IRIS-T (Infra Red Imaging System Tail/Thrust Vector-Controlled) orta mesafeden havadan havaya taktik saldırı ve yerden havaya savunma füzesi.
Yüksek 90 derecelik görüş dışı hedef takip yeteneği ve IHMDS ile olağanüstü angajman yeteneği, yüksek manevra ve hız, thrust vectoring ve 3. nesil IIR FPA teknolojisine sahip bir füzedir. Ön kanatçıksız yapısı ve arkaya doğru uzayan uzun blok kanatçığı ile göze çarpar. AIM-9 Sidewinder fırlatma yeteneğine sahip her uçak IRIS-T de taşıyabilir. 1980'lerde Almanya, İngiltere ile beraber ASRAAM projesinin içindeyken 1990'ların başında projeden ayrılmış ve IRIS-T üzerinde çalışmalara başlamıştır. 1995'te de Almanya (%46), İtalya (%19), İsveç (%18), Yunanistan (%13) Norveç ve Kanada (İkisi de sonradan ayrıldı) ortaklığında IRIS-T geliştirme programı ortaya çıkmıştır. İspanya'da 2003 yılında bu ortaklığa katılmıştır. IRIS-T, Alman ve İtalyan Eurofighter, İsveç Gripen, İspanya F-18 ve Yunanistan ile Norveç F-16'ları tarafından kullanılmaktadır.
1980'lerde NATO ülkeleri, Amerika Birleşik Devletleri'nin AIM-7 Sparrow'un yerine orta menzilli havadan havaya füze geliştireceği, İngiltere ve Almanya'nın ise AIM-9 Sidewinder'ın yerine kısa menzilli havadan havaya füze geliştireceği konusunda bir Mutabakat Zaptı imzaladılar. ABD tasarımı AIM-120 AMRAAM olarak gelişirken, İngiliz-Alman tasarımı AIM-132 ASRAAM olarak gelişti.
Asraam'ın kökleri, Hawker Siddeley sraam'da gelişimin başladığı 1968 yılına kadar uzanıyor. Bu proje 1974 yılında üretim emri olmadan sona erdi. Bu çalışma, Almanların yeni bir arayıcı sağlaması ve İngiltere'nin kalan bileşenlerin çoğunu sağlamasıyla Birleşik Krallık-Alman çabası için tozunu aldı. Aradan geçen sürede, daha fazla menzil lehine yüksek manevra kabiliyetine olan ihtiyaç azaltıldı.
1990'da Almanya'nın yeniden birleşmesinden sonra, Almanya kendisini MiG-29 tarafından taşınan Sovyet Vympel R-73 füzelerinin (NATO rapor adı: AA-11 Archer) büyük stoklarıyla buldu ve AA-11'in yeteneklerinin gözle görülür şekilde hafife alındığı sonucuna vardı. Özellikle, arayıcı edinme ve izleme açısından en son AIM-9 Sidewinder'dan hem çok daha manevra kabiliyetine sahip hem de çok daha yetenekli olduğu bulundu. 1990 yılında Almanya ASRAAM projesinden çekilirken, İngiltere başka bir arayıcı bulmaya ve ASRAAM'I orijinal gereksinimlere göre geliştirmeye karar verdi.
1990 Yılının sonlarında, ABD ortaklığı benzer endişeleri dile getirdi ve artan manevra kabiliyeti ve IRCCM (kızılötesi karşı önlemler) performansı, yani kızılötesi karşı önlemlere (IRCM) karşı önlemler sağlamak için mevcut Sidewinder tasarımında bir yükseltme başlattı. Bu program AIM-9X olarak belirlenmiştir.[10]
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article IRIS-T, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
