Poemat Kochanowskiego Zuzanna: Poemat Jana Kochanowskiego

nakładem drukarni Macieja Wirzbięty. Utwór zadedykowany został Elżbiecie z Szydłowieckich, żonie Mikołaja Radziwiłła Czarnego, zmarłej 20 czerwca 1562 roku. Treść utworu nawiązuje do biblijnej postaci Zuzanny z Księgi Daniela.

Zuzanna

Strona tytułowa wydania Zuzanny z 1562
Autor	Jan Kochanowski
Typ utworu	poemat
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Kraków
Język	polski
Data wydania	1561 lub 1562
Wydawca	Maciej Wirzbięta
Teksty w Wikiźródłach

Do pierwszego wydania poematu Kochanowski dołączył swoją Pieśń XXV (Czego chcesz od nas, Panie, za Twe hojne dary).

Kochanowski w Zuzannie podjął bardzo popularny w okresie renesansu temat zaczerpnięty ze starotestamentowej Księgi Daniela, pojawiający się zarówno w malarstwie, jak i w literaturze. Zuzanna, żona Joakima, jest podglądana w kąpieli przez dwóch lubieżnych starszych mężczyzn, a następnie szantażowana: albo im się odda, albo ogłoszą, że dopuściła się cudzołóstwa z jakimś młodzieńcem. Zuzanna nie zgadza się na popełnienie grzechu, więc staje przed sądem. Bóg zsyła proroka Daniela, który ujawnia, że starcy kłamią, zadając im zręczne pytania. W malarstwie renesansowym prezentowano zazwyczaj sam moment podglądania Zuzanny w kąpieli przez mężczyzn, Kochanowski jednak w swoim utworze skupił się na przeżyciach wewnętrznych bohaterki w momencie podejmowania przez nią decyzji. Poeta podkreślił w ten sposób wizerunek Zuzanny jako cnotliwej kobiety i żony.

Jest to jeden z wczesnych utworów Jana Kochanowskiego. Poemat składa się z 202 wersów pisanych czternastozgłoskowcem ze średniówką po ósmej sylabie. Do właściwego tekstu Zuzanny autor dołączył dwanaście wersów pełniących funkcję dedykacji, o odmiennej od właściwego tekstu budowie: jest to trzynastozgłoskowiec ze średniówką po siódmej sylabie. W całym tekście występują rymy dokładne, półtorazgłoskowe i akcentowe.

• lista dzieł Jana Kochanowskiego

• Janusz Pelc: Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13133-0.
• Jerzy Ziomek: Renesans. Wyd. XI – 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13843-1.
• Roman Krzywy: Sztuka wyborów i dar inwencji. Studium o strukturze gatunkowej poematów Jana Kochanowskiego. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2008. ISBN 978-83-61552-12-3
• Roman Krzywy: „Zuzanna” Kochanowskiego na manowcach twórczości oralnej . "Pamiętnik Literacki" 2020, z. 2.

• poemat Zuzanna w serwisie Polona