Urang Batawi (bahaso Indonesia: Orang Betawi) adolah etnis di Indonesia nan panduduaknyo mauni Jakarta jo sakitarnyo.
Sajumlah pihak bapandapek baso urang Batawi barasa dari hasia kawin-mawin antaretnis jo banso di maso lalu. Sacaro biologis, mareka nan mangaku sabagai urang Batawi adolah katurunan kaum badarah campuran aneka suku jo banso nan didatangkan dek Bulando ka Batavia. Apo nan disabuik jo urang atau urang Batawi sabananyo taetong pandatang baru di Jakarta. Kalompok etnis ko lahia dari papaduan babagai kalompok etnis lain nan alah labiah dulu iduik di Jakarta, sarupo urang Sunda, Jawa, Arab, Bali, Bugis, Makassar, Ambon, Melayu dan Tionghoa.
Batawi Betawi |
---|
Silek Batawi |
Jumlah populasi |
3 juta (sensus 2000) |
Kawasan bapopulasi cukuik banyak |
Jakarta: 2.3 juta |
Bahaso |
Batawi, Indonesia |
Agamo |
Islam |
Kalompok etnik takaik |
Banten, Jawa, Sunda, Malayu |
Namun pihak lain bapandapek baso urang Batawi barasa dari hasia kawin-mawin antaretnis jo banso pado maso lalu tanyato indak sapanuahnyo bana karano eksistensi urang Batawi manuruik sajarawan Sagiman MD alah ado sarato mauni Jakarta jo sakitarnyo sajak zaman batu baru atau pado zaman Neoliticum, panduduak asali Batawi adolah panduduak Nusa Jawa sabagaimano urang Sunda, Jawa, jo Madura. Pandapek Sagiman MD tasabuik sanada jo Uka Tjandarasasmita nan mangaluakan monografinyo "Jakarta Raya dan Sekitarnya Dari Zaman Prasejarah Hingga Kerajaan Pajajaran (1977)" mangungkapkan baso Panduduak Asali Jakarta alah ado pado sakitar taun 3500 - 3000 sabalun masehi.
Namun manuruik sabagian Peneliti nan sapaham jo Lance Castles nan panah manaliti tantang Panduduak Jakarta dimano Jurnal Panalitiannyo ditabikkan taun 1967 dek Cornell University dikatokan baso sacaro biologis, mareka nan mangaku sabagai urang Batawi adolah katurunan kaum badarah campuran aneka suku jo banso nan didatangkan dek Balando ka Batavia. Kalompok etnis ko lahia dari papaduan babagai kalompok etnis lain nan alah labiah dulu hiduik di Jakarta, sarupo urang Sunda, Jawa, Bali, Bugis, Makassar, Ambon, jo Malayu sarato suku-suku pandatang, sarupo Arab, India, Tionghoa, jo Eropa.
Pado panalitiannyo Lance Castles manitiak barek pado ampat sketsa sajarah iyolah :
Dimano sado sketsa sajarahnyo dimuloi pado taun 1673 (Pado Akhia Abaik ka 17), sketsa ikolah nan dek sabagian ahli lainnyo dirasokan kurang langkok untuak manjalehan asa mulo urang Batawi dikaranokan dalam Babad Tanah Jawa nan ado pado abaik ka 15 (tahun 1400-an Masehi) alah ditamukan kato "Negeri Betawi"
Namo "Betawi" barasa dari kato "Batavia" nan lamo kalamoan barubah manjadi "Batavi", dari kato "Batawi" lalu kudian baubah baliak manjadi "Betawi" (disasuaian jo lidah masyarakaik lokal). Sacaro historis, suku Betawi marupoan masyarakaik multietnik nan mambaur jo mambantuak sabuah entitas baru. Suku Betawi lahia dek adonyo parcampuran genetik atau akulturasi budaya antaro masyarakaik nan mauni Batavia. Sasudah adonyo parcampuran budaya, adaik-istiadat, tradisi, bahaso, jo nan lainnyo, akhianyo dibuek sabuah komunitas gadang di Batavia. Komunitas iko lamo kalamoan malebur manjadi suku jo identitas baru nan disabuik Betawi. Panggunoan kato Betawi sabagai sabuah suku diawali jo pandirian sabuah organisasi banamo Pemoeda Kaoem Betawi nan lahia pado tahun 1923.
Urang Batawi mangecek jo Bahaso Betawi. Bahasa iiko marupoan bahaso Melayu Pasar nan bacampua jo bahaso asiang, takah; Belanda, Portugis, Arab, Farsi, Hokkien, dan juo bahaso pribumi Indonesia takah Sunda, Jawa, jo Bali; imbas para imigran jo pakarjo multietnis nan didatangkan dari babagai tampek ka Batavia dek VOC pado abaik ka-16 hinggo abaik ka-18, sarato pardagangan jo partukaran nan tajadi sajak ratusan tahun di Sunda Kelapa.
Sabagian gadang Urang Batawi manganuik agamo Islam. Angropolog Fachry Ali dari IAIN Pekalongan manyatoan Islam sabagai salah ciek sumber identitas jo budaya Betawi, sahinggo indak bisa dipisahan. Forum Betawi Rempug (FBR) manyatoan salah ciek etos organisasi mereka tigo S: Sholat, Silek jo Sakolah. Akademisi lua nagari takah Susan Abeyasekere dari Monash University juo manyetujui, urang Batawi acok manunjuakan identitas Islamnyo dalam karya tulisan mereka.
Walau baitu ado pula komunitas ketek Betawi nan manganut Kekristenan yakni Katolik jo Protestan. Salah ciek komunitas iko adolah dari Kampung Tugu, Jakarta Utara. Mereka manyatoan mereka katurunan campuran antaro panduduk lokal dengan Mardijkers, bangso Portugis ataupun Belanda. Hal iko wajar dek pado awal abaik ka-16, Surawisesa, raja Pajajaran maadoan parjanjian jo Portugis nan mambuliahan Portugis mambangun benteng jo gudang di palabuhan Sunda Kalapa sahinggo tabantuk komunitas Portugis di Sunda Kalapa.
Salain itu, ado pulo komunitas Kampung Sawah. Meester Anthing manjadi urang Protestan patamo nan mancampuaan ritus-ritus budaya jo kakristenan nan manitiakberatkan pado ngelmu jo hal-hal mistik lainnyo jo managakan jemaat di sinan. Namun, lambek laun komunitas iko tapacah manjadi tigo pado tahun 1895. Fraksi patamo di bawah guru Laban dan puseknyo di Kampung Sawah Barat, fraksi kaduo kelompok Yoseh nan puseknyo di Kampung Sawah Timur, jo fraksi katigo nan dipimpin Guru Nathanael nan kudian manganuik Katolik, cikal bakal Paroki Santo Servatius Kampung Sawah.
Masakan khas Batawi: gabus pucung, sayur babanci, sayur godog, soto Batawi, ayam sampyok, asinan Batawi dll
Kue-kue khas Batawi: kue cucur, kue rangi, kue talam, kue kelen, kue kembang goyang, kerak telor, sengkulun, putu mayang, andepite, kue ape, kue cente manis, kue pepe, kue dongkal, kue geplak, dodol Batawi, roti buaya dll
Minuman Khas Batawi: es selendang mayang, es goyang, bir pletok dll
Iko baru laman rancangan. Bantulah Wikipedia untuak mangambangannyo. |
This article uses material from the Wikipedia Minangkabau article Urang Batawi, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Konten tasadio di bawah CC BY-SA 4.0 kacuali dinyatoan lain. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Minangkabau (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.