Остан Ардебил
Ардебил останы (парсы: استان اردبیل, Остан-е Ардебил, әз.
Иранның солтүстік-батыс бөлігінде орналасқан, Әзірбайжанмен, Шығыс Әзірбайжан, Занжан және Гилян остандарымен шекаралас. Остан 1993 жылы Шығыс Әзірбайжанның шығыс бөлігінен және Гилян останның солтүстік бөліктерін құрылды. Әкімшілік орталығы — Ардебил қаласы. Аумағы — 17 800 км2. Халқы — 1,248,488 (2011).
| Остан | |
| Ардебил | |
| اردبیل | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Кіреді | 3 мантаге |
| Енеді | 10 шахристан |
| Әкімшілік орталығы | Ардабил |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары | 38°15′05″ с. е. 48°17′50″ ш. б. / 38.2514° с. е. 48.2973° ш. б. (G) (O) (Я) 48°17′50″ ш. б. / 38.2514° с. е. 48.2973° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Құрылған уақыты | 1993 |
| Жер аумағы | 17,800 км² |
| Уақыт белдеуі | IRST (UTC+03:30) |
| Ірі қалалары | Ардабил, Парсабад |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны | 1,248,488 адам (2011) |
| Тығыздығы | 70 адам/км² |
| Ресми тілдері | |
| Сандық идентификаторлары | |
| ISO 3166-2 коды | IR-03 |
|
| |
| 48°17′50″ ш. б. / 38.2514° с. е. 48.2973° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Этимологиясы
Ардебил атауы зороастризмдегі «Артавил» сөзінен алынған (Авеста аталған) және қасиетті орын дегенді білдіреді.
Тарихы
Ардебил останы 1993 жылы құрылды. Жаңа остан құрамына Шығыс Әзірбайжан останының шығыс жерлері мен Гилян останының солтүстік бөліктері кірді.
Исламдық жаулап алу кезінде және моңғол шапқыншылығына дейін Ардебил Иранның ең үлкен қаласы болды. 13 ғасыр басындағы моңғол шапқыншылығы және 13 ғасырдағы Әмір Темір жорықтарынан кейін қазіргі Иран жері бірнеше шағын тәуелсіз хандықтарға бөлініп кетті. 16 ғасырдың басында Сефевидтер әулетінің аумағы осы жерге дейін жеткен болатын. Сефевидтер әулетінің бірінші патшасы және оның негізін қалаушы I Исмаил шах бірнеше жыл ішінде барлық Иран жерін біріктіріп, орталық үкіметі мықты ел құрды.
Географиясы
Әкімшілік бөлінісі
Остан құрамына 10 шахристан кіреді: Ардебил, Билесевар, Герми, Халхал, Коусар, Мешгиншахр, Намин, Сареин, Нир және Парсабад.
| № | Шахристан | Халқы (2006) | Орталыңы | Бахштар |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Билесевар | 54.471 | Билесевар | 2 |
| 2 | Ардебил | 542.930 | Ардебил | 2 |
| 3 | Герми | 89.248 | Герми | 3 |
| 4 | Халхал | 92.315 | Халхал | 3 |
| 5 | Коусар | 27.472 | Гиви | 2 |
| 6 | Мешгиншахр | 156.141 | Мешгиншахр | 4 |
| 7 | Намин | 59.242 | Намин | 3 |
| 8 | Нир | 23.573 | Нир | 2 |
| 9 | Парсабад | 81.782 | Парсабад | 3 |
| 10 | Сареин | 17.197 | Сареин | 2 |
Халқы
Мәдениеті
Ардебил останы Сефевидтер әулетінің кезінде салынған Сефи әд-Дин шейхтың кесенесімен әйгілі. Сефи шейхтің кесенесінде порталды кірберісі бар (1648, сыртқы әрлеуін Ардебилден шыққан Исмаил шебер жасаған) үлкен бақ (ұзындығы 120 м), 8-бұрышты үлкен мешіті, үлкен алаң және оған апаратын кіші алаң, тік бұрышты бата оқитын мешіт, цилиндрлы күмбезі бар Сефи шейхтың мазары және фарфор сақталатын 8-бұрышты шыныхана орналасқан.
Тағы қараңыз
Сыртқы сілтемелер
Дереккөздер
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Ардебил (остан), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.