Banksy

Banksy
Jidayikbûn	28 tîrmeh 1974  Yate
Hevwelatî	Keyaniya Yekbûyî
Pîşe	Derhênerê fîlman wênesaz graffiti artist activist shareholder muralist hunermenda/ê kolanan
Xebat	One Nation Under CCTV Slave Labour Love is in the Bin Exit Through the Gift Shop
Xelat	Independent Spirit Awards
Malper	banksy.co.uk
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre

Ew ji salên 1990-an vir ve çalak e, hunera wî ya kolanê ya satirîk û epîgramên binketî mîzaha tarî bi grafîtîyên ku bi teknîka şablonê ya cihêreng hatî çêkirin, berhev dikin. Berhemên wî yên şiroveyên siyasî û civakî li seranserê cîhanê li kolan, dîwar û piran derketine. Karê Banksy ji dîmena binerd a Bristol derket, ku hevkariyên hunermend û muzîkjenan dihewand. Banksy dibêje ku ew ji 3D, hunermendek grafîtî û endamê damezrîner ê koma muzîkê Massive Attack, îlhama xwe girt.

Banksy hunera xwe li ser rûberên eşkere yên wekî dîwar û perçeyên fizîkî yên ku bixwe hatine çêkirin nîşan dide. Banksy êdî wêne û berhemên grafîtîyên xwe yên kolanan nafiroşe, lê "sazkirin"ên wî yên giştî bi rêkûpêk ji nû ve têne firotin, pir caran jî bi rakirina dîwarê ku li ser hatine xêzkirin. Gelek berhemên wî dikarin wekî hunera demkî bên binavkirin. Hejmarek hindik ji berhemên Banksy bi fermî, ne eşkere, bi riya ajansa Pest Control têne firotin, ya ku ji aliyê Banksy bi xwe ve hatî avakirin. Belgefîlma Banksy Exit Through the Gift Shop (2010) di Festîvala Fîlman a Sundance ya 2010 de yekem car derket. Di Çile 2011 de, ew ji bo fîlmê ji bo Xelata Oscarê ya Belgefîlma Herî Serketî bû berendam. Di 2014 de, ew di Xelatên Webby ya 2014an de wek Kesê Salê hate xelat kirin.

Di 16ê adara 2018an de, hunermendê grafîtê yê Îngilîstanê, Banksy li New Yorkê motîfek bi dirêjahiya 21 mêtreyan xêz kir, bi jimareyên reş ên ku rojên girtina Dogan nîşan didin. Grafîtî balê dikişîne ser rewşa hunermenda kurd Zehra Doğan a ku ji ber tabloyeke nêzî 3 salan di girtîgehê de ma. Zehra Dogan ji ber wêneyê wê yê bajarekî kurd ê ku bi awayekî hovane ji aliyê leşkerên tirk ve hatiye xerakirin, ketibû girtîgehê. Jimareyên reş ên rojên girtina Doğan nîşan dide, yek set jî dibe bend û rûyê Dogan ji girtîgehê li pişt wan dixuye, yek set jî dibe bend û rûyê Dogan ji girtîgehê li pişt wan dixuye. Ji The New York Times re axivî, Banksy got, "Ez bi rastî ji wê re hîs dikim... Min tiştên ku hêjayî cezayê girtîgehê ye, boyax kiriye."