Valliy Tili
Valliy tili, uels, kimr tili — Buyuk Britaniyaning Uels yarim oroldagi valliylar tili.
Hind-yevropa tillari oilasining kelt guruhiga mansub. Bu tilda 900 mingga yaqin kishi gaplashadi (1990-yillar oʻrtalari). V.t.5—6-asrlardan shakllana boshlagan. Tarixi 3 davrga boʻlinadi: qad. (8—11-asrlar); oʻrta (12—14-asrlar); yangi (15-asrdan). Hozirgi V.t. 4 dialektga ega: 1) gvined (shim.-gʻarbiy); 2) pouis (shim.-sharqiy, markaziy); 3) dived (jan.-gʻarbiy) va 4) gvinet (jan.sharqiy). Adabiy V.t. jan. va markaziy dialektlar asosida yuzaga kelgan. V.t. uchun soʻzda unlilar qorishiqligi, undoshlarning galma-gal kelishi xosdir. Feʼllar tizimi ancha rivojlangan, nomlar tizimi esa sodda. Hoz. vaqtda eski sintetik shaklni yangi, analitik shaklga aylanish jarayoni ketmoqda. Lugʻat tarkibida metin tilidan oʻzlashgan soʻzlar koʻp. V.t. 20-asr 50—60-yillaridan Uels hududida rasmiy til mavqeiga ega boʻldi (dav-riy matbuot, kitoblar shu tilda chiqadi, universitetda oʻqitish ham olib boriladi). Yozuvi lotin grafikasi asosida.
Adabiyotlar
- OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
 |
This article uses material from the Wikipedia O‘zbek article Valliy tili, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Matndan CC BY-SA 4.0 litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan boʻlsa). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki O‘zbek (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.