hindu dhorm' (somskrit: sonaton dhorm')zogalem sokodd dhormampoxinem pornem dhorm' ass। hem dkxinn axialem niz dhorm' ani bohusonkhyelem dhorm'। hem ved adharit dhorm', vingodd-vingodd onuxtthan, mot, pod'dhotio, somprodai ani dorxon ott'ttu korunu ass। vixvasokangelem sonkhyeri hem zogantulem tisrem vhodd dhorm' ass। yodyopi hantum most devi-deutangeli puza zat'ta, bod'd mhonnleri hem ekixvorovadi dhorm' ass। onuyayi onusar hem zogantulem tisrem vhodd dhorm' ass। hajjim 828 orob onuyayi bharotantum, 23 orob nepallantum, 14 orob bangladexantum ani 3.3 orob bali, inddonexiantum assoti।
Romi |
hindu xastralem most vafmoi xruti othva smritintum vingodd kel'lolem ass। him vafmoi onuxtthan, tot'tvovad ani purannavixoyari assoti ani dhorm' onusar koxxi jiychem hem sangtati। hantum prai, moht'tv ani odhikaravixoyari ved sokdantum vhodd assoti। upnixod, mohakauy ramainn ani mohabharot ony vhodd vafmoi। mohabharotari adharit xastr bhagoud gita haka chodd moht'tv asta।
hindu hem utr,bharti-i upmohadvipalem vaivy bodik vhamvtolem sindhu nhoyimthamvunu ailam। hindu hem namv, mukhari, orbi utr ol-hind, orthat sindhu nhoyilem peltoddieri rabtolim zon, mhunnu prosid'dh zal'lem। 13xotok i. Thamyi hindustan (hinduvangeli bhumi) hem bhartak poreayi namvadhik namv mell'lem।
adlem kalantum hindu bharti-i upmohadvipari rabtole, dhorm' khonchem-i asso, sokodd zonank appoitolinti। 18 xotok i.Lem koddekalantum yuropi-i zonamni bharti-i dhormangelem onusoronn kortolenk hindu mhunnu appomvochek suru kel'lem। maggiri hindu dhormalem veakhea udeyontilem dhorm' (kristamv,yohudi, islam') nat'tilem ani vedanthamvunu yenit'tilem dhorm' (boud'dh, zoin, sikh)hanka soddunu bharti-i pallale zonangele dhorm' oxxi zal'lem।
adlem bharti-i dhormalem promann horppa kalantum (5500-2600 i.Pu) mellta। adihindu dhorm' 1500-500 i.Pu.Lem onuxtthanank appoitati। aizochem hindu dhorm' vedanthamvunu ailem (1700-1100)। voidik onuxtthanantum indr, vorunn, ogni oxxi prakritik xoktiangelem puzu ani som' vidhi zat'tolem। yogone ani voidik montrochcharoi zat'tolem। tauvolli deusthan ani vigroh naऽxilinti। voidik dhorm' ani majdayasna/zortoxtti dhorm'antum ani kelvu bharti-i-yuropi-i dhorm'antum most somanote ass।
isvi purvalem koddekalantum ani isvilem adle kalantum ramainn ani mohabharot him vhodd somskrit upneas boromvunu ailim। kodderi devi-deutangelim, monuxamott'ttu mellap ani doiteamott'ttu zuzhavixoyari sangtolim, purann ailim।
tin vhodd prourtonamni hindu vicharak novem dik dakkomyolem- upnixodik, zoin ani boud'dh manyotangelem sokodd bhartantum prosar। mohavir (zoinangelim 24. tirthonkor) ani bud'dh (boud'dh dhorm'alim somsthapok) hamni xikkomyolem ki mokx melluk vedank ani zati pod'dhotik svikarochem ogty na। bud'dhalem mukhari vochchuku hemvy sanglem ki atma ani devalem aschem onauxyok। 200 i.Ntum hindu sid'dhantalem (Hindu Philosophy) most dorxonantum (Hindu Schools of Thought) vorgikoronn zal'lem।
vedank devoparjit appoitolim soh (6) astik dorxon (Orthodox Schools of Thought)
him ostik dorxon assoti।
vedank devoparjit appoinat'tilim tin nastik dorxon (Heterodox Schools of Thought)
him nastik dorxon assoti।
devari vixvas douvoronat'tilem dorxon most fuddlethamvunu hindu dhormantum pollomvchek mellta। hakachi nirixvorovad (Atheism) mhonntati। hajjim don vorg assoti-
gupt kalla uprant somskritalem sthan unnem zamvunu prokrit mukhari ailem। vedangelem sthan gounn zamvunu purann-adharit, yeklle promann mhunnu dhoried oxxi, dhormalem zolm' zal'lem। brahmonn ani dhormoxastr kendrit hindu dhormantum porivrton suru zal'lem।
7. Xotok i.Ntum orob poinnariamni sindh jikunu islam' bharti-i upmohadvipari haddlem। hem kalantum boud'dh dhormalem odhogoti suru zal'lem ani most hindu zonamni islam' svikarolem। ourongojeb mhonnke most muslim' razamni deusthanam bhet'tunu muslman nat'tilancheri onyai kel'lem। yodyopi raza okbor mhonnke kelvu raza sohixnnu axxilim। ramanuzachary, madhvachary, choitny mohaprobhu hangelem probhavanimit'ti hindu dhormantum vhodd porivrton ailem। adi xonkracharyanem kelvu xotkamfudde nirgunn brohmonnalem suru kel'lelem onuxtthanank soddunu sulobh poddtolem vixnnu ovtarangele hamni bhokti somprodaiale marganem onuxtthan suru kel'lem।
hindu dhormantum ixvoralim vingddovingodd sid'dhant assoti; ekixvorovad (monotheism), bohuixvorovad (polytheism), sankhy (panentheism),odvoit (pantheism), yog (monism) ani nirixvorovad (atheism)। zon tat'tangele dorxona onusar onuxtthan kortati।
most hindu zon atma, apnnamlem bod'd svorup, haka xaxvot lektati। odvoit vedant dorxona onusar ho atma ixvora thamvunu vingodd na। odvoit mhonnta ki monuxojlmalem dhyey, apnnamlo atma ixvor zomv ass, hem kollchem ass। yodyopi, upnixod mhonntati ki apnnank atmalem zannvai zal'lem, ani brohma ott'ttu sombondh koll'leri aponn mokx pamvta।
dvoit dorxon anisar brohm' vingodd vyoktimt'tv ass ani dvoit onuyayi taka somprodaya onusar brohm', vixnnu, xiv othva xokti mhunnu pujtati।
protiekollalem jivitalim char bindu assoti।
haka aizochem poreayi utr zati ass। bod'd mhonnleri choturvornnaxrom' hem chotur orthat char ani vornn orthant bonn'nn he utranthamvunu yet'ta।
him char vornn assoti।
vedkalantum him vornn protiekolle monuxalim char gunnodhrm' oxxi lektolinti। rigvedantum boromylam- zonmona zaite kxudr: somskarat dviz uchyote। vidyoya yati viprotvam' brohm' zanati iti brahmonn:।।
zolma vellari protielo kxudr (xuny) asta। somskaramnimit'ti taka dusrem zolm' mellta (dviz)। vidyenem to budhvont zat'ta। hamnem taka brohm' kollta ani to brahmonn (brohm' konnank kollta) zat'ta। aiji him utr zativachok zal'lanti।
somskar jiunantule moht'tvalem binduvangelim protik assoti ani mhunnu tangelem achronn korka। protyokx-oprotyokx hantum pitrangelem, mhalgoddangelem ani mogachangelem ul'lekh othva sohbhag zat'ta। him assoti-
This article uses material from the Wikipedia गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni article Hindu Dhorm, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). हातूंतलो मजकूर CC BY-SA 4.0च्या अंतर्गत उपलब्ध आसा जे मेरेन हेर नोंदी करूक नात. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.