A interacción nucleyar fuerte u interacción fuerte, tamién dita fuerza nucleyar fuerte u simplament fuerza fuerte ye, en fisica de particlas, una d'as cuatre fuerzas fundamentals de l'Universo.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
As atras tres son a gravitación, o electromagnetismo y a fuerza nucleyar feble. A escala atomica, ye unas 100 vegatas mas fuerte que o electromagnetismo, que a la vegata ye cuantos órdens de magnitut mas fuerte que a fuerza nucleyar feble y a gravitación.
A fuerza nucleyar fuerte actua sobre toz os hadrons, mesons y barions, as particlas composatas formatas por quarks y antiquarks. A interacción d'ista fuerza ye portiata por uns bosons ditos gluons, de manera equivalent a la fuerza electromagnetica que ye portiata por os fotons. Ista fuerza ye a responsable de que os quarks se mantengan unitos ta formar os barions (como os protons u os neutrons) y os mesons (como os pions u os kaons), y tamién ye a responsable de que os protons y os neutrons se mantengan unitos a o nuclio. A fuerza nucleyar fuerte tien un alcance d'arredol d'un femtometro (de vegatas dito fermi en honor d'Enrico Fermi), uns 10−15 metros, y ha d'estar prou fuerte como ta contrarestar a intensa fuerza repulsiva que bi ha entre os protons, a enerchía d'a fuerza nucleyar fuerte entre dos protons ye de l'orden de MeV (megaelectrón volt). A fuerza nucleyar fuerte no se veye afectata por a carga electrica d'as particlas, afectando por igual a protons y neutrons. A teoría que explica ista fuerza ye a cromodinamica cuantica (QCD de l'anglés quantum chromodynamics), que fue proposata en 1973 por Harald Fritzsch, Heinrich Leutwyler y Murray Gell-Mann.
This article uses material from the Wikipedia Aragonés article Interacción nucleyar fuerte, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). O texto ye disponible baixo a Creative Commons Attribution/Share-Alike License; puede que sigan d'aplicación atros termins. Se veiga as Condicions d'uso ta más detalles. Wikipedia ye una marca rechistrada d'a Wiki Du học, una organización sin animo de lucro. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Aragonés (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.