Променлива ѕвезда од типот на W Голема Мечка, наречена и нискомасена допирна двојка — вид на затемнувачка двојна променлива ѕвезда.
Овие ѕвезди се блиски двојки од спектрален тип F, G или K кои делат една иста обвивка од материјал и затоа се во меѓусебен допир. Наречени се допирни двојни ѕвезди двете ѕвезди се сопираат и пренесуваат маса и енергија низ врзивното грло или „прекуконтакт“.
Класата опфаќа две поткласи: A и W. W UMa-двојките од типот A се сочинети од две ѕвезди, обете поврели од Сонцето, со спектрални типови A или F, и периоди од 0,4 до 0,8 ден. Оние од типот W се од постудените спектрални типови G или K и пократки периоди од 0,22 до 0,4 ден. Разликата во површинската температура на составниците е помала од неколку стотини келвини. Во 1978 г. е воведена и поткласата B, која се одликува со поголема разлика во површинската температура. Во 2004 г. се откриени H-системите (висок масен сооднос) од Силард Чизмадија и Петер Клаѓивик. Оние од типот H имаат поголем масен сооднос отколку ( = (маса на главната)/(маса на споредната)) и имаат дополнителен момент на импулсот.
Олин Еген открил дека овие ѕвезди следат однос период-боја, при што оние со покуси периоди се поцрвени. Во 2012 г. Терел, Грос и Куни објавиле боен преглед на 606 W UMa-двојки во Џонсон-Казенсовиот фотометриски систем.
Светлинските криви им се разликуваат од оние на класичните затемнувачки двојки, претрпувајќи постојани елипсоидни промени наместо одделни затемнувања. Ова се должи на тоа што ѕвездите меѓусебно гравитациски се изобличуваат, а со тоа и проектираната површина. Длабичните на сјајносните минимуми обично се истоветни бидејќи обете ѕвезди имаат речиси еднакви површински температури.
Прототип на оваа класа е ѕвездата W Голема Мечка (W UMa).
Име | Соѕведие | Откривање | Привидна величина (најголема) | Привидна величина (најмала) | Величински опсег | Период | Спектрални типови (затемнувачки составници) | Забелешка | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
AB And | Андромеда | 10,40 | 11,27 | 0,87 | 0,3319 д | G5 | G5V | ||
S Ant | Пумпа | Х.М. Пол, 1891 | 6,27 | 6,83 | 0,56 | 0,6483489 д | |||
44 (или i) Boo B | Воловар | 5,8 | 6,4 | 0,6 | 0,2678159 д | G2V | G2V | троен систем A е непроменлив | |
TU Boo | Воловар | 11,8 | 12,5 | 0,7 | 0,324 д | ||||
VW Cep | Кефеј | 7,23 | 7,68 | 0,45 | 0,278 д | G5 | K0Ve | ||
WZ Cep | Кефеј | 11,4 | 12,0 | 0,6 | 0,41744 д | F5 | можен троен систем | ||
ε CrA | Јужна Круна | 4,74 | 5,0 | 0,26 | 0,5914264 д | ||||
SX Crv | Гавран | 8,99 | 9,25 | 0,26 | 0,32 д | F7V | ? | ||
V1191 Cyg | Лебед | 10,82 | 11,15 | 0,33 | 0,31 д | F6V | G5V | ||
V571 Dra | Змеј | Баркин, 2018 | 14,43 | 14,77 | 0,34 | 0,428988 д | |||
XY Leo | Лав | 9,45 | 9,93 | 0,48 | 0,284 д | K0V | K0 | ||
CE Leo | Лав | 11,8 | 12,6 | 0,8 | 0,303 д | ||||
TV Pic | Сликар | Ферсхурен, 1987 | 7,37 | 7,53 | 0,16 | 0,85 д | |||
Y Sex | Секстант | 9,81 | 10,23 | 0,42 | 0,42 д | можеби два подѕвездени придружника | |||
W UMa | Голема Мечка | 7,75 | 8,48 | 0,73 | 0,3336 д | F8Vp | F8Vp | прототип, можен троен систем |
This article uses material from the Wikipedia Македонски article Променлива ѕвезда од типот на W Голема Мечка, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Содржината е достапна под CC BY-SA 4.0 освен ако не е поинаку наведено. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Македонски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.