ਗਿੱਧਾ

ਗਿੱਧਾ ਸਮੁੱਚੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਇਸਤਰੀਆਂ ਦੇ ਚਾਵਾਂ, ਉਮੰਗਾਂ, ਵਲਵਲਿਆਂ ਅਤੇ ਉਲਾਸ-ਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹਰਮਨ-ਪਿਆਰਾ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਹੈ। ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਇਸ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਜਨ-ਜੀਵਨ...

ਗਿੱਧਾ(ਪੁਸਤਕ) ਦੇਵਿੰਦਰ ਸਤਿਆਰਥੀ ਦੁਆਰਾ ਰਚਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਅੱਠ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਧਿਆਇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ | ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਰੰਭ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੇ ਰੂਪ...

ਗਿੱਧਾ ਵਿਆਹ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਿੱਧਾ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਲੋਕ ਨਾਚ ਹੈ ਜੋ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਹੋਰ ਮੌਕਿਆਂ ਤੇ ਵੀ ਪਾਇਆ/ਨੱਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਜੰਮਣ ਸਮੇਂ, ਲੋਹੜੀ ਵੰਡਣ ਸਮੇਂ...

ਮਲਵਈ ਗਿੱਧਾ ( Punjabi: ਮਲਵਈ ਗਿੱਧਾ ਮਲਵਈ ) ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਮਰਦਾਂ ਦਾ ਲੋਕ ਨਾਚ ਹੈ। ਇਹ ਨਾਚ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਬੇਬੇ (ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ) ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ...

ਨਾਚ ਕਬਾਇਲੀ ਨਾਚ ਦਾ ਬਦਲ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਸੁਆਣੀਆਂ ਦੇ ਗਿੱਧਾ ਨਾਚ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮਹੱਤਤਾ ਅਹਿਮ ਹੈ। ਗਿੱਧਾ ਨਾਚ ਅਜਿਹਾ ਨਾਚ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਰਾਹੀं...

ਦੀਆਂ,ਵਰ੍ਹੇ ਦਿਨਾਂ ਨੂੰ ਫੇਰ, ਤੀਆਂ ਤੀਜ ਦੀਆਂ ........ ਤੀਆਂ ਮਨਾਉਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਗਿੱਧਾ ਗਿੱਧਾ ਕਹਿਲ, ਹਰਕੇਸ਼ ਸਿੰਘ (2013). ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਰਸਾ ਕੋਸ਼. ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: Unistar books...

ਦੇ ਪਿੜ ਵਿੱਚ ਗਿੱਧਾ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਆਧੁਨਿਕ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਗਿੱਧਾ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਲੋਕਨਾਚ ਨਾ ਰਹਿ ਕੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨਾਚ ਗਿੱਧਾ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। ਗਿੱਧਾ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਲੋਕਨਾਚ...

ਮੁੱਖ ਅਤੇ ਉੱਘੇ ਲੋਕ ਨਾਚਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ; ਦੂਜਾ ਮੁੱਖ ਨਾਚ ਗਿੱਧਾ ਹੈ। ਭੰਗੜਾ ਗੱਭਰੂਆਂ ਦਾ ਨਾਚ ਹੈ ਜਦਕਿ ਗਿੱਧਾ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਦਾ। ਭੰਗੜਾ ਤਕਰੀਬਨ ਹਰ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ’ਤੇ ਪਾਇਆ...

ਹੈ। ਨਾਚ ਕਲਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਮੂਕ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਖ਼ਾਸਕਰ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ ਨਾਚ ਗਿੱਧਾ ਭੰਗੜਾ ਤਾਂ ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਬੋਲ ਜਾਂ ਬੋਲੀਆਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਪੇਸ਼ ਕਿਤੇ ਜਾਣਾ ਸੰਭਵ ਹੀ ਨਹੀਂ।...

ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਗਿੱਧਾ ਵੀ ਬਿਲਕੁਲ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਾਲ ਰਾਸਕ ਵਿੱਚ ਜਦ ਬੋਲੀਆਂ ਅਤੇ ਟੱਪੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਏ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਗਿੱਧਾ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦਾ ਗਰਬਾ ਬਣ ਗਿਆ। ” ਗਿੱਧਾ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਲੋਕ...

"ਅੱਲ੍ਹਾ ਜਾਣੇ" (ਐਲਬਮ: ਨੱਚ-ਨੱਚ ਪਾਉਣੀ ਧਮਾਲ) "ਭੋਲੂ" (ਐਲਬਮ: ਗਿੱਧਾ ਮਲਵਈਆਂ ਦਾ [ਟੀ-ਸੀਰੀਜ਼]) "ਬੋਲੀਆਂ" (ਐਲਬਮ: ਗਿੱਧਾ ਮਲਵਈਆਂ ਦਾ [ਟੀ-ਸੀਰੀਜ਼]) "ਜੱਟ ਪੰਜਾਬੀ" (Album: ਨੱਚਦੇ...

ਦੁਨੀਆਂ’, ‘ਵਹਿਮ ਭਰਮ’, ‘ਤਿੱਥ ਤਿਉਹਾਰ’, ‘ਤੀਆਂ’, ‘ਵੰਗਾਂ ਤੇ ਮਹਿੰਦੀ’, ‘ਤੀਆਂ ਦਾ ਗਿੱਧਾ’ ਤੇ ‘ਤ੍ਰਿੰਝਣ’ ਬਾਰੇ ਗਿਆਨੀ ਜੀ ਨੇ ਸਵਿਸਤਾਰ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਪੁਸਤਕ ਦੇ ਦੂਜੇ ਭਾਗ ਵਿਚ ‘ਜਨਮ...

ਲੋਕ ਰੰਗ ਸ਼ੈਲੀ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕ ਪਿੜ ਵਿੱਚ ਖੇਡਿਆ ਜਾਵੇ।ਰਾਸ ਲੀਲਾ, ਰਾਮ ਲੀਲਾ,ਨਕਲਾਂ,ਸਾਂਗ ਗਿੱਧਾ ਨਾਟਕ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਲ਼ੋਕ ਨਾਟਕ ਦਾ ਅਧਾਰ ਲੋਕਕਿ੍ਤ ਵੀ ਹੈ,ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿਧ ਲੋਕ ਨਾਟਕ...

ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ (پنجابی لوک موسیقی (ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ)) ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਭੰਗੜਾ, ਗਿੱਧਾ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਨਾਚਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਸੰਗੀਤ ਯੰਤਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ...

ਪਰਮਿੰਦਰ ਗਿੱਲ (Parminder Gill) ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮ, ਟੀ.ਵੀ., ਥੀਏਟਰ, ਗਿੱਧਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਦੀ ਕੁਸ਼ਲ ਅਭਿਨੇਤਰੀ (Actress) ਹੈ। ਪਰਮਿੰਦਰ ਗਿੱਲ ਦਾ ਜਨਮ ਲੁਧਿਆਣਾ...

ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਮੂਲ ਸੰਗੀਤ ਸਾਜ਼ ਹੈ। ਇਹ ਲੋਕ ਨਾਚ ਭੰਗੜਾ ਅਤੇ ਮਲਵਈ ਗਿੱਧਾ ਨਾਲ ਵਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੱਕੜ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ 'ਐਕਸ' ਆਕਾਰ...

ਹੈ। ਦੂਜੇ ਭਾਗ ਵਿੱਚ 'ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਗੌਣ ਬੈਠਕਾਂ ਦੇ ਲੰਮੇ ਗੌਣ', 'ਮਲਵੈਣਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਦਾ ਗਿੱਧਾ', 'ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਢਾਣੀ ਦਾ ਗਿੱਧਾ'ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬਣਾਂ ਦੇ ਲੋਕਗੀਤਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ...

ਚੁੰਨੀਆਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਲਹਿਰਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਝਾਂਜਰਾਂ ਛਣਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਕੁੜੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀਆਂ, ਗਿੱਧਾ ਪਾਉਂਦੀਆਂ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਘੁੰਮਣ ਲਈ ਉਕਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। "Kikli". www.folkpunjab...

ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਰਿਹਾ ਹੈ ! (ਗਿੱਧਾ) ਗਿੱਧਾ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸ੍ਰੋਮਣੀ ਲੋਕ ਨਾਚ ਹੈ ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਾਲਵੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਗਿੱਧਾ ਪਾਉਣਾ ਆਖਦੇ ਹਨ ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ...

ਸਾਜ਼ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਲੋਕ ਨਾਚ ਭੰਗੜਾ, ਮਲਵਈ ਗਿੱਧਾ ਆਦਿ ਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੱਕੜ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਪਰ ਵਿਲੱਖਣ ਯੰਤਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ...