Gjumri

Gjumri leži u planinskoj unutrašnjosti, na sjeverozapadu Armenije, pored granice sa Turskom. Grad se rasprostro po kotlini rijeke Ahurjan u podnožju Kavkaza, na 1592 m nadmorske visine. Udaljen je oko 126 km sjeverno od glavnog grada Erevana.

Gjumri ima stepsku suhu klimu sa svježim ljetima, i dugim oštrim zimama.

Grad leži na vrlo trusnom području, pa ga tresu česti potresi, posljednji katastrofalni zadesio ga je 7. decembra 1988., tad je porušen velik dio grada, i poginulo nekoliko hiljada stanovnika, a mnogi su ostali bez domova.

Pretpostavlja se da su grad osnovali Grci - 401. pne., ali on nije imao kontinuiranu egzistenciju. Zna se da je tokom srednjeg vijeka bio centar buna protiv Arapskog kalifata.

Grad je doživio svoj ponovni procvat nakon Rusko-perzijskog rata 1804.- 1813.. Carska Rusija zauzela ga je 1804. - 25 godina prije ostalih armenskih gradova. Rusi su - 1837. izgradili utvrdu, a od 1840. počeli graditi potpuno novi grad - Aleksanropol. Nazvali su ga Aleksanropol u čast žene cara Nikola I., ruski car|Nikolaja I. - Aleksandre Fojodorove.

Aleksanropol je ubzo postao trgovački i administrativni centar tog kraja, a nakon sovjetske revolucije i industrijski. Za prvih godina sovjetske vlasti - 1924. je prezvan u Leninakan u čast Vladimira Iliča Lenjina, to ime nosio je do 1990.

Grad ima i univerzitet sa pedagoškim i politehničkim fakultetom.

Gjumri je centar armenske tekstilne industrije, grad ima i drugih tvornica koje proizvode strojeve, bicikle, naučne instrumente i prehrambene proizvode.

Grad ima pedagoški fakultet.

•   SAD, Alexandria
•   Gruzija, Kutaisi
•   Italija, Nardò
•   Brazil, Osasco
•   Bugarska, Plovdiv