Мари-Төрек Районы

Мари-Төрек районы
Герб;	Байрак;
Ил	Россия
Статус	муниципаль район
Төбәк	Мари Ил
Административ үзәк	Мари-Төрек
Нигезләү датасы	28 август 1924
район башлыгы	Ёлкин Владимир Юрий улы
Рәсми телләр	мари, рус
Халык саны	23 155 кеше
Мәйдан	1513,86 км²
Сәгать поясы	MSK (UTC+3)
mari-tyrek.ru
Мари-Төрек районы Викиҗыентыкта

Үзәге — Мари-Төрек шәһәр тибиндыгы посёлогы.

География

Чиктәшлек

Як	Район яки регион
Төньяк Төньяк-көнчыгыш	Киров өлкәсе (Уржум районы, Малмыж районы)
Көньяк-көнчыгыш Көньяк	Татарстан (Балтач районы, Арча районы)
Көньяк-көнбатыш	Морки районы
Көнбатыш	Бәрәңге районы
Төньяк-көнбатыш	Сернур районы

Тарих

Мари-Төрек районы 1924 елда барлыкка килгән. чирмешләр бу җирләрне «эрвел» (иртәнге як) дип атыйлар, ә аның яшәүчеләрен — «эрвел мари» (көнчыгыш мари). Район үзәгенең исеме «тӱр» (чит, кырый) сүзендән чыккан. Бу исеме монда мари иле башланып китүен белдерә.

Халык

1959	1970	1979	1989	2002	2010
36 241	33 367	29 901	27 698	25 577	23 155

Милли состав (2002): чирмешләр — 48,6%, руслар — 25,7%, татарлар — 18,7%, арлар — 6,0%.

Демография

Халык саны
2002	2005	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015
25 577	↘24 500	↘23 358	↘23 155	↘23 005	↘22 270	↘21 588	↘21 049	↘20 606

Административ бүленеш

Мари-Төрек шәһәр җирлеге
Карлыган авыл җирлеге
Косолапово авыл җирлеге
Мари-Билямор авыл җирлеге
Мариец авыл җирлеге
Хлебниково авыл җирлеге

Районда туганнар

Кузьма Андреев (1857, Олы Карлыган ― 1940, Можга), удмурт мәгърифәтчесе, укытучы, тәрҗемәче, православие дине миссионеры.
Вячеслав Кислицын — Мари Ил президенты (1997—2000).

Искәрмәләр

↑ ^2,0 ^2,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2012-02-09

↑ http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst88/DBInet.cgi?pl=8006001

↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg1.php

↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg1.php

↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg1.php

↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg1.php

↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg1.php

↑ 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2019-07-12, retrieved 2013-01-09

↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. әлеге чыганактан 2012-02-03 архивланды.

↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, поселкам городского типа и районам на 1 января 2009 года. әлеге чыганактан 2014-01-02 архивланды. 2014-01-02 тикшерелгән.

↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения городов, районов, городских и сельских населённых пунктов

↑ Марий Эл. Оценка численности городского и сельского населения на 1 января текущего года 2009-2014 года

↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. әлеге чыганактан 2014-05-31 архивланды. 2014-05-31 тикшерелгән.

↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). әлеге чыганактан 2013-11-16 архивланды. 2013-11-16 тикшерелгән.

↑ Оценка численности постоянного населения по муниципальным образованиям Республики Марий Эл на 1 января 2014 года. әлеге чыганактан 2014-04-01 архивланды. 2014-04-01 тикшерелгән.

↑ Оценка численности постоянного населения по Республике Марий Эл на 1 января 2015 года. әлеге чыганактан 2015-04-07 архивланды. 2015-04-07 тикшерелгән.