Lèbre

Existís una trentena d'espècias de lèbres pel monde que diferisson entre elas per lor talha, lor color o lor abitud de vida. Las lèbres son d'animals relatius solitaris vivent a vegada en parelh. La feme de la lèbre a dos o tres presas per an e possedisson tres pars de mamèlas.

Las lèbres son finas, leugièras e possedisson de longas patas posterioras, fòrça muscladas que lor permeton de se traire per sauts subtes quand es necessari; la lèbre d'Euròpa pòt atal se desplaçar fòrça aviat a una velocitat maximala de 65 km/h e tanben far de grands sauts.

Las lèbres constituisson una presa de caça.

Per la lèbre d'Euròpa, lo periòde de reproduccion va de genièr a novembre.

• aurelhas mai longas quel cap.
• irís jaunenc
• ongla dels artelhs fendut
• gestacion: 40 jorns
• Segon las espècias, la lèbre pòt èsser solitària o viure en parelh monogam.
• 48 cromosòmas contra 44 pel conilh.
• L'extremitat de l'aurelha de la lèbre es negra.
• Al contrari de conilh, la lèbre demòra pas dins una tuta. Pausa e abalís sos pichons dins un nis. Los jaces asseguran una proteccion fòrça mendre que las tutas, subretot per la regulacion de la temperatura e l'aparament dels predators. Per remediar al problèma, las pichonas lèbres an un desvolopament fòrça mai precòç que los conilhs: son peluts e veson dempuèi lor naissença e fòrça leu subrevivon a lors besonhs.
• La lèbre es un animal salvatge. Existís pas d'espècia domesticada. Pasmens son elevatge es fòrça practicat, subretot per fins de poblament e, autrescòps, per sa forradura o sa pèl.

La lèbre es un animal territorial, que se vei capable de desplaçaments significatius (quand es pas confrontat a de fragmentacions de l'abitat importantas).

De grandas variacions sasonièras e individualas caracterizan las distàncias percorrida, e l'espandida del domeni vital.

En zòna de tèrra lauradissa, una seguida telemetrica (fach al centre de l'Alemanha) conclugut que la lèbre s'alunha pas luènh de son jaç (172 a 226 m de jorn o de nuèch), amb a vegada d'importantas variacions individualas. Los domenis vitals s'espandisson dins aquel cas en mejana sur 21 ectaras, amb una talha de domeni vital inversament proporcional a la talha de la populacion). Trenta dos per cent de la superfícia del domeni vital d'una lèbre se partatge amb aquel dels vesins. Quand la populacion d'adultas aumenta a la prima, une domèni vital individual mejan èra comun amb 13 a 21 mai lèbres.

• Lepus alleni Mearns, 1890 — Lèbre antilòp.
• Lepus americanus Erxleben, 1777 — Lèbre d'America.
• Lepus arcticus Ross, 1819 — Lèbre artica.
• Lepus brachyurus Temminck, 1845.
• Lepus californicus Gray, 1837.
• Lepus callotis Wagler, 1830.
• Lepus capensis Linnaeus, 1758 — Lèbre del Cap.
• Lepus castroviejoi Palacios, 1977.
• Lepus comus Allen, 1927.
• Lepus coreanus Thomas, 1892.
• Lepus corsicanus de Winton, 1898 — Lèbre corsas.
• Lepus europaeus Pallas, 1778 — Lèbre d'Euròpa.
• Lepus fagani Thomas, 1903 — Lèbre etiopiana.
• Lepus flavigularis Wagner, 1844.
• Lepus granatensis Rosenhauer, 1856 — Lèbre iberica.
• Lepus hainanus Swinhoe, 1870.
• Lepus insularis W. Bryant, 1891.
• Lepus mandshuricus Radde, 1861.
• Lepus nigricollis F. Cuvier, 1823.
• Lepus oiostolus Hodgson, 1840.
• Lepus othus Merriam, 1900.
• Lepus peguensis Blyth, 1856.
• Lepus saxatilis F. Cuvier, 1823.
• Lepus sinensis Gray, 1832.
• Lepus starcki Petter, 1963.
• Lepus timidus Linnaeus, 1758 — Lèbre variadissa.
• Lepus tolai Pallas, 1778.
• Lepus townsendii Bachman, 1839.
• Lepus victoriae Thomas, 1893.
• Lepus yarkandensis Günther, 1875.

 

La lèbre fòrça memèt dins fòrça regions, coma en Euròpa, e desapareguèt d'una partida de son territòri. Se vei mai sensible que lo conilh a la fragmentacion de son territòri per las rotas qu'aima pas traversar. S'es mercé per aquò qu'es mens sensible a l'esclafada pels veïculs, seriá mai vulnerabla a la malautiá per l'apagament de sos predators naturals e per la consangiinitat qu'aumenta quand lo territòri redusís.

• La lèbra es un personatge recurrent dels contes africans e afroamericans. Aquel personatge a d'enemics coma l'ièna que se trufa mai d'un còp.
• Dins un extrach de Teofrast per Aulu Gelli dins son òbra Las Nuèches Aticas : «Causa susprenenta que se legís dins Teofrast, a subjècte de las perditz. Trach a quicòm près semblable que Teopompa nos daissèt, a prepaus las lèbres. Teofrast, lo filosòfe per excelléncia, assegura que dins la Paflagonia, totas las perdises an dos còrs; e Teopompa conta que, dins la Bisaltiá, las lèbres an dos fetges.»

Articles connèxes

• (fr)(en)Vidèo de Lèbre filmada dins lo Massís Central