1341: Godina

Godina 1341 (MCCCXLI) bila je redovna godina koja počinje u ponedjeljak u julijanskom kalendaru (1. januar/siječnja).

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

• 4. 2. - Hrvatski ban Mikac Mihaljević daje svom četvrtom sinu grad Novigrad, castrum Wywar, "za volju mira" (dan. Hanigovský hrad na sjeveroistoku Slovačke).

April/Travanj – Jun/Lipanj

 

• 8. 4. - Francesco Petrarca je ovenčan za pesnika laureata (pre njega je isto zvanje dobio Albertino Mussato, 1315, što su prvi slučajevi od antike).
• 30. 4. - Vojvoda Bretanje Ivan III. umire bez nasljednika. Njegov polubrat Jean de Montfort ističe pravo nasljedstva, u čemu ga podržavaju Englezi, dok francuski kralj podržava pokojnikovu sinovicu Jeanne de Penthièvre, čiji je muž Charles de Blois, sestrić francuskog kralja. Dolazi do Rata za bretonsko nasleđe, uključenog u Stogodišnji rat, nazvanog i Rat dve Žane, jer se i Montfortova supruga zvala Jeanne.
• 19. 5. - Kurjakovići dogovorili s Mlečanima da će braniti Šibenik od svih neprijatelja - misli se na kneza Nelipića i njegovog sinovca Konstantina, gospodara Ključa, koji napadaju i Trogir.
• 2. 6. - David II se vraća u Škotsku nakon sedam godina u Francuskoj.
• 7. 6. - Umro Al-Nasir Muhammad, mamelučki sultan Egipta; nasleđuje ga sin Al-Mansur Abu Bakr, ali kratko.
• maj - 10. 6. - Peti carigradski sabor odobrava isihazam Grigorija Palame i osuđuje Varlaama Kalabrijskog - ovaj se vraća u Italiju, a njegovo gledište će braniti Grigorije Akindin.
• 15. 6. - Umro je vizantijski car Andronik III Paleolog. Nasleđuje ga 9-togodišnji sin Jovan V,
  • za regenta je imenovan veliki domestik Jovan Kantakuzin. Protive mu se carica-majka Ana Savojska, koja je regent po tradiciji, patrijarh Jovan XIV i, potajno, mega duks, komandant mornarice, Aleksije Apokavk.

•  
  Jovan V (odrastao)
•  
  Ana Savojska
•  
  Jovan Kantakuzin
•  
  Aleksije Apokavk

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

• leto - Kralj Dušan je krenuo prema Solunu, srpski odredi su zauzeli neka mesta.
• jul - Bugarski vladar Ivan Aleksandar zahteva izručenje svog rođaka od Vizantije i preti ratom - protiv njega su poslati Umur Begovi Turci koji se iskrcavaju u delti Dunava i pljačkaju okolinu.
• jul - Turkomani su popalili Trapezunt i ubili mnogo ljudi. Nepopularna carica Irina Paleolog napušta presto, a 17-tog stiže njena zaova Ana Velika Komnina, pošto je napustila manastir (vlada do 1342). Međutim, 30-tog iz Carigrada stiže Anin stric Mihajlo, koji je ranije određen da se oženi Irinom. Anini saveznici ga sutradan zatvaraju (ali vladaće 1344-49).
• jul-avgust - Kantakuzen je na pohodu, kako bi se suočio sa srpskom invazijom i napadima saruhanskih Turaka na obale Trakije, u čemu ima uspeha. Peloponeski Latini iz Kneževine Ahaje izražavaju spremnost da se priključe Vizantiji.
• 5. 8. - Mamelučki emir, veledostojnik, Qawsun je zbacio sultana Al-Mansura Abu Bakra - postavlja dete Al-Ashraf Kujuka, kojemu je regent. Abu Bakr je pogubljen u novembru.
• avgust - Aleksije Apokavk je puštao Turke preko Dardanela, pokušao je oteti malog cara, ali mora pobeći svojoj kući u Epivatesu (dan. Selimpaša, 50 km. zap. od Istanbula).
• 28. 8. - Kralj Kiličke Armenije Levon V je ubijen od svojih antizapadnih barona, čime je okončana hetumidska dinastija. Dogodine ga nasleđuje Konstantin II, iz dinastije Poitiers-Lusignan.
• 7. 9. - Francuski kralj priznaje Šarla od Bloa kao vojvodu Bretanje, koju trenutno drži Žan de Monfor.
• 11. 9. - Mletačko vijeće šalje posebnog izaslanika knezu Nelipiću da ga privoli na mir sa Šibenikom i Trogirom - bez uspjeha, sljedeća misija je u februaru.
• 15. 9. - Napuljski kralj Robert zauzima grad Milazzo na Siciliji.
• septembar - Jovan Kantakuzin je u ime carske vlade poslao izaslanike kralju Dušanu, koji su obnovili mir pod uslovima kao u vreme Andronika III.
• septembar - Kantakuzen se vratio u Carigrad, pomilovao je Apokavka i vratio ga na položaj.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

• oktobar - Građanski rat u Vizantiji (1341–1347): Pošto je Kantakuzen krenuo prema Moreji (Peloponezu), vaseljenski patrijarh ga smenjuje kao regenta, njegovi prijatelji i rođaci su zatvoreni ili prinuđeni na bekstvo.
• 26. 10. - Jovan Kantakuzin je proglašen za cara u Dimotici - u početku se smatra savladerem malog Jovana V, ali njegovi izaslanici su zatvoreni a on je ekskomuniciran. Bogati zemljoposednici podržavaju Kantakuzina a gradska merkantilna srednja klasa i siromašniji caricu-majku i patrijarha.
• 27. 10. - Stanovništvo proteruje aristokrate iz Jedrena, u korist patrijarha regenta - slično se narednih nedelja dešava širom Trakije i Makedonije. Bugarski vladar Ivan Aleksandar će pokušati da se umeša ali oterali su ga vizantijski Turci.
• 1. 11. - Grofica Margareta Tirolska nije pustila muža u njihov zamak. Pošto ga ni plemići nisu primili, napušta zemlju - Margareta se udaje već u februaru, što će izazvati bigamistički skandal i ekskomunikaciju.
• novembar - Rat u Bretanji: francuski princ Jean je zauzeo Nantes, predao mu se Jean de Montfort. Njegova supruga Jeanne de Flandre nastavlja borbu za njihovog malog sina.
• 19. 11. - Jovan V Paleolog je krunisan u Carigradu, kao odgovor na proglašenje Kantakuzina.
• decembar - Umro je veliki vojvoda Litvanije Gediminas, moguće da je ubijen; nasleđuje ga sin Jaunutis (do 1345).
• decembar, krajem - Mamelučki regent Qawsun je zbačen u pobuni emira i kairske rulje - An-Nasir Ahmad, Abu Bakrov brat, postaje sultan sledećeg meseca, a Qawsun je ubijen u aprilu.
• zima - 1341-42 - Sneg onemogućuje ratovanje u Vizantiji; guverner Soluna Teodor Sinaden je tajno za Kantakuzina, izgled da mu naginje i Hrelja, gospodar Strumice i doline Strume.

Kroz godinu

• Dušanov veliki čelnik Jovan Oliver osnovao manastir Lesnovo (priprata crkve 1349, kada je i živopisana).
• Umro barski nadbiskup Guillaume Adam.
• Novi mačvanski ban je Dominik (do 1352), brat ranijeg bana Nikole. Dominik je od 1345-46 održao Mačvu nasuprot srpskih napada, proširio je na "Biograd i Golubac, kao i mnoga druga mjesta na jugu Save i Dunava"; takođe je u opustošene zemlje doveo nove naseljenike.
• Radoslav Šubić je krbavski biskup 1341-48.
• Celjski grofovi su dobili Celje u leno od cara Ludwiga IV, sa grofovskom titulom.
• Prvi spomen Otoka na Cetini.
• Umro je Özbeg Khan, vladar Zlatne Horde. Za naslednika slovi Tini Beg, ali on je na ratištu, tako da kao regent služi njegov brat Džani Beg, koji će dogodine i uzeti tron.
• Ibn Batutina putovanja: posle šest godina kod hirovitog delhijskog sultana, dobija priliku za odlazak - zadužen je za poslanstvo u Kinu, ali to se izjalovilo pa će boraviti na jugu Indije.
• Razorna poplava rijeke Perijar na jugu Indije zatvara drijevnu luku Muziris, zamjeniće je Kočin (prvi put pomenut u ranom 15. st.).
• c. Magnus IV je doneo Landslag, prvi zakon koji se odnosi na celu Švedsku - seoske krajeve, za gradove će biti određeni Stadslagen.
• c. Mansa Sulejman je zavladao Carstvom Mali (do oko 1360).

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1341.

• 1. 9. - Frederik IV, kralj Sicilije († 1377)
• Louis de Navarre, drački vojvoda († 1376)

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1341.

• 22. 1. - Luj I. Burbonski (* 1279)
• 7. 6. - Al-Nasir Muhammad, mamelučki sultan Egipta (* 1285)
• 15. 6. - Andronik III Paleolog, vizantijski car (* 1297)
• c. Mladen II Šubić, bivši hrvatski ban