Kuosâ (Picea abies) lii kuácceemuorâ, mii šadda meecijn já jeegijn.
Kuosâ já peeci láá kuácceevyevdi uáiváámusah. Kuosâ váátá šoddâmsaajeest eenâb raavvâdamnâsijd ko peeci.
Kuosâ kukkodâh puáhtá leđe joba 30–40 m, moos tot olá suullân 100-ihásâžžân. Tave-Suomâst tot ij kuittâggin peesâ siämmáá kukkosâžžân puárásubbongin. Tobbeen kuosâin lii tuše čiŋŋâmuorâ-árvu ton suujâst, et toh láá uáli uceh.
Kuosâ šadda Tave-Euroopist sehe Koskâ- já Nuorttâ-Euroop váráduvâin.
Kuosâ šadda masa ubâ Suomâst, mutâ tot váilu tuodârkuávluin já merâsuolluin. Tavemuu Suomâst tot ij šoodâ. Kuosâvyevdih Aanaar kieldâst láá viehâ uccáá.
Säämist peeci lii táválub muorâ ko kuosâ, mutâ vissásávt sämmiliih läävejii kevttiđ tom tain soojijn, kost tot šadda. Paanij putestem tiet sij láá suoskâm kuosâkääsi siämmáánáál ko pecikääsi-uv. Mudoi-uv kuosâ kevttim lii siämmáásullâsâš ko peesi kevttim. Kuosâkuáccein lii tälviv ennuv C-vitamiin, veikkâ ij aaibâs siämmáá ennuv ko peesist.
Kuosâpikkâ tuššâd bakteerijd já toin puáhtá-uv tipšođ haavijd. Vorâs, kirkes já njarbâdis pikkâ lii puoh pyeremus, mutâ korrâ pikkâ-uv annoo. Sehe kuosâ- já pecikuácceeh suápih juhâmuššân, já uđđâ ihešoddâmkeerdijd puáhtá puurrâđ nuhtán. Kuosâ ihešoddâmkeerdijn puáhtá vuoššâđ siiráp siämmáánáál ko peesist. Kuorsâttuv, leencu, kiđđâvaibâmvuođâ, kepispocceekuddum já leesmi tipšuu toin. Kuácceelávgu helppij leesmi- já vuoiŋâmorgaanvaaivijn.
Wiki Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Kuosâ. |
This article uses material from the Wikipedia Anarâškielâ article Kuosâ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Sisältö on käytettävissä lisenssillä CC BY-SA 4.0, ellei toisin mainita. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Anarâškielâ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.