Şengen Zonası: Qarşılıqlı sərhəd nəzarəti olmayan 27 Avropa dövlətinin ərazisi
Şengen zonası (ing.
Şengen zonası daxilində hərəkət edənlər üçün sərhəd yoxlanışı tələb olunmur və səyahətçilər vahid ölkə prinsipi ilə hərəkət edərək 29 Avropa ölkəsinə sərbəst şəkildə hərəkət edə bilirlər.
 Şengen zonası Açıq sərhəddi olan ölkələr Qoşulma ehtimalı olan ölkələr | |
| Daxildir |  Avropa İttifaqı |
|---|---|
| Növü | Açıq sərhəd siyasəti |
| Yaradılıb | 26 mart 1995 |
| Üzv dövlətlər | 29 ölkə Almaniya Avstriya.svg){kind=small} Belçika Bolqarıstan Çexiya Danimarka Estoniya Finlandiya Fransa Niderland İspaniya İsveç İsveçrə İtaliya İslandiya Latviya Lixtenşteyn Litva Lüksemburq Macarıstan Malta Norveç Polşa Portuqaliya Rumıniya Slovakiya Sloveniya Xorvatiya Yunanıstan |
| Ərazi | 4,595,191 km2 (1,774,213 kv. mil) |
| Əhali | 453,324,255 |
I Şengen müqaviləsi 1985-ci ilin 14 iyun tarixində beş Avropa ölkəsi arasında imzalanmışdır. Müqaviləni Fransa, Qərbi Almaniya ilə yanaşı Benilüks ölkələri olan Belçika, Hollandiya və Luksemburq imzalanmışdır. 1990-cı ilin 19 iyun tarixində Şengen Müqaviləsinin Tətbiq Konvensiyasının imzalanması ilə razılaşma qüvvəyə minmişdir. Müqavilə Lüksemburq, Fransa və Almaniyanın sərhədlərinin kəsişdiyi yer olan Lüksemburqun Şengen şəhərində imzalandığına görə həmin şəhərin adına adlandırılmışdır.
İkinci müqavilə isə Mos çayının ortasındakı Kraliça Mari-Astrid adlı gəmidə imzalanmışdır. Müqavilənin qüvvəyə minməsi 1995-ci ilin 26 mart tarixinə qədər uzanmış və bu müddət ərzində Portuqaliya və İspaniya da Şengen zonasına qoşulmuşdur. Monako, Norveç və İslandiya Avropa İttifaqının üzvü olmamaqlarına baxmayaraq Şengen zonasına daxil edilmişdir. Eyni zamanda İsveçrə 2008-ci ilin dekabr ayında Şengen müqaviləsi sahəsinə qəbul edilmişdir.
Lixtenşteynin Şengen zonasına daxil olması bir neçə dəfə təxirə salınmışdır. Ölkə 2008-ci ilin 28 fevral tarixində Avropa İttifaqı ilə Şengen razılığı əldə etmiş və 2009-cu ilin 1 noyabr tarixində Şengen zonasına daxil olması razılaşdırılmışdır. Lixtenşteynin daxili vergi nizamlanmasında problemlərinin olduğunu əsas gətirərək Almaniya və İsveç ölkənin şengen zonasına daxil olması tələbini müvəqqəti dondurmuşdur. 2011-ci ilin 7 mart tarixində Avropa İttifaqı Nazirlər Şurasının qərarı ilə Lixtenşteynin Şengen zonasına daxil olması yolu açılmışdır. 2011-ci ilin 19 dekabr tarixində ölkə rəsmən Şengen zonasının üzvü seçilmişdir.
Şengen müqaviləsi əsasında yaradılan Şengen zonası hal-hazırda 29 Avropa ölkəsində qüvvədədir və təqribən 4.595.131 kvadrat kilometr ərazini əhatə edir.
Şengen ölkələri
| Ölkə | Ərazi (km²) | Əhali | İmzalayıb | İlk həyata keçirilmə tarixi |
|---|---|---|---|---|
| Avstriya | 83.871 | 8.922.082 | 28 aprel 1995 | 1 dekabr 1997 |
| Belçika | 30.528 | 11.611.419 | 14 iyun 1985 | 26 mart 1995 |
| Bolqarıstan | 110.994 | 6.885.868 | 25 aprel 2005 | 31 mart 2024 |
| Xorvatiya | 56.594 | 4.060.135 | 9 dekabr 2011 | 1 yanvar 2023 |
| Çexiya | 78.866 | 10.510.751 | 16 aprel 2003 | 21 dekabr 2007 |
| Danimarka | 43.094 | 5.854.240 | 19 dekabr 1996 | 25 mart 2001 |
| Estoniya | 45.338 | 1.328.701 | 16 aprel 2003 | 21 dekabr 2007 |
| Finlandiya | 338.145 | 5.535.992 | 19 dekabr 1996 | 25 mart 2001 |
| Fransa | 551.695 | 64.531.444 | 14 iyun 1985 | 26 mart 1995 |
| Almaniya | 357.050 | 83.408.544 | 14 iyun 1985 | 26 mart 1995 |
| Yunanıstan | 131.990 | 10.445.365 | 6 noyabr 1992 | 1 yanvar 2000 |
| Macarıstan | 93.030 | 9.709.786 | 16 aprel 2003 | 21 dekabr 2007 |
| İslandiya | 103.000 | 370.335 | 19 dekabr 1996 18 may 1999 | 25 mart 2001 |
| İtaliya | 301.318 | 59.240.329 | 27 noyabr 1990 | 26 oktyabr 1997 |
| Latviya | 64.589 | 1.873.919 | 16 aprel 2003 | 21 dekabr 2007 |
| Lixtenşteyn | 160 | 39.039 | 28 fevral 2008 | 19 dekabr 2011 |
| Litva | 65.300 | 2.786.651 | 16 aprel 2003 | 21 dekabr 2007 |
| Lüksemburq | 2.586 | 639.321 | 14 iyun 1985 | 26 mart 1995 |
| Malta | 316 | 526.748 | 16 aprel 2003 | 21 dekabr 2007 |
| Niderland | 41.526 | 17.501.696 | 14 iyun 1985 | 26 mart 1995 |
| Norveç (Svalbard daxil deyil) | 385.155 | 5.403.021 | 19 dekabr 1996 18 may 1999 | 25 mart 2001 |
| Polşa | 312.683 | 38.307.726 | 16 aprel 2003 | 21 dekabr 2007 |
| Portuqaliya | 92.391 | 10.290.103 | 25 iyun 1991 | 26 mart 1995 |
| Rumıniya | 238.391 | 19.328.560 | 25 aprel 2005 | 31 mart 2024 |
| Slovakiya | 49.037 | 5.447.622 | 16 aprel 2003 | 21 dekabr 2007 |
| Sloveniya | 20.273 | 2.119.410 | 16 aprel 2003 | 21 dekabr 2007 |
| İspaniya | 510.000 | 47.486.935 | 25 iyun 1991 | 26 mart 1995 |
| İsveç | 449.964 | 10.467.097 | 19 dekabr 1996 | 25 mart 2001 |
| İsveçrə | 41.285 | 8.691.406 | 26 oktyabr 2004 | 12 dekabr 2008 |
| Avropa İttifaqı | 4.595.131 | 453.234.255 | 14 iyun 1985 | 26 mart 1995 |
| Ölkə | Ərazi | Əhali |
|---|---|---|
 Monako | 2 | 36.686 |
 San-Marino | 61 | 33.745 |
.svg) Vatikan | 0,44 | 511 |
Qeydlər
İstinadlar
This article uses material from the Wikipedia Azərbaycanca article Şengen zonası, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Azərbaycanca (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.