Lo crime designa la categoria de las infraccions mai grevas, categoria mai o mens espandida seguent los païses e sistèmas juridics.
Lo tèrme ven del latin crimen, que significa en latin classic « l'accusacion » o lo « carga, accusation » puèi, en bas latin, « pèca » o « sin ».
Los principis de Nurembèrg de 1950, sens valor positiva, formulan tres categorias de crimes de drech penal internacional:
2. Crime contra la patz
3. Crime contra l'umanitat
Lo crime d'agression es una novèla categoria de crime de drech internacional. Pasmens, sa definicion precisa foguèt pas encara formulada per l'Estatut de Roma de 1998. Alara, aquel tipe de crime demora en suspens.
La Cort penala internacionala (CPI) es un organ màger de l'Organizacion de las Nacions unidas e sola competenta, dempuèi 2002, per jutjar los crimes de drech internacional comeses per d'individús ciutadans d'un Estat membre. Alara que de convencions internacionalas foguèron adoptadas per diferents païses, coma la Convencion per la prevecion e la repression del crime de genocidi, d'organismes foguèron installats per la comunautat internacionala per prevenir los crimes d'envergura mondiala, doma per exemple l'Ofici de las Nacions unidas contra la dròga e lo crime, l'Organ internacional de contraròtle dels estupefiants e Interpol.
Mai sovent, una infraccion se considèra coma un crime se prejudicia lo benèsser collectiu de la societat o se deròga significativament de las nòrmas socioculturalas que dictan la conducha normala d'una persona. Pasmens, los tribunals devon redactar una definicion generala, sus la basa de la costuma e de las convencions popularas, per via d'arrèsts per crear un encaste legal que permet de categorizar las infraccions que pòdon èsser considerats coma de crimes. Mai, sens prejudiciar la quita disposicion legislativa, los tribunals pòdon decretar en vertut d'aquela definicion qu'una infraccion donada constituís pas un crime, mas puslèu una infraccion menora, e que la procedura e las sanccions aplicablas devon donc èsser adaptadas en consequéncia. Encara, la mesa en aplicacion de las leis criminalas pòt a vegadas venir dificila dins de situacions donat la frequéncia dels cambiaments (economics, socials, culturals e psicologics) e la rapiditat d'execucion de las autoritats.
Dins los sistèmas juridics de la common law, un individú ven criminal sonque quand los dos elements fondamentals constituissent lo crime son reunits, a saber l'acte copable (actus reus) e l'intencion copabla (mens rea). Lo principi de la responsabilitat criminala d'un individú se resuma per la frasa latina: « Actus non facit reum nisi mens sit rea » que significa que l'acte fa pas un individú criminal levat s'i a una intencion copabla. En consequéncia, la responsabilitat criminala d'una persona es revelada sonque s'existís una intencion de cometre l'acte copable. Tota forma d'intencion, d'autre biais, es pertinenta per formar una mens rea e quitament pòt, per unas infraccions, se definir per exemple coma una inchalhença desregulada o una quina que siá temeritat. Mai sovent, un individú poirà pas donc, per exemple, èsser declarat copable d'un omicidi involontar que lo caractèr involontar de l'acte empacha la formacion de l'intencion copabla. Pasmens, un murtre pòt èsser considerat coma un omicidi involontar copable dins la situacion ont l'acte se comés en seguida d'un accés de colèra causat per una provocacion subte. Pasmens se l'intencion de cometre l'acte es pas presenta abans la perpetracion del crime, es mai sovent reconegut que, dins aquelas escasença, l'intencion se formèt al quite instant ont aquel foguèt cmé e que en consequéncia, l’actus reus e la mens rea son reunits al moment ont l'acte es comés contra la victima.
Coma una intencion deu obligatoriament èsser ligada a un acte per qu'un individú siá criminal, l'acusat declarat copable, a tòrt, es pas criminal. Pasmens es reputat atal èsser fins a que l'error juridica siá descobèrta. Al contrari, un individú es criminal s'a comés comés un acte copable amb una intencion, e verai quitament s'es pas descobèrt.
La criminologia classa los crime segon lor natura juridica, los mejans utilizats, lor cibla e le nombre de victimas realas o potencialas en categorias distinctas: los crimes amb usatge de la fòrça, los crimes contra la proprietat, los crimes contra l'òrdre public, los crimes asiroses, los crimes contra l'Estat, los crimes contra la justícia, los crimes environamentauls e los crimes non perfièchs.
Lo crime, al sens penal del tèrme, es una de las tres classificacions d'infraccion que se destria del delicte e de la contavencion segon lo gra de gravetat de l'infraccion comesa. Lo còdi penal francés qualifica de crime, lo murtre, omicidi volontari non premeditat, l'assassinat (omicidi volontari premeditat), mas tanben d'autras infraccions penalas coma lo viòl.
Lo crime se determina per sa sanccion e mai precisament per la pèna encorreguda qu'es de mai de detz ans de reclusions criminalas pels crimes de drech comun e de mai de detz ans de detentions criminalas pels crimes politics segon l'article 131-1 del còdi penal francés
La persona suspechada d'aver comés un crime es jutjada en cort d'assisas.
Segon la sociologia lo crime se definís pas intrinsècament coma un acte. Un crime es pas lo quite acte, se ven pas criminal per que se comés un acte concebut coma un crime per la lei. En efièch l'"accusat a tòrt" intra dins la categoria dels criminals. Lo copable non descobèrt es pas un criminal.
Emile Durkheim dona del crime la definicion seguenta: "tot acte que, a un gras quin que siá, determina contra son autor aquela reaccion caracteristica que se nomena la pèna". Dins Las Règlas del metòde sociologic, paregut en 1894, precisa aquela definicion: "un acte es criminal quand ofensa los estats fòrts e definits de la consciéncia comuna. O reprovan pas per que es un crime. Es un crime per que o reprovam" «Un acte est criminel quand il offense les états forts et définis de la conscience commune. Nous ne le réprouvons pas parce qu'il est un crime. Il est un crime parce que nous le réprouvons».
La sociologia del crime plaça las normas al centre de son analisi, mas se contenta pas d'èsser una sociologia de sociologie de la desviança, que ten compte de l'especificitat de la norma penala e donc de la pèna. La sociologia del crime s'articula a l'entorn d'un triptic teoric, estudia:
Es dificil de far una vertadièra sociologia del crime sens passar per aquel triptic.
This article uses material from the Wikipedia Occitan article Crime, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Lo contengut es disponible jos licéncia CC BY-SA 4.0 levat mencion contrària. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Occitan (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.