banggi kan ika-19 nin Pebrero 1942, pigsakyada kan Hapon an sarong puwersa nin dae maabot sa 20,000 kalalakihan, dangan sinakop an Dili bago magwarak sa kabuuan kan kolonya. Kadtong Setyembre 26, 1945, opisyalmenteng pigbalik sa Portugal kan Hapon an kontrol sa isla.
Nagsadiring nagdeklara nin katalingkasan an Subangan na Timor gikan sa Portugal kan ika-28 nin Nobyembre 1975. Alagad, kan ika-7 nin Disyembre, iyam na aldaw an naklihis poon kan pagdeklara nin katalingkasan, pigsakop kan Puwersa nin Indones an Dili. Kan ika-17 nin Hulyo 1976, Pigdugtong kan Indonesya an Subangan na Timor, na kun saen pigdesignar na ika-27 na probinsiya kan Indonesya, an Timor Timur (Indones para sa Subangan na Timor) kaiba an Dili bilang kabisera kaini. Sarong gerang gerilya an sumunod poon 1975 hasta 1999 sa tanga kan mga pwersang Indones asin pro-independensya, sa laog kan ribu-ribong mga taga-Timor dangan pirang mga dayuhang sibilyan an nagadan. An Media coverage kan 1991 Dili Massacre an nagtabang sa pagsulong kan pankinaban na suporta para sa kilusang independensya kan Subangan na Timor.
Kan 1999, Ipiglaag an Subangan na Timor sa irarom kan pangangasiwa kan UN dangan kan Mayo 20, 2002, an naging kapitolyo ini kan bagong independiyenteng Demokratikong Republika nin Timor-Leste. Kadtong Mayo 2006, an pagraralabanan dangan pagrerebolusyon na pinu'nan kan kontrahan sa tanga kan mga elemento nin militar an naging sanhi kan dakulang pinsala sa syudad dangan uminabot sa interbensyong militar na ibalik an kaayusan.
Mga Toltolan
Mga Panluwas na Takod
| An Wiki Commons igwa nin medya dapit sa Dili. |
An Dili travel guide gikan sa Wikivoyage
This article uses material from the Wikipedia Bikol article Dili, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Content is available under CC BY-SA 4.0 unless otherwise noted. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Bikol (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.