Сара (нсара) — Чадтың оңтүстік-батысындағы (Шығыс Логон және Батыс Логон, Мандуль және орта Чари префектуралары, елдегі ең үлкен халық) және Орталық Африка Республикасының солтүстігіндегі (Уам-Пенде, Уам, Баминги-Бангоран және Вакага) халық.
Жалпы саны 4 миллион адамға дейін. (2014, бағалау). Чадта 3 млн., Орталық Африка Республикасында 205 000 адам тұрады. Олар Судан мен Камерунда да тұрады.
нсара | |
Сара | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
4 млн. | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Чад | 3 млн. |
Орталық Африка Республикасы | 205000 |
Тілдері | |
сара тілі | |
Діні | |
дәстүрлі нанымдар, суннизм, христиандық |
Сар, Мбай, Кабу, Гулай, Дай және Нгамбай сияқты 12 этникалық топқа бөлінеді. Олар Логоне өзені мен Иро көлі аралығында елдің оңтүстік аймақтарын алып жатыр.
Олар Ніл-Сахара макроотбасына кіретін Орталық Судан отбасына жататын сара тілінде сөйлейді.
Дінге сенушілер: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, кейбірі сүнниттік мұсылмандар. Христиандар да бар (католиктер, аздаған бөлігі протестанттар)
Негізгі кәсіптері – қолмен атқарылатын егіншілік (құмай, тары, жүгері, бұршақ, мақта, ямс, тәтті картоп, маниок), мал шаруашылығы (қой, ешкі және т.б.), балық аулау, аңшылық және терушілік. Ең көп тараған қолөнер – ұсталық, керамика, тоқымашылық, ағаш ою, балық аулау торы мен қақпан жасау.
Дәстүрлі әлеуметтік ұйымның негізін ауылдық және көп отбасылық қауымдастықтар, рулық ұйым және құпия одақтар құрайды (йо және йондо). Туыстық есеп патрилинейлік болып табылады. Неке қонысы вирилокалды. Полигиния, әмеңгерлік, сорорат, сатып алынған неке жиі кездеседі. Татуировкалар, бетті скарификациялау, тістерді аралау, сүндеттеу қолданылады. Олар әлі күнге дейін дененің әртүрлі бөліктерін безендіру әдет-ғұрпын сақтайды. Әйелдер диаметрі 20-40 см жететін және салмағы 110 грамм болатын ағаш тақтайшалар мен табақтарды («сунду») ерніне салады.
Елді мекендер – шашыраңқы орналасқан үйшіктер тобы. Үйлері дөңгелек пішінді, ағаш еденді, сабан немесе шөп төбесі бар конустық төбесі бар. Қабырғалары бұтақтардан жасалып, ішінен саз балшықпен сыланған.
Дәстүрлі ерлер киімі – былғарыдан, ағаш қабығынан немесе өсімдік талшықтарынан тігілген киім, әйелдер киімі – жапырақтан немесе жамбасқа оралған мата.
Тағамдары - өсімдік тектес тағамдар (ботқа, бұқтырылған тағамдар) және балық.
Негізгі фольклорлық жанрлар – әндер, ертегілер, мақал-мәтелдер.
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Сара (халық), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.