Trận Cold Harbor

Đây là một trong những trận cuối cùng trong chiến dịch Overland của trung tướng miền Bắc Ulysses S. Grant, và nổi tiếng vì được ghi nhận là một trận chiến đẫm máu và "một chiều" bậc nhất của lịch sử Hoa Kỳ. Hàng ngàn binh lính miền Bắc đã bị chết hoặc bị thương khi dàn hàng tấn công trực diện trong vô vọng và bị quân miền Nam dưới quyền đại tướng Robert E. Lee nằm sau các vị trí phòng thủ kiên cố bắn gục hết lớp này đến lớp khác. Trước trận thảm bại này, Bộ Tham mưu của các tướng Grant và George G. Meade chưa hề có chuẩn bị chu đáo gì cho cuộc giao chiến. Song, trận đánh Cold Harbor là chiến thắng cuối cùng của Lee.

Trận Cold Harbor
Một phần của Nội chiến Hoa Kỳ
Battle of Cold Harbor Minh họa: Kurz và Allison, 1888.
Thời gian 31 tháng 5 – 12 tháng 6 năm 1864 Địa điểm Quận Hanover, Virginia Kết quả Chiến thắng lớn của Liên minh miền Nam
Tham chiến
Liên bang miền Bắc	Liên minh miền Nam
Chỉ huy và lãnh đạo
Ulysses S. Grant George G. Meade	Robert E. Lee
Thành phần tham chiến
Binh đoàn Potomac Quân đoàn XVIII	Binh đoàn Bắc Virginia
Lực lượng
108.000	59.000
Thương vong và tổn thất
12.737 (1.844 chết,  9.077 bị thương,  1.816 bị bắt/mất tích)	4.595 (83 chết,  3.380 bị thương,  1.132 bị bắt/mất tích)

Ngày 31 tháng 5, trong khi đội quân của Grant đang một lần nữa bọc đánh sườn phải của Lee, thì kỵ binh miền Bắc đã chiếm giữ đầu mối giao thông Old Cold Harbor, cách thủ đô Richmond của miền Nam 10 dặm về phía đông bắc, và cố thủ tại đây cho đến khi bộ binh đến. Cả Grant và Lee, đều có quân đội đã bị tổn thất nặng nề trong chiến dịch Overland, đã cùng nhận được tiếp viện. Tối ngày 1 tháng 6, các quân đoàn VI và XVIII của miền Bắc đã tới nơi liền mở cuộc tấn công vào các công sự của miền Nam tại phía tây giao lộ và thu được một số thành công.

Ngày 2 tháng 6, các lực lượng còn lại của hai bên đều tới nơi và quân miền Nam đã xây dựng một loạt các công sự phức tạp kéo dài đến 7 dặm. Sáng sớm ngày 3 tháng 7, 3 quân đoàn miền Bắc tấn công các công sự ở đầu phía nam phòng tuyến này và bị đẩy lui dễ dàng với thương vong nặng nề. Các nỗ lực nhằm tấn công đoạn cuối phía bắc phòng tuyến hay tiếp tục công kích ở phía nam cũng đều thất bại. Đáng nhớ nhất là 7 nghìn quân miền Bắc đã bị tiêu vong chỉ trong vòng 30 phút, họ thua tan tác mà không thể nào triệt binh được.

Đối với Trung tướng Grant, trận thua tại Cold Harbor là một thảm kịch. Trong hồi ký của ông, ông viết "Tôi luôn hối hận đã mở cuộc tấn công sau cùng tại Cold Harbor.... Quân ta hoàn toàn không đạt được lợi ích gì đề bù lại cho tổn thất quá nặng nề". Thất bại tại trận Cold Harbor nói riêng và tổn thất nặng nề của quân đội miền Bắc trong Chiến dịch Overland nói chung đã khiến cho chí khí của người miền Bắc bị suy sụp. Ngoài ra, trận đánh đẫm máu này cũng góp phần khiến người đời gọi Grant là "gã đồ tể". Hai đội quân tiếp tục đứng đối diện nhau tại các phòng tuyến này cho đến đêm 12 tháng 6, khi Grant tiếp tục chiến dịch của ông bằng việc thúc sườn trái quân đội mình tiến đến sông James. Dẫu sao đi chăng nữa, tuy chịu tổn thất to lớn trong trận thua ở Cold Harbor cùng với các trận đánh đẫm máu khác của Chiến dịch Overland, người miền Bắc đã gây cho người miền Nam những tổn hại mà họ không thể nào khôi phục được.

• Bonekemper, Edward H., III. A Victor, Not a Butcher: Ulysses S. Grant's Overlooked Military Genius. Washington, DC: Regnery, 2004. ISBN 0-89526-062-X.
• BreAnn Rumsch, Ulysses S. Grant, ABDO, 01-01-2009. ISBN 1604534532.
• Catton, Bruce. Grant Takes Command. Boston: Little, Brown & Co., 1968. ISBN 0-316-13210-1.
• Eicher, David J. The Longest Night: A Military History of the Civil War. New York: Simon & Schuster, 2001. ISBN 0-684-84944-5.
• Esposito, Vincent J. West Point Atlas of American Wars. New York: Frederick A. Praeger, 1959. OCLC 5890637. The collection of maps (without explanatory text) is available online at the West Point website Lưu trữ 2012-08-29 tại Archive.today.
• Foote, Shelby. The Civil War: A Narrative. Vol. 3, Red River to Appomattox. New York: Random House, 1974. ISBN 0-394-74913-8.
• Keith D. Dickson, The Civil War For Dummies, John Wiley & Sons, 27-04-2011. ISBN 1118069285.
• Furgurson, Ernest B. Not War but Murder: Cold Harbor 1864. New York: Alfred A. Knopf, 2000. ISBN 0-679-45517-5.
• Grant, Ulysses S. Personal Memoirs of U. S. Grant. 2 vols. Charles L. Webster & Company, 1885–86. ISBN 0-914427-67-9.
• Grimsley, Mark. And Keep Moving On: The Virginia Campaign, May-June 1864. Lincoln: University of Nebraska Press, 2002. ISBN 0-8032-2162-2.
• Jaynes, Gregory, and the Editors of Time-Life Books. The Killing Ground: Wilderness to Cold Harbor. Alexandria, VA: Time-Life Books, 1986. ISBN 0-8094-4768-1.
• Bob Navarro, The Country in Conflict, Xlibris Corporation, 31-01-2008. ISBN 1425797318.
• Kennedy, Frances H., ed. The Civil War Battlefield Guide. 2nd ed. Boston: Houghton Mifflin Co., 1998. ISBN 0-395-74012-6.
• King, Curtis S., William G. Robertson, and Steven E. Clay. Staff Ride Handbook for the Overland Campaign, Virginia, 4 May to ngày 15 tháng 6 năm 1864: A Study on Operational-Level Command Lưu trữ 2012-11-15 tại Wayback Machine. Ft. Belvoir, VA: Defense Technical Information Center, 2005. OCLC 640114524.
• McPherson, James M. Battle Cry of Freedom: The Civil War Era. Oxford History of the United States. New York: Oxford University Press, 1988. ISBN 0-19-503863-0.
• Rhea, Gordon C. Cold Harbor: Grant and Lee, May 26 – ngày 3 tháng 6 năm 1864. Baton Rouge: Louisiana State University Press, 2002. ISBN 0-8071-2803-1.
• Salmon, John S. The Official Virginia Civil War Battlefield Guide. Mechanicsburg, PA: Stackpole Books, 2001. ISBN 0-8117-2868-4.
• Trudeau, Noah Andre. Bloody Roads South: The Wilderness to Cold Harbor, May-June 1864. Boston: Little, Brown & Co., 1989. ISBN 978-0-316-85326-2.
• U.S. War Department, The War of the Rebellion Lưu trữ 2009-09-13 tại Wayback Machine: a Compilation of the Official Records of the Union and Confederate Armies. Washington, DC: U.S. Government Printing Office, 1880–1901.
• Welcher, Frank J. The Union Army, 1861–1865 Organization and Operations. Vol. 1, The Eastern Theater. Bloomington: Indiana University Press, 1989. ISBN 0-253-36453-1.
• National Park Service battle description
• CWSAC Report Update Lưu trữ 2012-11-08 tại Wayback Machine

• National Park Service battlefield site
• Battle of Cold Harbor: Maps, histories, photos, and preservation news (Civil War Trust)
• 48th New York Infantry account of battle
• West Point Atlas map of the Overland Campaign Lưu trữ 2006-10-11 tại Wayback Machine
• Col. Truex's account of the battle Lưu trữ 2011-02-11 tại Wayback Machine