Lancetvisjes: Onderstam van de stam chordadieren

Het omvat de gelijknamige familie van de lancetvisjes (Branchiostomatidae) met dertig soorten, verdeeld over drie families met elk een geslacht. Verder zijn er een aantal uitgestorven fossiele soorten bekend, waaronder de Pikaia.

Lancetvisjes Fossiel voorkomen: Midden-Cambrium – heden
Branchiostoma lanceolatum
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Superstam: Deuterostomia Stam: Chordata (Chordadieren)
Onderstam
Cephalochordata
Afbeeldingen op Wiki Commons
Lancetvisjes op Wikispecies
(en) World Register of Marine Species
Portaal    Biologie

Vanwege de anatomie en embryonale ontwikkeling hebben de schedellozen een speciale plaats binnen het dierenrijk gekregen. Ze hebben, zoals de naam al aangeeft, geen schedel. Dit kenmerk onderscheidt ze van hun zustergroep de Craniata. Zoals alle chordadieren hebben ze wel een rugzenuw, maar geen beschermende wervelkolom zoals de gewervelden. Evolutionair gezien zijn het geen vissen, de afsplitsing van hun clade dateert van voor het ontstaan van de gewervelden, waartoe de vissen behoren.

Lancetvisjes kunnen zwemmen, maar brengen een groot deel van hun leven door in de zeebodem, ingegraven in het sediment van ondiepe zeeën, op dieptes van vijf tot dertig meter. Ze leven van plankton dat ze uit het water filteren.

Lancetvisjes zijn maximaal vijf centimeter lang. Hoewel hun lichaamsvorm aan vissen doet denken, is de anatomie totaal verschillend. Opvallend is dat er geen gepaarde sensorische organen voorkomen. Zo hebben ze één lichtgevoelig orgaan bovenop hun kop dat fungeert als oog. Verder hebben ze centraal, in de neurale buis, zogenaamde josephcellen en hesse-organen die de lichtgevoelige stof melanopsine bevatten en mogelijk fungeren als fotoreceptoren.

De spieren zijn langs het lichaam in segmenten verdeeld en zijn aan de chorda aangehecht. Dit zorgt voor nog meer ondersteuning van het lichaam. Het dier heeft geen ledematen en geen duidelijk begrensde kop. De huid heeft geen pigment. Ze hebben een elastische, maar stevige streng en boven dit notochord van gelatineus materiaal loopt de neurale buis. De notochord strekt zich over de gehele lengte van het lichaam uit, van neus tot staartpunt, en geeft versteviging aan het vlezige lichaam. Deze streng is aanwezig tijdens het embryonale stadium van alle chordadieren, inclusief gewervelden. Omdat lancetvisjes geen harde delen hebben, zijn er maar weinig fossielen bekend. Een verwante vorm, Pikaia, is bekend uit afzettingen van zo'n 535 miljoen jaar oud.

 

• Orde Branchiostomiformes
  • Familie Asymmetronidae
    • Geslacht Asymmetron Andrews 1893 [Amphioxides Gill 1895]
      • Asymmetron inferum Nishikawa 2004
      • Asymmetron lucayanum Andrews 1893
  • Familie Branchiostomatidae Bonaparte 1841
    • Geslacht Branchiostoma Costa 1834 non Newport 1845 non Banks 1905 [Amphioxus Yarrell 1836; Limax Pallas 1774 non Linnaeus 1758 non Férussac 1819 non Martyn 1784; Dolichorhynchus Willey 1901 non Mulk & Jairajpuri 1974]
      • Branchiostoma africae Hubbs 1927
      • Branchiostoma arabiae Webb 1957
      • Branchiostoma bazarutense Gilchrist 1923
      • Branchiostoma belcheri Gray 1847
      • Branchiostoma bennetti Boschung & Gunter 1966
      • Branchiostoma bermudae Hubbs 1922
      • Branchiostoma californiense Andrews 1893
      • Branchiostoma capense Gilchrist 1902
      • Branchiostoma caribaea Sundevall 1853
      • Branchiostoma clonasea
      • Branchiostoma elongata Sundevall 1852
      • Branchiostoma floridae Hubbs 1922
      • Branchiostoma gambiense Webb 1958
      • Branchiostoma indica Willey 1901
      • Branchiostoma japonica Willey 1896
      • Branchiostoma lanceolata Pallas 1774
      • Branchiostoma leonense Webb 1956
      • Branchiostoma longirostra Boschung 1983
      • Branchiostoma malayana Webb 1956
      • Branchiostoma moretonense Kelly 1966; nomen dubium
      • Branchiostoma nigeriense Webb 1955
      • Branchiostoma platae Hubbs 1922
      • Branchiostoma senegalense Webb 1955
      • Branchiostoma tattersalli Hubbs 1922
      • Branchiostoma virginiae Hubbs 1922
  • Familie Epigonichthyidae Peters 1876
    • Geslacht Epigonichthys Peters 1876 [Amphipleurichthys Whitley 1932; Bathyamphioxus Whitley 1932; Heteropleuron Kirkaldy 1895; Merscalpellus Whitley 1932; Notasymmetron Whitley 1932; Paramphioxus Haekel 1893; Zeamphioxus Whitley 1932]
      • Epigonichthys australis (Raff 1912)
      • Epigonichthys bassanus (Günther 1884)
      • Epigonichthys cingalensis (Kirkaldy 1894); nomen dubium
      • Epigonichthys cultellus Peters 1877
      • Epigonichthys hectori (Benham 1901)
      • Epigonichthys maldivensis (Foster Cooper 1903)