ბანგლადეშის დემოგრაფია

ბანგლადეშში მსოფლიოს მოსახლეობის 2.2% ცხოვრობს. 2021 წლის მონაცემებით ქვეყნის მოსახლეობა 169 356 251 ადამიანს შეადგენს.

1947 წლამდე ბანგლადეში აღმოსავლეთ ბენგალის სახელით იყო ცნობილი, ხოლო 1947-1971 წლებში აღმოსავლეთი პაკისტანი ერქვა. ქვეყანა ეთნიკურად ერთგვაროვანია და მისი სახელწოდება ბენგალელთა ეთნოლინგვისტური ჯგუფიდან მომდინარეობს, რომელიც ქვეყნის მოსახლეობის 98%-ს შეადგენს. ჩიტაგონგის მთიან რაიონში, სილჰეტის, მაიმანსინგჰის, ბარისალისა და ჩრდილოეთ ბენგალის რეგიონებში სხვადასხვა ტომის წარმომადგენლები ცხოვრობენ. რეგიონის მასშტაბით ბენგალურის სხვადასხვა დიალექტზე მეტყველებენ. ჩიტაგონგსა და სილჰეტში მოსაუბრეთა დიალექტი საკმაოდ განსხვავებულაი. ბანგლადეშის მოსახლეობის 91.04% მუსლიმია. უდიდეს რელიგიურ უმცირესობას ინდუისტები წარმოადგენენ (7.95%). მოსახლეობის 0.61% ბუდისტა, 0.3% ― ქრისტიანია, ხოლო 0.12%-ს სხვა აღმსარებლობის მიმდევრები შეადგენენ.

ბანგლადეში მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე მჭიდროდ დასახლებული სახელმწიფოა. დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ ერთ ქალზე შობადობის საშუალო მაჩვენებელი დაახლოებით 2/3-ით შემცირდა. ამჟამად ერთ ქალზე შობადობის საშუალო მაჩვენებელი 2-ის ტოლია. შობადობის აღნიშნული დონის შენარჩუნების შემთხვევაში მიგრაციის გარეშე ბანგლადეშის მოსახლეობა იმ დონეს მიაღწევს, როცა რაოდენობა არც მოიმატებს და არც დაიკლებს.

მოსახლეობა

2021 წლის მონაცემებით ქვეყნის მოსახლეობა 169 356 251 ადამიანს შეადგენს და მსოფლიოში მერვე ადგილზეა მოსახლეობის რაოდენობის მიხედვით.

მოსალხეობა სქესისა და ასაკობრივი ჯგუფების მიხედვით, 2011 წლის აღწერის მიხედვით:

ასაკობრივი ჯგუფი	კაცი	ქალი	ჯამი	%
Total	72 109 796	71 933 901	144 043 697	100
0–4	7 638 523	7 423 447	15 061 970	10.46
5–9	9 322 514	8 850 715	18 173 229	12.62
10–14	8 614 889	8 031 726	16 646 615	11.56
15–19	6 509 492	6 352 398	12 861 890	8.93
20–24	5 777 370	7 522 419	13 299 789	9.23
25–29	6 225 252	7 254 256	13 479 508	9.36
30–34	5 079 106	5 420 659	10 499 765	7.29
35–39	4 697 349	4 859 079	9 556 428	6.63
40–44	4 280 923	3 980 739	8 261 662	5.74
45–49	3 363 273	3 016 800	6 380 073	4.43
50–54	2 952 596	2 599 675	5 552 271	3.85
55–59	1 923 534	1 577 463	3 500 997	2.43
60–64	2 081 306	1 852 708	3 934 014	2.73
65–69	1 149 569	963 921	2 113 490	1.47
70–74	1 206 398	1 025 314	2 231 712	1.55
75–79	488 338	386 389	874 727	0.61
80–84	443 239	436 840	880 079	0.61
85–89	138 268	124 343	262 611	0.18
90–94	116 916	133 273	250 189	0.17
95+	100 941	121 737	222 678	0.15
ასაკობრივი ჯგუფი	კაცი	ქალი	ჯამი	%
0–14	25 575 926	24 305 888	49 881 814	34.63
15–64	42 890 201	44 436 196	87 326 397	60.62
65+	3 643 669	3 191 817	6 835 486	4.75

მოსახლეობა სქესისა და ასაკობრივი ჯგუფები 2020 წლის აღწერის მიხედვით.

ასაკობრივი ჯგუფი	კაცი	ქალი	ჯამი	%
Total	84 190 000	84 030 000	168 220 000	100
0–4	7 346 088	6 996 434	14 342 522	8.53
5–9	8 022 971	7 842 987	15 865 960	9.43
10–14	9 166 213	9 090 200	18 256 413	10.85
15–19	9 207 539	7 492 192	16 699 748	9.93
20–24	7 120 179	7 641 841	14 762 014	8.78
25–29	6 257 653	7 529 994	13 787 635	8.20
30–34	6 282 765	7 298 515	13 581 269	8.07
35–39	5 930 405	6 447 487	12 377 887	7.36
40–44	5 331 105	5 374 319	10 705 423	6.36
45–49	4 700 677	4 325 242	9 025 922	5.37
50–54	4 075 419	4 092 363	8 167 782	4.86
55–59	3 266 073	3 204 705	6 470 780	3.85
60–64	2 672 121	2 306 585	4 978 709	2.96
65–69	2 014 242	1 800 893	3 815 137	2.27
70–74	1 323 054	1 152 981	2 476 037	1.47
75–79	771 118	654 924	1 426 043	0.85
80–84	377 491	380 028	757 519	0.45
85–89	178 719	203 278	381 996	0.23
90–94	82 178	103 285	185 463	0.11
95+	63 988	91 745	155 734	0.09
ასაკობრივი ჯგუფი	კაცი	ქალი	ჯამი	%
0–14	24 535 272	23 929 621	48 464 893	28.81
15–64	54 843 936	55 713 243	110 557 179	65.72
65+	4 810 792	4 387 136	9 197 928	5.47

სხვა წყაროები

ქვემოთ მოცემულ ცხრილში სხვადასხვა წყაროს მიერ განსაზღვრული რაოდენობებია მოცემული:

წყარო	წელი	მოსახლეობა (მლნ)
US State Dept	2005	144
Population Reference Bureau	2020	170
World Bank	2020	165
CIA World FactBook	2021	164
World Population Reference	2010	164

მსოფლიოს ბანკის მონაცემებით ბანგლადეშის მოსახლეობა 1990 წლიდან 2008 წლამდე 44 მილიონით გაიზარდა, რაც 38%-იანი ზრდის მაჩვენებელია. შედარებისთვის, ინდოეთისთვის აღნიშნული მაჩვენებელი 34%-ს, ხოლო პაკისტანისთვის 54%-ს უდრიდა. 2007-2008 წლებში საშუალო წლიური ზრდის მაჩვენებელი 1.4%-ს უდრიდა (შედარებისთვის, ინდოეთისთვის აღნიშნული მაჩვენებელი 1.35% იყო, პაკისტანისთვის ― 2.2%, კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკისთვის ― 2.9%, ტანზანიისთვის ― 2.9%, სირიისთვის ― 3.5%, იემენისთვის ― 4%. მსოფლიო ბანკის მონაცემებით, 1990-2008 წლებში მსოფლიო მოსახლეობის ზრდის მაჩვენებელი 27%-ს უდრიდა.

მოსახლეობის ზრდის ტემპი

1960-1970-იან წლებში ბანგლადეში მოსახლეობის ზრდის მაღალი ტემპით გამოირჩეოდა. შემდეგში ერთ ქალზე შობადობის მაჩვენებელი ნელ-ნელა შემცირდა. სამი ათწლეულის მანძილზე აღნიშნული მაჩვენებელი თითქმის 7-დან 0.74-მდე შემცირდა.

გენდერული თანაფარდობა

ასაკობრივი ჯგუფი	თანაფარდობა (კაცი/ქალი) (მიახლ, 2015)
დაბადებისას	1.04
0–14	1.03
15–24	0.89
25–54	0.90
55–64	1.01
65 და მეტი	0.97
ჯამი	0.95

მოსახლეობის სიმჭიდროვე

გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის 2020 წლის მონაცემებით ბანგლადეშის მოსახელობა 164 689 383 ადამიანს შეადგენს. ქვეყნის ფართობი 130 170 კმ²-ია. დიდ ქვეყნებს შორის ბანგლადეშს მოსახლეობის სიმჭიდროვის უმაღლესი მაჩვენებელი აქვს.

ჯანდაცვა

2018 წლის მონაცემებით ბანგლადეშში სიცოცხლის მოსალოდნელი ხანგრძლივობა 72.7 წელია: მამაკაცებისთვის 71.1 წელი, ხოლო ქალებისთვის 74.4 წელი.

პერიოდი	სიცოცხლის მოსალოდნელი საშუალო ხანგრძლივობა წელი	პერიოდი	სიცოცხლის მოსალოდნელი საშუალო ხანგრძლივობა წელი
1950–1955	40.7	1985–1990	57.0
1955–1960	44.2	1990–1995	60.0
1960–1965	47.2	1995–2000	63.7
1965–1970	49.3	2000–2005	66.7
1970–1975	46.3	2005–2010	69.1
1975–1980	52.2	2010–2015	71.2
1980–1985	54.3

წყარო:UN World Population Prospects

ეთნიკური ჯგუფები

ქვეყნის მოსახლეობის უმრავლესობა (დაახლოებით 98%) ბენგალელთა ეთნოლინგვისტურ ჯგუფს მიეკუთვნება. აღნიშნული ჯგუფი მეზობელი ინდოეთის დასავეთ ბენგალის პროვინციაშიც ცხოვრობს. ეთნიკურ უმცირესობებს მიეკუთვნებიან: მანიპურები, ტრიპურას, მარმას, ხასის ეთნოსის წარმომადგენლები და სხვ.

ეთნიკურ უმცირესობას წარმოადგენენ ბიჰარები, რომლებიც ურდუზე მოსაუბრე, არაბენგალელი ხალხია. ისინი ბიჰარის შტატიდან და ინდოეთის ჩრდილოეთ ტერიტორიებიდან 1947 წელს ბრიტანეთის ინდოეთის დაყოფის შემდეგ ემიგრირდნენ. ისინი დაკისა და რანგპურის ირგვლივ არიან კონცენტრირებული და მათი რაოდენობა დაახლოებით 300 000-ს უდრის. ბიჰარელებმა ბანგლადეშის მოქალაქეობა და ხმის მიცემის უფლება 2008 წელს მიიღეს.

ენა

ბანგლადეშის ენები (2011)

ბენგალური			98%
სხვა			2%

ბანგლადეშის ოფიციალურ ენა ბენგალურია. სხვა ენებს შორის აღსანიშნავია ბენგალურის დიალექტები: ჩიტაგონგური, სილჰეტი, ჩაკმა, როჰინგია, ტანანგია და რანგპური. ბანგლადეშში ასევე საუბროობენ ინდოარიულ ენებზეც: ასამურ ენაზე, ბიშნუპრია-მანიპურიზე და ბიჰარულ ენებზე. მოსახლეობის ნაწილი საუბრობს ტიბერო-ბირმულ ენებზეც.

რელიგია

ბანგლადეშის მთავარი რელიგიური ჯგუფები (1951–2022)

რელიგიური ჯგუფი	მოსახლეობა % 1951.	მოსახლეობა % 1961	მოსახლეობა % 1974	მოსახლეობა % 1981	მოსახლეობა % 1991	მოსახლეობა % 2001	Population % 2011	Population % 2022
ისლამი	76 %	80.4 %	85.4 %	86.6 %	88.3 %	89.7%	90.4%	91.1%
ინდუიზმი	22 %	18.5%	13.5%	12.1 %	10.5 %	9.2%	8.5%	7.9%
ბუდიზმი	0.7 %	0.7 %	0.6 %	0.6 %	0.6 %	0.7 %	0.6%	0.6%
ქრისტიანობა	0.3 %	0.3 %	0.2 %	0.3 %	0.3 %	0.3%	0.4%	0.3%
სხვა რელიგიები/არარელიგიური	0.1 %	0.1 %	0.2 %	0.3 %	0.3 %	0.1%	0.1%	0.1%

**ბანგლადეშის რელიგიური მრავალფეროვნება 2022 წლის მიხედვით**
რელიგია	მოსახლეობა
მუსლიმები ( )	150,360,404
ინდუისტები ( )	13,130,109
ბუდისტები ( )	1,007,467
ქრისტიანები ( )	495,475
სხვა	198,190
ჯამი	165,158,616

2022 წლის აღწერის მიხედვით ბანგლადეშის მოსახლეობა 165 158 616 ადამიანს შეადგენს.

ისლამი

ბანგლადეშის სახელმწიფო რელიგია ისლამია. 2022 წლის აღწერის მიხედვით ბანგლადეშის 150 მილიონი ადამიანი მუსლიმია, რაც მოსახლეობის 91.04%-ს შეადგენს. ბანგლადეშელთა უმრავლესობა სუნიტია და ფიყჰის ჰანაფის სკოლის მიმდევარია. რელიგია ბანგლადეშელთა იდენტობის ნაწილია. მართალია ბანგლადეშში მუსლიმი მოსახლეობა ჭარბობს, მაგრამ იგი დე-ფაქტო სეკულარული სახელმწიფოა. გარდა სუნიტებისა, ბანგლადეშში ისლამის სხვა მიმდევრებს მიეკუთვნებიან: შიიტები, ყურანისტები, აჰმადიები, მაჰდავიები და სხვ.

სქოლიო

This article uses material from the Wikipedia ქართული article ბანგლადეშის დემოგრაფია, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). შინაარსი წარმოდგენილია შემდეგი ლიცენზიით (თუ სხვა არ არის მითითებული): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ქართული (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.