ھاوکێشەی جیاکاری

ھاوکێشەی جیاکاری (بە ئینگلیزی: Differential equation) یەک لەو ھاوکێشانەیە لە بیرکاریدا کە بۆمان ڕوون دەکاتەوە فانکشنێکی نەزانراو چۆناوچۆن لە یەک یان چەن...

ھاوکێشەی لابلاس دا (١٧٤٩-١٨٢٧) دەبینرێت کە لەساڵی (١٧٩٨) دۆزییەوە لە چەندین بواری تردا دەرکەوت و لەئەنجامی ئەمەشدا توانرا چەندین جۆر ھاوکێشەی جیاکاری...

(بە ئینگلیزی: Function) یەکێک لە چەمکەکانی تیۆریی کۆمەڵەکان و ھەژماری جیاکاری و تەواوکارییە. بە دەستەواژەیەکی تر، ڕێسایەکی دیاریکراوە کە ھەر بەھایەک...

بریتین لە، تاقیکردنەوەی لێکنزیکبوویی کۆشی، دێتێرمینانتی کۆشی، ھاوکێشەی کۆشی، ھاوکێشەی کۆشی-ئۆیلەر، فورمووڵی تەواوکاریی کۆشی، ماتریکسی کۆشی، ژمارەی کۆشی،...

نائەستوونەکان لێژییان ھەیە لەمەشەوە ناتوانرێت ھاوکێشەی ڕاستەھێڵی ئەستوون بە شێوەی لاری-خاڵ بنووسرێت. ھاوکێشەی ڕاستەھێڵی ئەستوون بە شێوەی x=k دەنووسرێت کە...

Navier-stoks کاتێک شلگازێکی نالینج، یان کاتێک لینجی فەرامۆشدەکرێت ھاوکێشەی دەبێتەوە بۆ ھاوکێشەی ئولەر. ئەو سادەکردنە زۆر ئاسانترە بۆ شیکارکردن، وە دەتواندرێت...

}}{\frac {b}{c}}={\frac {d}{b}}} ڕێژەی لای چەپی ھاوکێشەی چەپ، یەکسانە بە کۆساینی گۆشەی θ و ڕێژەی لای چەپی ھاوکێشەی لای ڕاست یەکسانە بە ساینی گۆشەی θ. ئەمە بە...

بەھای ناوەند (بۆ فانکشنی بەردەوام) یەکێک لە گرینگترین تیۆرمەکانی ھەژماری جیاکاری و تەواوکاری و شێوەیەکی گشتییە لە تیۆرمی ڕۆل، واتە ئەگەر f {\displaystyle...

{\displaystyle x} ەکان. ئەگەر ھاوکێشەی پارامەتری چەماوەکە درابێت، (x(t), y(t))، لێکەوتە گۆشەی φ لە خاڵی tدا لە ڕێگەی ئەم ھاوکێشەیە ھەژمار دەکرێت: ( x ′ ( t...

ڕێخۆشکەر لە سەرھەڵدانی ڕێگەی نوێ لە بڵاوکردنەوەی پرۆپاگەندە وەک بەکارھێنانی ھاوکێشەی ماتماتیکی بۆ دروستکردنی پرۆپاگەندەی ئەلکترۆنی، ھەواڵی ساختە و ھەواڵی لایەندار،...

درێژیی نیوەتیرەی گۆیەکەیە، دەوترێت تیرەی گۆیەکە. قەبارەی گۆیەک لەڕێی ئەم ھاوکێشەیەوە دەدۆزرێتەوە: V=43πr3{\displaystyle \!V={\frac {4}{3}}\pi r^{3}} π{\displaystyle...

ڕادە یان ئامانج (بە ئینگلیزی: Limit) یەکێک لە چەمکە سەرەکییەکانی ھەژماری جیاکاری و تەواوکارییە و بۆ پێناسەی بەردەوامی، گرتە، و تەواوکاری، کەلکی لێوەردەگرن...

داتاشراو (بە ئینگلیزی: Derivative) یەکێک لە چەمکە سەرەکییەکانی ھەژماری جیاکاری و بابەتێکی ھەرە گرینگی لقی شیکاریی بیرکارییە و لەگەڵ چەمکی تەواوکاری دوو...

{\displaystyle y} ، x = ( y − 1 ) / 2 {\displaystyle x=(y-1)/2} بوونی ھەیە، کە ھاوکێشەی f ( x ) = y {\displaystyle f(x)=y} پاسادان دەکات. فانکشنی g : R → R {\displaystyle...

بەرزییەکەی h {\displaystyle h} و نیوەتیرەکەی r {\displaystyle r} و لە ڕێگەی ھاوکێشەی خوارەوە دەدۆزرێتەوە: V ( r , h ) = π r 2 h 3 . {\displaystyle V(r,h)={\frac...

ماتماتیکزانێکی ئەڵمانی بوو، بە کارەکانی لە بواری شیکاریی ماتماتیکی، ئەندازەی جیاکارانەدا بناغەی بیرکاریی تیۆریی ڕێژەیی گشتی داڕشت. ڕیمان یەکێک لە کاریگەرترین...

ڕێکیان بۆ بدۆزرێتەوە. ھەندێک لە کێشەکانی شیکاریی ژمارەیی ڕاستەوخۆ لە ژمێرەی جیاکاری و تەواوکاریدا دێنە ئاراوە. لە بوارەکانی تری بەکارھێنانی شیکاریی ژمارەیی...

X − T {\displaystyle X-T} لە بواری پێناسەکراوی فانکشنەکەدا بن ھەروەھا، ھاوکێشەی f ( x ± T ) = f ( x ) {\displaystyle f(x\pm T)=f(x)} پاسادان بێت. فانکشنی...

{\displaystyle h(a)=h(b)} کە بەپێی تیۆرمی ڕۆل c لە ماوەی (a,b) بوونی ھەیە و ھاوکێشەی h ′ ( c ) = 0 {\displaystyle h^{\prime }(c)=0} ؛ پاسادان دەکات کەوایە:...

لە سێگۆشەزانیدا یاسای ساینەکان(بە ئینگلیزی: Law of sines) بریتییە لە ھاوکێشەیەک کە پەیوەندی نێوان درێژایی لای ھەر سێگۆشەیەک و گۆشەی بەرانبەر بەو لایە دیاری...