Wšědna Jaseń
Wšědna jaseń (Fraxinus excelsior) je štom ze swójby wolijowcow (Oleaceae).
 | |||||||||||||||||||||||||||||
| Wšědna jaseń (Fraxinus excelsior) | |||||||||||||||||||||||||||||
| systematika | |||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Domena | Eukaryoty | ||||||||||||||||||||||||||||
| Swět | Rostlinstwo | ||||||||||||||||||||||||||||
| Asteridy Euasteridy I | |||||||||||||||||||||||||||||
| rjad: | (Lamiales) | ||||||||||||||||||||||||||||
| swójba: | Wolijowcowe rostliny (Oleaceae) | ||||||||||||||||||||||||||||
| ród: | Jaseń (Fraxinus) | ||||||||||||||||||||||||||||
| družina: | Wšědna jaseń | ||||||||||||||||||||||||||||
| wědomostne mjeno | |||||||||||||||||||||||||||||
| Fraxinus excelsior | |||||||||||||||||||||||||||||
| L. | |||||||||||||||||||||||||||||
| Škitny status | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
.gif){kind=small}
Wopis
Wšědna jaseń je štom, kotryž docpěwa wysokosć wot 10 hač do 40 m.
Łopjena
Jeje zymske pupki su načorń pjelsćate.
Łopjena su přećiwostejne, njeporowje pjerite z 9 hač 15 zubatymi łopješkami.
Kćenja
Kćěje wot apryla hač do meje. W pakićach stejace mnoholičbne kćenja so před łopjenami jewja. Kćenja nimaja kćenjowy přikrywny kelušk.
Płody
Wisace płody dołhosć wot 5 cm docpěwaja a jednobóčne křidła njesu.
Stejnišćo
Rosće w niwowych, wudrjeńcowych a měšanych lěsach, na rěčkach, rěkach, skałach a kamjentnych zwisach, na čerstwych abo włóžnych pódach, ale tež na sušišich stejnišćach.
Wobraza
-
Rjepik -
Zymička -
Fraxinus excelsior - Museum specimen
Mytologija
Po germanskej mytologiji wulka jaseń, swětowa jaseń "Yggdrasil" wot zemje hač do njebjeskeho wjelba.
Podobna družina
- Kćenjowa jaseń (Fraxinus ornus) njese wonjace, napadnjace, běłojte, pjerite kćenjowe promješka. Jeje łopjena wobsteja ze 7-9 łopješkow. Wona rosće w južnej Europje dźiwja a při nas w parkach.
Nóžki
Žórła
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 444 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 430 (němsce)
- Filip Rězak: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. L. A. Donnerhak, Budyšin 1920 (digitalizat).
- Jurij Kral: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica Serbska, Budyšin 1927.
- Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1981 (online).
 | Tutón zapisk wo botanice je hišće jara krótki. Móžeš pomhać jón dale wutwarjeć. K tomu stłóč horjeka na Wobdźěłać. Jeli eksistuje w druhej rěči hižo bóle wuwity zapisk ze samsnej temu, móžeš tež z tutoho přełožować. | Jeli ma zapisk wjace hač jedyn njedostatk, wužij prošu předłohu |
This article uses material from the Wikipedia Hornjoserbsce article Wšědna jaseń, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Wobsah pod CC BY-SA 4.0 k dispoziciji steji, jeli njeje so hinak podało. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Hornjoserbsce (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.