Идалык пытыме марте 14 кече кодеш.
Пайрем да памятный дате-влак
- Секс индустрий аланыште тыршыше -влакым виешлыме кырыме деч аралыме тӱнямбал кече.
- Россий — Стратегический ракет войскан кечыже.
- Россий — Кугыжаныш фельдъегерский службын кечыже
- Белоруссий — Кино кече.
- Куба — Шнуй Лазарьын кечыже.
- Украина — Кугыжаныш исполнительный органыште тыршыше-влакын пайремышт.
- Бутан — Калык кече.
Лӱмгече
- Католик лӱм-влак: Лазарь.
- Танле лӱм-влак: Александр, Алексей, Анастасия, Варвара, Василий, Геннадий, Дмитрий, Екатерина, Иван, Кира, Николай, Серафим, Христодул, Христодула, Юлиания
Событий-влак
Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 17 кечысе событий-влак
- 1637 ий — Сиамбар пуламыр. Христиан верам кучышо япон кресаньык-влак Сиамбар кундемыште Сёгунат ваштареш шогалыныт.
- 1837 ий — Санкт-Петербургысо Зимний Дворецыште пожар.
- 1903 ий — историйыште икымше гана самолётын чонештымыже.
- 1926 ий — СССРыште икымше калык перепись
- 1959 ий — СССРыште стратегический сынан ракет сарзе войскa шочын
- 1962 ий — Монакон конституций пеҥгыдемдалтын.
- 1976 ий — метрополитенын историйыште - Киевысе метрополитенын Куренёвско-Красноармейский линийым эксплуатацийыш колтымо.
- 1989 ий — СШАсе телеканалыште "Симпсоны" мультфильмым икымше гана ончыктымо
- 1995 ий — Россий Федерацийысе Кугыжаныш Думыш депутат -влакым сайлымаш лийын.
- 1998 ий — США ден Великобританий Ирак ваштареш "Лиса пустыни" сарзе операцийым тӱҥалыныт.
- 2008 ий — "Times" журнал СШАн президентше Барак Обама нерген увертарен возен.
Шочыныт
Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 17 кечынже шочшо-влак
Марий-влак кокла гыч
- 1933 ий — Сазонов, Николай Иванович, армийын ветеранже, редактор, Марий Элысе тӱвыран сулло пашаеҥже шочын. 27 ий армий радамыште лийме деч вара, Йошкар-Оласе совет армий лӱмеш тӱвыра пӧрт вуйлатышылан пашам ышташ тӱҥалын. 1980-ше ий гыч типографий пашашке куснен, а 1992-шо ийыште Марий полиграфкомбинатын тӱҥ редакторжылан ышташ тӱҥалын. Николай Иванович 15 книган автор-составительже.
- 1946 ий — Борисова, Ольга Петровна, эмлызе, Россий Федерацийын сулло эмлызыже. Йошкар-Олаште шочын-кушкын. Тудо «Инвалид йоча-влак» да шуко тӱрлӧ целян программе-влакын кураторжо семын палыме. Суапле пашажлан Марий Эл Республикын чаптаныкше дене палемдалтын.
- 1948 ий — Александрова Альбина Яковлевна, балерина, Марий Эл Республикын калык артистше. Паша корныжо Шкетан лӱмеш драмтеатрыште тӱҥалын. Тидын деч вара тудо туныктышыланат, балетмейстерланат тыршен. 1980-1990-ше ийлаште республикысе кӱшыл погынын депутатше лийын. Альбина Яковлевна кугыжаныш премий да «Знак Почёта» орден дене палемдалтын.
- 1964 ий — Платунова, Лидия Алексеевна, тӱвыра пашаеҥ. Провой кундем Нурӱмбал ялыште шочын. Ятыр ий тӱвыра пашаште тыршен: кугу кӱкшытыш шуын. Тыгак Лидия Платунова ятыр сылне мурын авторжо семын палыме, шкежат икмыяр сылне мурыжым йонгалтара.
- 1984 ий — Жирнова (Воробьева), Татьяна Васильевна, журналист. «Марий Эл ТВ» телекомпанийын чолга корреспондентше. Татьяна 1984-ше ийыште Юлсер кундем Шайра ялыште шочын-кушкын. 2007-ше ийын май тылзе гычше тудо «Марий Эл Радион» корреспондентшылан ышташ тӱҥалын, а 2008-ше ийыште «12 регион» телекомпанийыш куснен.
Моло-влак
- 1493 ий — Парацельс, алхимик, врач, оккультист.
- 1749 ий — Доменико Чимароза, Италийысе композитор.
- 1830 ий — Жюль де Гонкур, француз писатель.
- 1842 ий — Эрнест Лависс, француз историк.
- 1883 ий — Степан Сергеевич Вострецов, уста совет полководец.
- 1887 ий — Йозеф Лада, чешский график, живописец да литератор .
- 1893 ий — Эрвин Пискатор, немыч режиссёр.
- 1903 ий — Эрскин Колдуэлл, американ писатель.
- 1905 ий — Хейфиц, Иосиф Ефимович, совет кинорежиссёр.
- 1917 ий — Юрий Александрович Гарнаев. СССРын Сулло лётчик-испытательже, Совет Ушем Герой.
- 1925 ий — Константин Яковлевич Ваншенкин, руш поэт.
- 1945 ий — Жаклин Уилсон, англичан серызе.
- 1948 ий — Дэррил Уэй, английский скрипач.
- 1966 ий — Валерий Викторович Люкин, кумдан палыме совет гимнаст, кок гана олимпийский чемпион.
- 1967 ий — Жижи Дагостино, итальян музыкант да диджей
- 1974 ий — Ника Георгиевна Турбина, украин поэтесса. Йоча пагыт годым возымо почеламут дене кумдан чапланен.
- 1975 ий — Мила Йовович, американ киноактриса и фотомодель.
- 1996 ий — Туктамышева Елизавета, россий фигуристка, фигурнын мунчалтымаш дене 2009 ийысе Российын вице-чемпионкыжо.
Коленыт
Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 17 кечынже колышо-влак
- 1187 ий — Григорий VIII, папа римский
- 1273 ий — Джалаледдин Руми́, персий йылман поэт-суфий
- 1603 ий — королева Зинга Мбанди Нгола Мбанди
- 1830 ий — Симо́н Боли́вар Кечывалвел Америкысе испанец-влакын колонийыштым вияҥден толмаште кугу надырым пыштен.
- 1857 ий — Фрэнсис Бофорт, англичан моряк, 12 баллан мардеж шкалам илышыш пуртен.
- 1907 ий — Уильям Кельвин (р. 1824), англичан физик
- 1917 ий — Эрнст Леман (р. 1894), руш сарзе летчик , 1 Тӱнямбал сарын ас-истребительже
- 1928 ий — Юлий Исаевич Айхенвальд, руш литератур критик
- 1929 ий — Владимир Диксон, руш поэт , прозаик
- 1844 ий — Иван Данков руш поэт
- 1947 ий — Йоханнес Брёнстед, химий шанче гыч кислота да основанийын протон негыз теорийын авторжо.
- 1957 ий — Дороти Л. Сэйерс англичан возышо
- 1962 ий — Томас Митчелл американ актёр
- 1964 ий — Виктор Франц Гесс, австро-американ физик, сандалык лучым почмылан 1936 ийын нобелевский Премийынн лауреатше
- 1973 ий — Чарлз Грили Аббот, американ астрофизик
- 1983 ий — Хэл Перейра (Hal Pereira), американ сӱретче
- 1987 ий — Аркадий Исаакович Райкин, режиссёр, сценарист, актёр, мыскараче, СССР Калык артист, Герой Социалистического Труда почётан лӱмым нумалеш.
- 1996 ий — Александр Юзыкайн, марий серызе, Марий Элын Калык серызыже (1996), Марий АССР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1984), Марий АССР-ысе Кугыжаныш премийын лауреатше (1988).
- 2001 ий — Александр Моисеевич Володин, руш драматург, сценарист, поэт.
- 2010 ий — Лапицкий, Марк Исаакович, руш шанчызе, историк, историй шанче доктор, профессор.
Калык пале
- Варваран кечыже
- Тиде кечын эре йÿштö лиеш, маныныт.
- Йÿд каваште шÿдыр-влак чолгыжыныт гын тиде йÿштö жап кужун шогымым ончыктен.
This article uses material from the Wikipedia Олык Марий (Olyk Marij) article 17 теле, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Контентым CC BY-SA 4.0 лицензий почеш кучылт кертыда (весым возымо огыл гын). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Олык Марий (Olyk Marij) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.