ბაიკალური დანაოჭება (რუს.
ტერმინი შემოიღო რუსმა გეოლოგმა ნიკოლოზ შატსკიმ 1932 წელს. თავდაპირველად თვლიდნენ, რომ ბაიკალური დანაოჭება მოიცავდა მხოლოდ ზედაპროტეროზოურ დროს, ამჟამად ბაიკალური დანაოჭების ხანგრძლივობად მიღებულია დროის გაცილებით უფრო დიდი მონაკვეთი (1500-1200 მლნ. წლიდან 500 მლნ. წლამდე), ე.ი. მთელი პროტეროზოური ერა და ქვედაკამბრიული. უფრო სწორი იქნება თუ ბაიკალიდებს (ბაიკალური დანაოჭებით გაჩენილ მთათა სისტემებს) მხოლოდ რიფეულ დროს ჩამოყალიბებულ ნაოჭა სისტემებს მივაკუთვნებთ და არ გავავრცელებთ მას ადრინდელ პროტეროზოურზე და ადრინდელ კამბრიულზე. ასეთი მოცულობით ბაიკალური დანაოჭება დასავლეთ ევროპაში გამოყოფილი ასინტური დანაოჭების შესატყვისი იქნება. ბაიკალიდების ტიპობრივი წარმომადგენელია ციმბირის ფარის სამხრეთ კიდეზე განვითარებული ნაოჭა კომპლექსი — საიან-ბაიკალის მთიანეთი და ირკუტსკის ამფითეატრი. მაგრამ მეტ-ნაკლებად რეგენერირებული და გადამუშავებული ბაიკალიდები მრავალი პალეოზოური და ალპური ნაოჭა სისტემის (ურალის, ყაზახეთის, ტიან-შანის, კავკასიონის, ირანის, თურქეთისა და სხვ.) სუბსტრატის აგებულებაში მონაწილეობს.
განსაკუთრებული მნიშვნელობა ჰქონდა ბაიკალურ დანაოჭებას სამხრეთ ნახევარსფეროს კონტინენტური ბაქნების ჩამოყალიბებაში. სამხრეთ ამერიკის, აფრიკისა და ავსტრალიის ბაქნების საბოლოო ფორმირება სწორედ პროტეროზოური ერის მეორე ნახევარში (რიფეულში) გამოვლენილმა მოძრაობებმა განაპირობეს.
This article uses material from the Wikipedia ქართული article ბაიკალური დანაოჭება, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). შინაარსი წარმოდგენილია შემდეგი ლიცენზიით (თუ სხვა არ არის მითითებული): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ქართული (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.