Lingua Maltisa: Lingua semìtica chi si parra a Malta

La lingua maltisa è una di li dui lingui nazziunali di Malta (l'àutra è lu ngrisi), e puru na lingua ufficiali di l'Unioni Europea.

Rapprisenta n'ammiscata di lingui neolatini (suprattuttu sicilianu e talianu) e di àrabbu. Tanti palori d'orìggini latini, nfatti vennu dû sicilianu, na cosa pi nenti strammata quannu cunziddiramu la storia di tutti dui. P'asempiu, tutti dui ìsuli èranu accuppati dî saracini ô stissu tempu, e foru libbirati dî nurmanni ô stissu tempu. Ntra lu 1090 e lu 1530 Malta fici parti dû Regnu di Sicilia, e duranti st'èbbica, la lingua maltisa vinni nfruinzata dû sicilianu.

Tanti voti s'attròvanu dui virsioni dâ stissa palora, una d'orìggini àrabba, e n'àutra d'orìggini latina/siciliana; p'asempiu: sultan/re, leħen/vuċi, għanja/kanzunetta e sewwa/verità.

Ccà sutta attruvati na lista di palori siciliani - maltisi:

  • bon jornu - bonġù
  • bona sira - bonswà
  • ni videmu - saħħa
  • pi fauri - jekk jogħġbok
  • grazzî - grazzi
  • mi scusassi - jiddispjaċini / skużani
  • nun capisciu lu maltisi - ma nifhimx bil-Malti
  • parra talianu? - tparla bit-Taljan?
  • Sì / no - iva / le
  • unni s'attrova? - fejn hi?
  • pi jiri a - irrid immur
  • dritta / manca / drittu - lemin / xellug / dritt
  • bonvinuti! - merħba!
  • aiutu! - ajjut!

L'Alfabbetu

a b ċ d e f ġ g ħ h i ie j k l m n o p q r s t u v w x ż z

Mini vucabbulariu maltisi-sicilianu-talianu

bebbuxu > babbalusciu (lumaca)

bomblu > bùmmulu (contenitore d'acqua)

ġiebja > gebbia (riserva d'acqua)

xkubetta > scupetta (fucile)

gallinar > gallinaru-gaddinaru (pollaio)

innu > innu (inno)

inkontru > ncontru (incontro)

studjuż > studiusu (studioso)

medjazzjoni > mediazzioni (mediazione)

akkademiku > accadèmicu (accademico)

serju > seriu (serio)

maturazzjoni > maturazzioni (maturazione)

ċertu > certu (certo)

supplimentari > supplimentari (supplementare)

partikulari > particulari (particolare

lingwistiku > linguìsticu (linguistico)

ċirkustanzi > circustanzi (circostanze)

storiku > stòricu (storico)

kumplessa > cumplessa (complessa)

vulgari > vulgari (volgare)

kritiku > crìticu (critico)

riċenti > riċenti (recente)

kuxjenza > cuscienza (coscienza)

ċentru > centru (centro)

ġurnaliżmu > giurnalismu (giornalismo)

medju > mediu (medio)

reġistru > reggìstru (registro)

ġurnalistiku > giurnalìsticu (giornalistico)

kummenti > cummenti (commenti)

kulturali > culturali (culturale)

arti > arti (arte)

fatturi > fatturi (fattore)

dinamiku > dinàmicu (dinamico)

patrimonju > patrimoniu (patrimonio)

statiku > stàticu (statico)

istituzzjoni > istituzzioni (istituzione)

transizzjoni > tranzizzioni (transizione)

loġiku > lòggicu (logico)

poplu > pòpulu (popolo)

kummissjoni > cummissioni (commissione)

ministeru > ministeru (ministero)

abbundanti > abbunnanti (abbondante)

ingliż > nglisi (inglese m.)

pubbliku > pùbblicu (pubblico)

membru > membru (membro)

militari > militari (militare)

premju > premiu (premio)

attwalment > attualmenti (attualmente)

Ġunju > giugnu (giugno)

naturali > naturali (naturale)

Ingliża > nglisa (inglese f.)

mastru > mastru (maestro)

insista > nzista (insista)

kwistjoni > quistioni (questione)

Liami sterni e rifirimenti

Tags:

10901530Lingua arabaLingua ngrisiLingua sicilianaMaltaNurmanniSaraciniUnioni Europea

🔥 Trending searches on Wiki Sicilianu:

Frati di Talia - Allianza Nazziunali11 di giugnettuRingo StarrPergamuCervinuNazziunali di pallavvolu masculina di PuloniaPieve di SoligoGinziMarruggiuSant'AnastasiaNiels Henrik AbelZazzamitaGiaimeIncudineSan Giorgiu (santu)2007George HarrisonGianico1977CampagnaAntica RomaGruppu sicilianuLingua tamilUcrainaVinezzia.sdVorrei ma non postoFolkloriEdizzioni linguistichi di WikipediaAlissandru Volta1215MaltaRoccarumanaSudan dû SudLiunardu da VinciVitruRiccardu I di NgriterraCannarozzuNaxos (Sicilia)CumunismuAsia dû Sud-estMegistoneBovezzoGiurdaniaAbydosaurus mcintoshi9 di marzuArcuZoofilia1693PapaleaFrivaruWikipediaGèniri (bioluggìa)QuacinaSonnuButtana2010Secunna guerra munnialiNatura (cumplessu naturali)ScuppularìcchiuCapiddiSaraciniZottaFrancisco FrancoNzunza1144CalacavisiGPLAnime salve1917ElicòttiruMasanielluHassan al-Kalbi🡆 More