Języki goidelskie – podgrupa języków celtyckich w obrębie języków indoeuropejskich.
| Ten artykuł od 2023-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Grupa ta jest reprezentowana przez języki:
Język staroirlandzki jest najstarszą formą języka tej podgrupy, od której wywodzą się jej współczesne języki.
Pomimo faktu, że do nazw języków: „irlandzkiego” i „manx” często dodawane jest określenie „celtycki” (ponieważ są w swej istocie językami Celtów/goidelskimi), użycie tego określenia jest zbędne. Tłumaczy się to tym, że terminy: „irlandzki” i „manx”, kiedy odnosimy się do kategorii samego języka (tak jak w wyrażeniu: „Mówić po irlandzku”), mają ścisłe powiązanie tylko z tymi językami. Równocześnie, możemy odnosić się do języka szkockiego jako germańskiego i dlatego „szkocki” może dotyczyć kwestii kompletnie niezwiązanych z Celtami. Słowo „celtycki”, samo w sobie, może być czasami stosowane zamiennie ze „szkockim celtyckim” (głównie w Szkocji), co wydaje się być niejednoznaczne[potrzebny przypis].
Określenia na te języki zawarte w samych językach (Gaeilge/Gaolainn/Gaelic w irlandzkim, Gaelg/Gailck w manx i Gàidhlig w szkockim celtyckim) pochodzą ze staroirlandzkiego słowa Goídelc, którego źródłem jest starowalijskie Guoidel oznaczające „pirat, najeźdźca”[potrzebny przypis].
System goidelski ukształtował się w epoce przedhistorycznej i do XIII w. n. e. (nie licząc zaniku neutrum) nie uległ większym zmianom. Dopiero później nastąpiły znaczne uproszczenia[potrzebny przypis]:
Różnice pomiędzy grupą zachodnią (język irlandzki) a wschodnią (szkocka manx, częściowo pn.-wsch. Irlandzki) pojawiają się w X w. Grupa zachodnia jest bardziej zachowawcza. Do innowacji grupy wschodniej należy[potrzebny przypis]:
Do osobliwości języka szkockiego zaliczyć można[potrzebny przypis]:
Cechy języka manx[potrzebny przypis]:
Mimo tych różnic języki nowogoidelskie wykazują uderzający paralelizm rozwojowy do czasów nam współczesnych.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Języki goidelskie, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.