ახნელესი (ოფიციალურად ქალაქი ანხელესი; ფილ: Lungsod ng Angeles) ― პირველის კლასის მაღალურბანიზებული ქალაქი ცენტრალური ლუსონის რეგიონში, ფილიპინებში.
2020 წლის აღწერით, ქალაქის მოსახლეობა 462 928 ადამიანს შეადგენს.
ანხელესი ტაგალ. Lungsod ng Angeles კაპამპ. Lakanbalen ning Angeles | |
ქვეყანა | ფილიპინები |
---|---|
შიდა დაყოფა | პანდანი |
კოორდინატები | 15°08′49″ ჩ. გ. 120°35′05″ ა. გ. / 15.1471806° ჩ. გ. 120.5847333° ა. გ. |
დაარსდა | 1796 |
ფართობი | 60.27 კმ² |
ცენტრის სიმაღლე | 146 მეტრი |
მოსახლეობა | 462 928 (1 მაისი, 2020)[1] |
სასაათო სარტყელი | ფილიპინების სტანდარტული დრო |
სატელეფონო კოდი | 45 |
საფოსტო ინდექსი | 2009 |
ოფიციალური საიტი | http://angelescity.gov.ph/ |
პოლიტიკურად ანხელესი პამპანგის პროვინციისგან დამოუკიდებელია, თუმცა სტატისტიკური დანიშნულებით, ხშირად პროვინციასთან ერთად აჯგუფებენ.
ქალაქის სახელწოდება წარმოდგება ესპანური El Pueblo de los Ángeles-დან, რაც „ანგელოზთა ქალაქს“ ნიშნავს. სახელწოდება დაკავშირებულია მის მფარველ წმინდანებთან Los Santos Ángeles Custodios (მფარველი ანგელოზები) და დამფუძნებელთა, დონ ანხელ პანტალეონ დე მირანდას სახელთან.
ქალაქს ჩრდილოეთიდან მაბალაკატი ესაზღვრება, აღმოსავლეთიდან ― მეხიკო, სამხრეთ-აღმოსავლეთიდან ― სან-ფერნანდო, სამხრეთიდან ― ბაკოლორი, ხოლო სამხრეთ-დასავლეთიდან და დასავლეთიდან ― პორაკი. ადმინისტრაიცულად ქალაქი პამპანგის დამოუკიდებელია, თუმცა პროვინციის კომერციული და ფინანსური კერის ფუნქციას ასრულებს.
ანხელესს კლარკის საერთაშორისო აეროპორტი და კლარკის თავისუფალი საპორტო ზონა ემსახურება.
ქალაქი მანილადან 83 კმ-ით, ხოლო პროვინციული დედაქალაქიდან, სან-ფერნანდოდან 17 კმ-ითაა დაშორებული.
კკიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციით, ანხელესი ტროპიკული სავანის კლიმატურ სარტყელში მდებარეობს. ქალაქში ორი სეზონი გამოიყოფა: მშრალი სეზონი, რომელიც ნოემბრიდან აპრილამდე გრძელდება და წვიმის სეზონი, რომელიც მაისიდან ოქტომბრამდე გრძელდება. 1953-1991 წლებში ქალქის ყველაზე დაბალი საშუალო დღიური ტემპერატურა 22.6 °C, ხოლო ყველაზე მაღალი საშუალო დღიური ტემპერატურა 31.3 °C იყო. ყველაზე თბილი თვე ივნისია, ხოლო ყველაზე ცივი ― იანვარი და თებერვალი. ნალექების საშუალო წლიური მაჩვენებელი 2 026.8 მმ-ია. ტაიფუნები ქალაქს ძირითადად ზაფხულსა და შემოდგომაზე უახლოვდება აღმოსავლეთიდან. 1974 წლის 28 ნოემბერს ქალაქს ტაიფუნი ირმა დაატყდა თავს; 1978 წლის 27 ოქტომბერს ― ტაიფუნი რიტა; 1981 წლის 24 ნოემბერს კიდევ ერთი ტაიფუნი ირმა; 1988 წლის 25 ოქტომბერს ― ტაიფუნი რიუბი; 1991 წლის 15 ივნისს კი ― ტაიფუნი იუნია, რასაც პინატუბოს ამოფრქვევაც მოჰყვა. 1972 წლის ივლისში ცენტრალურ ლუსონზე მთელი თვის მანძილზე გადაუღებლად წვიმდა და ანხელესის ვაკის მახლობლად ნალექების მაჩვენებელმა 2 440 მმ შეადგინა.
ანხელესი 33 ბარანგაიდ იყოფა.
ანუნასის ბარანგაიში კორეა-თაუნია განლაგებული. ბარანგაი ქალაქის ერთ-ერთი მზარდი ცენტრია, სადაც მსუბუქი მრეწველობა ვითარდება, როგორიცაა, რატანის წარმოება, ხის დამუშავება და სხვ. ბალიბაგოს ბარანგაი ანხელესის გასართობი ცენტრია. ქალაქის უდიდესი სავაჭრო ცენტრი მალაბანიასის ბარანგაიში მდებარეობს. ანხელესის სავაჭრო ცენტრს პამპანგისა და სან-ნიკოლაის ბარანგაები წარმოადგენენ, სადაც უამრავი ბაზარია განთავსებული. ქალაქის სამთავრობო კომპლექსი პულუნგ-მარაგულის ბარანგაიშია განლაგებული. კომპლექსი მოიცავს ქალაქის მერიას, ქალაქის იუსტიციის სახლსა და სხვა სამთავრობო შენობა-ნაგებობებს.
სანტო-როსარიოს ბარანგაი ქალაქის პობლასიონია. ბარანგაიში ანხელესის კულტურული და ისტორიული მემკვიდრეობის ნამუშევრებია წარმოდგენილი, მათ შორის, პამინტუანის სასახლე, მუზეუმი, უნივერსიტეტი, ტაძარი და სხვ. ფართობის მიხედვით ანხელესის უდიდესი ბარანგაია საპანგბატო. ბარანგაის ფართობი 104 694 კმ²-ია, ხოლო მოსახლეობის რაოდენობა 11 262 ადამიანს შეადგენს. საპანგბატო კლარკის თავისუფალი საპორტო ზონის მახლობლად მდებარეობს და ქალაქის უმაღლესი წერტილია.
ანხელესში ოქტომბერში ორი მთავარი კათოლიკური ფესტივალი იმართება. საზღვაო ფიესტა 1646 წელს ესპანური ფლოტის ნიდერლანდურ საზღვაო ძალებზე გამარჯვების აღსანიშნავად იმართება. ადგილობრივთა წარმოდგენით, ესაპნელებმა მარიამ ღვთისმშობლის წყალობით გაიმარჯვეს. ასპუს ფიესტაზე პამპანგის ყველა კუთხიდან მიედინებიან მლოცველები, რათა აპუს აკლადამას ეწვიონ.
ქალაქის მახლობლად აშშ-ის ბაზისა და თავისუფალი საპორტო ზონის არსებობის გამო, ბევრი ამერიკელი სამუდამოდ დასახლდა ამ ტერიტორიებზე, განსკაუთრებით, ბალიბაგოს რაიონში, ამიტომაც ანხელესში ექსპატრიატთა დიდი კოლონია ჩამოყალიბდა. ამერიკული კოლონიური მმართველობის პერიოდში (1898-1946) ფილიპინებში 800 000-ზე მეტი ამერიკელი დაიბადა.
ანხელესი გასტრონომიული ტურიზმის დანიშნულების ადგილია და ხშირად „ფილიპინების კულინარიის დედაქალაქადაც“ მოიხსენიებენ. ქალაქი კაპამპანგანური სამზარეულოს კერაა. ყველაზე ცნობილი კერძი სისიგია, რომელიც ღორის ხორცისგან მზადდება. ქალაქში ისტორიული და კულტურული მნიშვნელობის მრავალი ტურისტული ღირსშესანიშნაობა მდებარეობს, მათ შორის, პამინტუანის სასახლე, ისტორიული და სოციალური კვლევების მუზეუმი, ანხელესის ტაძარი, რომელიც ფილიპინების ეროვნული მუზეუმის მიერ მნიშვნელოვან კულტურულ საკუთრებადაა აღიარებული. ანხელესი კლარკის თავისუფალ საპორტო და სპეციალურ ეკონომიკურ ზონაშია მოქცეული.
ანხელესის დაძმობილებული ქალაქებია:
This article uses material from the Wikipedia ქართული article ანხელესი (ქალაქი), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). შინაარსი წარმოდგენილია შემდეგი ლიცენზიით (თუ სხვა არ არის მითითებული): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ქართული (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.