Stílbragð

Stílbragð er hvers konar frávik frá einfaldri málnotkun, sérstaklega óeiginleg notkun orða eða óvenjuleg setningauppbygging. Markmið stílbragða er að...

Klifun, runklifun eða anafóra er stílbragð sem felst í endurtekningu orða, oft til að leggja áherslu á eitthvað. Helstu gerðir klifunar eru síklifun (epizeuxis)...

Klifun átt við um eftirfarandi: Sérstakt stílbragð sem felst í endurtekningum, sjá klifun. Gerð opinna yrðinga sem eru alltaf sannar, sjá sísanna. Þetta...

(einnig nefnt tvísýni, háðhvörf, launhæðni, uppgerð eða látalæti) er stílbragð sem felst í misræmi annars vegar milli þeirrar merkingar sem mælandi leggur...

saman í texta og virka sem ofklifun. Endurtekningar í texta geta verið stílbragð, en oftast er nástaða lýti á texta. Hægt er að forðast nástöðuna, t.d...

Refhvörf eru stílbragð sem snýr að því þegar orðum gagnstæðrar merkingar er skotið saman, bæði í bundu máli og óbundnu. Það er til dæmis talað um refhvörf...

skilgreiningu. Sláttuorf Orf er amboð sem eingöngu er notað til sláttu. Klifun, stílbragð. Sísanna, tautologia í rökfræði. Íslenskt mál; grein í Morgunblaðinu 1982...

Ýkjur (forngríska: ὑπερβολή, hyperbolē) eru stílbragð sem felst í að notað er öfgafullt orðalag sem ekki stenst í bókstaflegri merkingu. Ýkjur koma víða...

Retorísk spurning (stundum ræðuspurning) kallast stílbragð í mælskufræði sem er lagt fram sem spurning, retorískar spurningar eru notaðar þegar spyrjandinn...

ritstíll – höfundur skrifar eins og barn sem lítið veit (getur verið stílbragð). Orðaforði takmarkaður og setningabyggingin bernsk. hátíðlegur ritstíll...

Nafnskipti (forngríska: μετωνυμία, metōnymia) eru stílbragð sem felst í að orði er skipt út fyrir annað orð sem tengist því fyrra á einhvern hátt. Í nafnskiptum...

Myndhverfing eða myndhvörf (forngríska: μεταφορά, metafora) er stílbragð sem felst í að orð er notað í óeiginlegri merkingu til að tákna eitthvert fyrirbæri...

Meðskilningur, ífylling eða sýnekdóka (forngríska: συνεκδοχή, synekdokhe) er stílbragð sem felst í að orði er skipt út fyrir annað orð sem hefur víðari eða þrengri...

er niðurlagsorð á bókmenntaverki eða leikverki og er stundum notað sem stílbragð í kvikmyndum. Eftirmáli í bókmenntum er oftast um höfund þess, verkið...

Viðlíking (líking eða samlíking) er stílbragð sem felst í að ljósi er varpað á fyrirbæri með því að bera það saman við annað fyrirbæri sem á eitthvað...

og hugsanir persónunnar birtast án formálans „hún hugsaði ...“. Slíkt stílbragð kemur oft fyrir í Hroki og hleypidómar eftir Jane Austen, sem dæmi. Sumar...

yfirgnæfði og rímaði við tröllauknar klassískar súlur, undir hvolfþaki, stílbragð sem var tekið beint upp úr ítölskum barrokk arkítektúr, auk fjölda annara...

skemmtanagildi og flæði stærst hlutverk. Morfísræður þykja oft hafa einkennandi stílbragð, oft eru myndlíkingar eða sögur hafnar í byrjun ræðu og þeim lokið í lok...

mestu leyti um grín og glens. Mortarræður þykja þó oft hafa einkennandi stílbragð, svipað og Morfísræður, oft eru myndlíkingar eða sögur hafnar í byrjun...

s. hjörtu og laufblöð, í teiknimyndastíl. Það gefur þáttunum ákveðið stílbragð en þessi teiknimyndaform eru notuð til að magna upp tilfinningar persónanna...