Rason
Ang Rason (dating Rajin-Sŏnbong; Pagbabaybay sa Koreano: ) ay isang lungsod ng Hilagang Korea at hindi nagyeyelong daungan sa Dagat Hapon sa Hilagang Karagatang Pasipiko sa hilaga-silangang dulo ng Hilagang Korea.
Ito ay nasa rehiyong Kwanbuk at kinaroroonan ng Natatanging Sonang Ekonomiko ng Rason.
Rason 라선시 | |
|---|---|
Natatanging lungsod | |
| 라선특별시 · Rason Special City | |
| Transkripsyong Koreano | |
| • Chosŏn'gŭl | 라선특별시 |
| • Hancha | 羅先特別市 |
| • McCune-Reischauer | Rasŏn T'ŭkpyŏlsi |
| • Revised Romanization | Raseon Teukbyeolsi |
.jpg) Kabayanan ng Rason | |
 | |
| Bansa |  Hilagang Korea |
| Rehiyon | Kwanbuk |
| Lawak | |
| • Kabuuan | 746 km2 (288 milya kuwadrado) |
| Taas | 27 m (89 tal) |
| Populasyon (2008) | |
| • Kabuuan | 196,954 |
| • Kapal | 275/km2 (710/milya kuwadrado) |
| • Wikain | Hamgyŏng |
Sa pagbigkas ng Timog Koreano South Korean, binibigkas ang unang "R" ng pangalan bilang "N", (나선, Naseon) alinsunod sa pamantayang ponolohiyang Koreano. Noong 2000, pinaikli ang pangalan sa "Rason" mula sa dating "Rajin-Sŏnbong". Noong dekada-1930, tinawag itong Rashin ng mga Hapones; sa mga panahong iyon isa itong mahalagang pantalan sa dulo ng isang linyang daambakal. Pinalaya ito ng Pulang Hukbo noong ika-14 ng Agosto, 1945.
Bago mag-taong 1991, ginamit ng Unyong Sobyet ang Rason bilang isang alternatibong daungan sa mainit na tubig kapag hindi magagamit ang Vladivostok. Mula 1993 hanggang 2004, pinamamahala ito nang hiwalay mula sa lalawigan ng Hilagang Hamgyŏng bilang isang direktang pinamamahalaang lungsod (Chikhalsi) ng Rason. Bago mag-taong 1993 at mula 2004 hanggang 2009, bahagi ang lungsod ng lalawigan ng Hilagang Hamgyŏng. Mula taong 2010, isang "natatanging lungsod" ito. Muli napalaya ito mula sa pamamahala ng lalawigan, ngunit iba mula sa dating pagtatalaga nito bilang isang direktang pinamamahalaang lungsod. Anong ibig sabihin nito sa totoo ay hindi malinaw.
Hinahangganan ng Rason ang kondadong Hunchun sa lalawigan ng Jilin ng Republikang Bayan ng Tsina at Khasansky District sa Primorsky Krai ng Rusya. Nagsasagawa ng mga pamumuhunan ang Tsina sa pantalan sapagkat nagbibigay ito ng daan patungo sa Dagat Hapon. Noong Hulyo 2011, nagbigay ng pahintulot ang Demokratikong Republikang Bayan ng Korea (DPRK) para sa mga kargamento ng panloob na kalakal ng Tsina na ilululan mula hilagang-silangan papuntang silangang Tsina sa pamamagitan ng Rajin. Coal is shipped from nearby Chinese mines to Shanghai. Isang panayaan (casino) sa may tabi ng dagat ay naglilingkod sa mga bisitang Tsino.
Heograpiya
Pangasiwaan
Nahahati ang Rason sa isang distrito (kuyŏk) at isang kondado (kun).
- Rajin-guyŏk (라진구역; 羅津區域)
- Sŏnbong-gun (선봉군; 先鋒郡)
Klima
May klimang humid continental (Köppen climate classification: Dwb) ang Rason.
| Malak ng kapanahunan sa Rason | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Buwan | Ene | Peb | Mar | Abr | May | Hun | Hul | Ago | Set | Okt | Nob | Dis | Taunan |
| Balasaking taas °S (°P) | −3.8 (25.2) | −1.1 (30) | 4.4 (39.9) | 11.4 (52.5) | 16.1 (61) | 19.0 (66.2) | 23.2 (73.8) | 24.8 (76.6) | 21.3 (70.3) | 15.3 (59.5) | 6.0 (42.8) | −1.1 (30) | 11.29 (52.32) |
| Arawang tamtaman °S (°P) | −9.1 (15.6) | −6.8 (19.8) | −1.3 (29.7) | 5.2 (41.4) | 9.9 (49.8) | 14.2 (57.6) | 19.1 (66.4) | 20.7 (69.3) | 16.0 (60.8) | 9.4 (48.9) | 0.9 (33.6) | −6.2 (20.8) | 6 (42.81) |
| Balasaking baba °S (°P) | −14.4 (6.1) | −12.5 (9.5) | −6.9 (19.6) | −0.9 (30.4) | 3.8 (38.8) | 9.5 (49.1) | 15.0 (59) | 16.6 (61.9) | 10.8 (51.4) | 3.5 (38.3) | −4.2 (24.4) | −11.2 (11.8) | 0.76 (33.36) |
| Balasaking kadanligan mm (dali) | 6 (0.24) | 8 (0.31) | 21 (0.83) | 30 (1.18) | 71 (2.8) | 101 (3.98) | 116 (4.57) | 196 (7.72) | 114 (4.49) | 55 (2.17) | 24 (0.94) | 10 (0.39) | 752 (29.62) |
| Sanggunian: Climate-Data.org | |||||||||||||
Ekonomiya at imprastraktura
.jpg)
Pinapanatili ng Hukbong Dagat ng Bayan ng Korea ang isang baseng pampagsasanay ng hukbong dagat sa Pantalan ng Rajin sa lungsod ng Rason. Dagdag dito, nag-upa ng daungan sa pantalan ang isang kompanyang Tsino sa loob ng sampung taon.
Matatagpuan ang Rason sa Linyang Pyongra ng daambakal.
Mga sanggunian
Mga karagdagang babasahin
- Dormels, Rainer: North Korea's Cities: Industrial facilities, internal structures and typification. Jimoondang, 2014. ISBN 978-89-6297-167-5
Mga kawing panlabas
- 360 degree panorama of Rajin Port in Rason
- North Korea Uncovered Naka-arkibo 2012-01-14 sa Wayback Machine. (North Korea Google Earth) Maps out Rason's economic infrastructure, including railways, hotels, tourist destinations, cultural facilities, ports, electricity grid, and electrified perimeter fence on Google Earth.
- City profile of Rason Naka-arkibo 2017-05-10 sa Wayback Machine.
This article uses material from the Wikipedia Tagalog article Rason, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Maaaring gamitin ang nilalaman sa ilalim ng CC BY-SA 4.0 maliban kung nabanggit. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tagalog (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.