Henryk Waniek (ur.
4 marca 1942 w Oświęcimiu) – śląski malarz i grafik, pisarz i publicysta, krytyk artystyczny i literacki.
Henryk Waniek (2004) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Zawód, zajęcie | |
Odznaczenia | |
Jest synem Jana i Ireny z domu Juszczak. Do Katowic przeniósł się z rodzicami w 1945 roku. Po ukończeniu w 1955 r. Szkoły Podstawowej nr 4 w Katowicach, naukę kontynuował w V Liceum Ogólnokształcącym w Katowicach (1955–1957) oraz w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Katowicach gdzie też w roku 1962 zdał maturę. Po maturze pracował przez rok w Domu Książki w Katowicach. W roku 1964 rozpoczął studia na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Wydział Grafiki w Katowicach. W latach 1965–1966 był hospitantem na Wydziale Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W tym okresie zaangażowany był również w działalność założonego przez studentów ASP DKF „Kino-oko”, którego prezesem został w roku 1966.
Na studiach związał się z malarzami o orientacji fantastyczno-magicznej, Barbarą i Henrykiem „Fantazosem” Ziembickimi. Przystąpił także do utworzonej w 1967 grupy Oneiron zwanej też Ligą Spostrzeżeń Duchowych. Członkowie tej grupy zwrócili się ku magii i alchemii, a także filozofii i religii Dalekiego Wschodu. Artyści próbowali penetrować i artystycznie wykorzystywać tzw. odmienne stany świadomości. W latach 60. i 70. odbywali regularne sesje, kręcili filmy, wydawali (w dwóch egzemplarzach) krążący po domach i pracowniach malarskich periodyk zatytułowany Nowe Bezpretensjonalne Pismo Święte w Obrazkach. Miał on formę teczki, do której H. Waniek z A. Urbanowiczem wkładali rękopisy, maszynopisy, rysunki, fotografie, nagrania.
W roku 1970 uzyskał dyplom z plakatu u prof. Tadeusza Grabowskiego oraz grafiki artystycznej u prof. Andrzeja Pietscha. Po studiach krótko pracował w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Katowicach jako nauczyciel sztuki oraz w Zakładzie Sztuki cieszyńskiej filii Uniwersytetu Śląskiego (1976–1978) w charakterze wykładowcy.
W roku 1976 był stypendystą Rządu Włoskiego na pobyt we Florencji, natomiast w latach 1976–1977 otrzymał stypendium Fundacji Kościuszkowskiej (The Kosciuszko Foundation) w Nowym Jorku. 23 sierpnia 1980 roku dołączył do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami.
Żoną artysty jest od 6 maja 1972 r. Joanna Pasiud. Mają syna Michała (ur. 1978) i córkę Laurę (ur. 1985).
Od 1980 r. mieszka i tworzy w Brwinowie pod Warszawą.
Henryk Waniek jest malarzem surrealistą. Realizuje swoje wizje w tradycyjnym malarstwie olejnym, zajmuje się również rysowaniem, grafiką wydawniczą i plakatem oraz sporadycznie scenografią do sztuk teatralnych. Prace śląskiego artysty eksponowane były na ponad 100 wystawach zbiorowych; jest również autorem ponad 100 wystaw indywidualnych.
Henryk Waniek jest także pisarzem i znawcą historii, filozofii, religioznawstwa i literatury mistycznej. Jest twórcą kilku książek eseistycznych. Pisze drobne utwory literackie, uprawia krytykę artystyczną. Od 1971 roku publikuje w czasopismach kulturalnych i literackich. Jego twórczość pisarska jest odbiciem jego fascynacji i zainteresowań ezoterycznych i historiozoficznych związanych ze Śląskiem, wpisanych w skomplikowane dzieje tych ziem.
Tworzy głównie obrazy olejne i rysunki. Komponuje symetryczne i koncentryczne obrazy z tradycyjnych atrybutów magii: okien, kielichów, drabin, diabłów, tęczy, spadających gwiazd. Jego prace są pełne są symboliki, alegorii i metafor.
Między innymi: wielokrotnie w Galerii Zapiecek w Warszawie, w Bratysławie, Katowicach, Krakowie oraz jednorazowo w Berlinie, Düsseldorfie, Bielsku-Białej, Jaworznie, Jeleniej Górze, Kielcach, Kłodzku, Lipsku, Lublinie, Łodzi, Olsztynie, Płocku, Poznaniu, Szczecinie, Toruniu, Wałbrzychu, Wrocławiu, Zamościu.
Między innymi: wielokrotnie w Berlinie, Częstochowie, Jeleniej Górze, Katowicach, Szczecinie i Warszawie a także jednorazowo w Baltimore, Brukseli, Darmstadt, Dortmundzie, Düsseldorfie, Essen, Hamburgu, Kilonii, Kladnie, Kolonii, Krakowie, Londynie, Lyonie, Malmö, Menton, Monachium, Ostrawie, Paryżu, Santa Barbara, Sztokholmie, Trewirze, Toruniu, Wiedniu i Zakopanem.
Jego prace mają w swoich zbiorach między innymi:
Jego dzieła znajdują się także w publicznych i prywatnych kolekcjach w Polsce, Anglii, Belgii, Francji, Holandii, Japonii, Kanadzie, Niemczech, Szwecji, USA, Włoszech i innych krajach.
Twórczość literacka Wańka dotyczy, podobnie jak malarska, historii, filozofii i alchemii, pełna jest alegorii i metafor. Od 1971 roku publikował w licznych czasopismach literackich i kulturalnych („Dialog”, „Charaktery”, „Literatura na Świecie”, „Na Głos”, „Odra”, „Opcje”, „Projekt”, „Przegląd Polityczny”, „Regiony”, „Sycyna”, „Śląsk”, „Twórczość”, „Tygodnik Powszechny”, „Więź” i „Znak”). Swoje felietony zamieszczał również w „Dzienniku Zachodnim” i „Gazecie Wyborczej”.
Henryk Waniek jest również bohaterem filmu dokumentalnego z 1998 r. Sztuka błądzenia, którego producentem, scenarzystą i reżyserem jest Andrzej Titkow, kompozytorem muzyki Stanisław Sojka, a realizatorem zdjęć Jacek Knopp. http://www.filmpolski.pl/fp/index.php/4211348
Za zasługi w działalności na rzecz Śląska oraz za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej, 4 kwietnia 2005 r. odznaczony został Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2007 r. otrzymał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Za swoje dzieła, artysta zarówno w kraju jak i za granicą otrzymał wiele nagród, między innymi:
This article uses material from the Wikipedia Polski article Henryk Waniek, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.