Resko (do 1945 r.
niem. Regenwalde) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie łobeskim. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Resko. Ośrodek usługowy dla rolnictwa, drobny przemysł spożywczy i drzewny.
miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
Gmina | |||||
Prawa miejskie | 1288 | ||||
Burmistrz | Arkadiusz Czerwiński | ||||
Powierzchnia | 4,49 km² | ||||
Wysokość | 42 m n.p.m. | ||||
Populacja (2017–06–30) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Strefa numeracyjna | 91 | ||||
Kod pocztowy | 72-315 | ||||
Tablice rejestracyjne | ZLO | ||||
Położenie na mapie gminy Resko | |||||
Położenie na mapie Polski | |||||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |||||
Położenie na mapie powiatu łobeskiego | |||||
53°46′23″N 15°24′21″E/53,773056 15,405833 | |||||
TERC (TERYT) | 3218044 | ||||
SIMC | 0979580 | ||||
Urząd miejski Rynek 172-315 Resko | |||||
Strona internetowa |
Według danych z 30 czerwca 2017, miasto miało 4263 mieszkańców.
Resko położone jest w północno-zachodniej części województwa zachodniopomorskiego w powiecie łobeskim nad Regą. Miasto usytuowane na Równinie Gryfickiej i Wysoczyźnie Łobeskiej. W latach 1818–1945 miasto administracyjnie należało do Powiatu Regenwalde, początkowo z siedzibą w Resku, a od roku 1860 z siedzibą w Łobzie. W latach 1946–1998 miasto administracyjnie należało do woj. szczecińskiego. W latach 1999–2001 należało do powiatu gryfickiego, a od 2002 r. należy do powiatu łobeskiego.
Według danych z 1 stycznia 2009 r. powierzchnia miasta wynosi 4,49 km².
Resko leży przy drodze wojewódzkiej nr 152 (Płoty – Świdwin). Około 10 km od Reska przebiega droga ekspresowa S6 (trasa Szczecin – Gdańsk). W 2013 roku rozebrana została linia kolejowa nr. 420 Worowo – Wysoka Kamieńska na odcinku Worowo – Resko Północne wraz z infrastrukturą stacji Resko Północne.
Pochodzenie nazwy miasta Reska nie jest do końca znane. Istnieje teza iż pochodzi ono od starosłowiańskiego słowa „reż” oznaczającego żyto. W zapiskach istnieje wzmianka iż w XIV w. miasto nazywało się tak jak przepływająca przez nie rzeka – Rega. W późniejszym okresie powstała niemiecka nazwa, używana do 1945 r., która brzmiała Regenwalde, co w wolnym tłumaczeniu oznacza Deszczowy Las.
Po zakończeniu II wojny światowej miasto przez pewien czas nosiło nazwę Reskogród oraz Ławiczka. Nazwę Resko wprowadzono rozporządzeniem ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 roku.
W X-XI w. był to słowiański gród opolny z osadą. Około XII wieku na wzgórzu nad Regą stanął gród książąt pomorskich, a wkrótce potem rozwinęła się wokół niego osada handlowo-rzemieślnicza. Pierwsza nieudana próba nadania praw miejskich dla osady nastąpiła w roku 1255 i z tego roku też pochodzi pierwsza wzmianka o Resku. W tym czasie była ona własnością dwóch rodów: Borków (wywodzących się ze Strzemiela) i Vidantów. Brak zgodności między oboma rodzinami spowodował problemy z nadaniem lokacji. W latach 1260–1270 Jakub Borek, syn kasztelana kołobrzeskiego Borka z Łobza zabudował zamek nad Regą. Borko z Łobza wraz z synami Jakubem, Janem i Mikołajem lokowali Resko w 1280 roku na prawie magdeburskim, jednak wg innych dokumentów źródłowych wynika, że dopiero w 1288 roku Resko otrzymało prawa miejskie, które zostały potwierdzone w 1295 roku. Około 1400 r. nastąpiła budowa kościoła mariackiego dla mieszkańców miasta, a w następnych latach mury obronne. W 1441 r. książę pomorski Eryk I przekazał resztę miasta rodowi von Borcke. Na długie lata, aż do 1808 r. Resko stało się prywatnym miastem rodziny Borcke. Podstawą rozwoju miasta było rolnictwo i częściowo rzemiosło (kowalstwo, młynarstwo i krawiectwo). W 1630 r. wojska cesarskie spaliły i zniszczyły miasto, a od 1648 r. Resko na mocy pokoju westfalskiego przeszło pod władanie Brandenburgii. Kres miastu przyniósł 1714 r., kiedy to w ogromnym pożarze spaleniu uległa większość miasta. Ocalało jedynie 11 domów i kościół. Kolejne działania wojenne w latach 1756–1763 również zniszczyły Resko, a miasto przez kilkanaście następnych lat było okupowane przez żołnierzy rosyjskich. W 1834 r. władze miejskie podjęły decyzję o rozbiórce murów obronnych Reska. Ponad 10 lat później, w 1842 r. Carl Sprengel zakłada w mieście Akademię Rolniczą, Fabrykę Maszyn Rolniczych i powstaje również młyn parowy i gorzelnia. W 1892 r. powstała stacja kolejowa na wąskotorowej linii Wyszogóra – Kołobrzeg. W kolejnych latach Resko uzyskało połączenia kolejowe z kolejnymi miastami: w 1905 r. z Łobzem, a w 1909 r. ze Świdwinem. W latach 1939-1945 w mieście działała tajna organizacja Polska Armia Powstania, która stworzyła silny oddział partyzancki i zbierała tajne informacje wojskowe.
W 1945 r. miasto zostało zajęte przez oddziały 3 armii uderzeniowej I Frontu Białoruskiego (ku czci żołnierzy zdobywających Resko po wojnie w Alei Wojska Polskiego postawiono Pomnik Wyzwolenia), a następnie przekazane Polsce. Zniszczenia wojenne w centrum miasta sięgały 60%. Nastąpiła odbudowa i rozbudowa miasta, powstały nowe budynki użyteczności publicznej.
W 1968 r. z miasta został wydzielony obszar o powierzchni 384 ha z miejscowością Policko.
W roku 1971 urodził się tutaj Bartosz Arłukowicz.
W Resku pomimo znaczących zniszczeń wojennych zachowało się kilka zabytków. Należą do nich:
Według danych z 30 czerwca 2007 r., miasto miało 4415 mieszkańców.
Rok | Liczba ludności |
---|---|
1815 | 1190 |
1850 | 2400 |
1880 | 3200 |
1900 | 3400 |
1925 | 4020 |
1939 | 5014 |
1960 | 3415 |
1983 | 4137 |
1995 | 4749 |
2000 | 4585 |
2005 | 4410 |
W Resku znajduje się stacja hydrologiczno-meteorologiczna.
Miesiąc | Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Czer | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Rocznie |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Śr. wysoka temperatura [°C] | 6 | 7 | 14 | 21 | 26 | 29 | 29 | 29 | 25 | 20 | 12 | 9 | 18 |
Śr. niska temperatura [°C] | -14 | -13 | -9 | -4 | 0 | 3 | 6 | 5 | 1 | -1 | -5 | -11 | -3 |
Opady [mm] | 47 | 36 | 39 | 42 | 50 | 68 | 89 | 88 | 76 | 64 | 58 | 54 | 711 |
Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy Reska wybierają do swojej rady miejskiej 8 radnych (8 z 15). Pozostałych 7 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Resko. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest ratusz przy Rynku.
Burmistrzowie Reska:
Mieszkańcy Reska wybierają parlamentarzystów z okręgów wyborczych z siedzibą komisji w Szczecinie, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Resko, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.