O pai (d'o latín
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
L'individuo de partida, en relación a su pai, se diz que ye «fillo» u «filla» d'él.
En aragonés de traza cheneral recibe o nombre de «pai», documentau amplament en dialectos que va dende l'ansotano dica las variedaz ribagorzanas de Campo y de Vall de Benás, pero en baixorribagorzano s'emplega pare, y en cheso s'ha documentau a variant padrei.
Como atras denominacions de parentesco en aragonés, o posesivo que se le mete adebant ye o posesivo atono (mi, tu, su) por lo regular: mi pai, tu pai, etc. y no pas o posesivo tonico cheneral de l'aragonés que, anque tamién s'emplega bella vez, ye muito menos común: o mío pai, lo tuyo payot, etc. Iste fenomeno gramatical que nomás afecta a os parentescos ye bien descrito en ansotano, en benasqués, en baixorribagorzano, en cheso y en as parlas de Sobrarbe.
L'apelativo afectuoso en aragonés ye papá y, como atros apelativos familiars, no lieva nunca articlo definiu:
En o dominio lingüistico de l'aragonés i hai zonas amplas an que a parabla s'habría perdiu u s'habría deixau d'usar fa tiempos substituida por o posible castellanismo lexico «padre», como por eixemplo en os semontanos, en Viello Sobrarbe y en a Fueva, an que no se guarda recordo que se decise «pai» pero manimenos existe a parabla derivada «paíno». En atras zonas d'Aragón padre podría no estar un castellanismo sino la evolución local d'o latín <pater. En scripta aragonesa medieval se troba a-saber-los eixemplos de que se gosaba emplegar «padre».
Antiparte, en o que ye l'Alto Aragón, a mas a mas s'ha de contar con a importancia d'a parabla «Padre» en a liturchia catolica, factor de castellanización perén, que podría guardar bella relación con a erosión que ha padeixiu a forma «pai» en a luenga que se charra agora.
This article uses material from the Wikipedia Aragonés article Pai, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). O texto ye disponible baixo a Creative Commons Attribution/Share-Alike License; puede que sigan d'aplicación atros termins. Se veiga as Condicions d'uso ta más detalles. Wikipedia ye una marca rechistrada d'a Wiki Du học, una organización sin animo de lucro. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Aragonés (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.