Nawałnik Duży
Nawałnik duży, nawałnik Leacha (Hydrobates leucorhous) – gatunek niewielkiego ptaka oceanicznego z rodziny nawałników (Hydrobatidae), zamieszkujący północny Atlantyk i północny Pacyfik.
Północne populacje zimą migrują do strefy tropikalnej, na Pacyfiku osiągając równik, a na Atlantyku południową Brazylię i RPA. W Polsce pojawia się sporadycznie – do 2018 odnotowano 21 stwierdzeń na terenie kraju i wód przybrzeżnych (obserwowano łącznie 22 osobniki).
| Hydrobates leucorhous | |||
| (Vieillot, 1818) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | nawałnik duży | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ) | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 | |||
Systematyka
Wielu systematyków umieszcza ten gatunek w rodzaju Oceanodroma. Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia dwa podgatunki H. leucorhous:
- H. l. leucorhous (Vieillot, 1818) – wybrzeża północnego Atlantyku i Pacyfiku
- H. l. chapmani von Berlepsch, 1906 – wyspy Coronados i San Benito (zachodni Meksyk)
Do niedawna za podgatunki H. leucorhous uznawano też nawałnika meksykańskiego (H. socorroensis) i zimowego (H. cheimomnestes). Wydzielenie tych taksonów do odrębnych gatunków (głównie na podstawie różnic w wokalizacji i morfologii) zostało zaakceptowane przez NACC (North American Classification Committee) w 2016 roku.
Morfologia
- Wygląd
- Brak dymorfizmu płciowego. Ubarwienie ciemnobrązowe, pokrywy skrzydłowe szare, u nasady ogona sercowata biała plama. Ogon dość głęboko wcięty. Dziób i nogi ciemne.
- Wymiary i masa ciała
- długość ciała ok. 19–21,6 cm
rozpiętość skrzydeł 45,7–48 cm
masa ciała ok. 42,5–51 g
Ekologia i zachowanie
- Biotop
- Otwarte morza i oceany.
- Lęgi
- Gnieździ się kolonijnie, na obszarze kolonii hałaśliwy, odzywa się pomrukami i wrzaskami. Gniazdo mieści się w norze, szczelinie skalnej lub opuszczonym budynku. W lęgu 1 białe jajo, inkubacja trwa 41–42 dni; wysiadują oba ptaki z pary. Młode stają się lotne po 63–70 dniach.
- Zachowanie
- Pożywienie stanowią skorupiaki planktonowe, małe ryby, mięczaki, głowonogi oraz niewielkie ilości oleju lub innych tłuszczów. Na obszarach lęgowych, odwiedzanych jedynie w nocy, towarzyski, poza tym przebywa samotnie.
Status i ochrona
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) klasyfikuje nawałnika dużego jako gatunek narażony (VU, Vulnerable) od 2018, kiedy to dokonano taksonomicznego podziału gatunku. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy. W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- D. Chandler, D. Couzens, E. Dunn, J. Elphic, R. Humme: Fakty o zwierzętach świata: Ptaki. Warszawa: MULTICO, 2008, s. 33. ISBN 978-83-7073-583-8.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i materiały multimedialne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
This article uses material from the Wikipedia Polski article Nawałnik duży, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.