Clg Chontae Aontroma

Ba sa bhliain 1885 a bunaíodh Gaeil Bhéal Feirste (nó Ceannródaithe Bhéal Feirste mar ab fhearr aithne orthu san am), an chéad chlub de chuid Chumann Lúthchleas Gael i gContae Aontroma. Is don Athair J. Ó Raghallaigh (arbh as Loch gCaol ó dhúchas dó) a théann an chreidiúint uile as bratach Mhicheál Uí Chíosóg a ardú sa chontae.

Go gairid ina dhiaidh sin tháinig ceithre chlub iomána eile ar an fhód, mar a bhí: Cláirsigh Bhéal Feirste, Lámha Dearga Lios na gCearrbhach, Club William Orr agus Raonairí Divis.

Díol spéise é, b’fhéidir, an mhír eolais a tháinig ón Ard-Chomhairle lena chur in iúl "go bhfuarthas £3 ó Aontroim mar tháillí ballraíochta don bhliain 1885."

I ndiaidh Scoilt Pharnell, d’imigh na cúig chlub in Aontroim in éag agus níor tugadh faoi Chumann Lúthchleas Gael a chur ar a bhonnaí arís sa chontae go dtí mí Dheireadh Fómhair 1898. Ba é Club Iomána na Craoibhe Rua, nuair a bunaíodh é, a chuir tús leis an ghluaiseacht. Chuir oifigigh an chlub ráiteas amach ag impí "ar fheara C.L.G. Aontroma agus Uladh an t-aighneas polaitiúil a bhí eatarthu a chur i leataobh agus seasamh le chéile arís eile de mheon na aontachta agus na cairdine faoi bhratach na sean-Ghael sa bhliain stairiúil seo, comóradh céad bliain 1798."

Le himeacht aimsire, tháinig clubanna C.L.G. eile ar an fhód agus nuair a bunaíodh An Bord Contae i 1900/01 d’fhéadfaí a rá, gan aon amhras, go raibh Athnuachan Ghaelach na hÉireann in Aontroim faoin lán seoil.

Duaiseanna

• Corn Chríostóir Uí Rinn: 1
  • 2006

• Craobh Iomána Idirmheánach na hÉireann: 1
  • 1970

• Craobh Iomána Sóisearach na hÉireann: 1
  • 2002

• Sraithchomórtas Iomána Náisiúnta: 3
  • 1956, 1970, 2003

• Corn Uí Bhreatnaigh: 1
  • 2008

• Craobh Iomána Sinsearach Uladh: 57
  • 1900-01, 1903–05, 1907, 1909–11, 1913, 1916, 1924–31, 1933–40, 1943–49, 1989–91, 1993–94, 1996, 1998–99, 2002–09, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017

• Craobh Iomána Mionúrach Uladh: 59
  • 1931, 1933, 1935, 1936, 1937, 1938, 1939, 1940, 1941, 1945, 1946, 1947, 1948, 1949, 1950, 1951, 1952, 1953, 1954, 1955, 1956, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962, 1963, 1964, 1965, 1966, 1968, 1969, 1970, 1986, 1987, 1988, 1992, 1993, 1995, 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017

• Craobh Iomána Idirmheánach Uladh: 5
  • 1966, 67, 69, 70, 73

• Craobh Iomána Faoi-21 Uladh: 24

1964, ‘65, ‘66, ‘67, ‘70, ‘72, ‘73, ‘74, ‘76, ‘78, ‘79, ‘80, ‘81, ‘82, ‘88, ‘89, ‘91, ‘92, ‘94, ‘95, ‘96, ‘98, ‘99, '00, 2002, '06

• Craobh Iomána Sóisearach Uladh: 14
  • 1931, 1933, 1935-41, 1945-56, 1958-66, 1969, 1970, 1986, 1987, 1988, 1992, 1993, 1995-99, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010

• Sárimreoirí na Bliana: 97
  • 1971 (2), 1972 (5), 1974 (2), 1975 (1), 1976 (5), 1977 (8), 1978 (6), 1979 (3), 1980 (2), 1981 (1), 1982 (3), 1983 (3), 1984 (6), 1985 (2), 1986 (7), 1987 (1), 1988 (1), 1990 (6), 1991 (3), 1992 (3), 1993 (2), 1999 (6), 2000 (2), 2003 (3), 2004 (7), 2005 (6)

Duaiseanna

• Craobh Peile Sinsearach Uladh: 10
  • 1900, 1901, 1908, 1909, 1910, 1911, 1912, 1913, 1946, 1951

• Craobh Peile Faoi-21 na hÉireann: 1
  • 1969

• Craobh Peil Mionúrach Uladh: 6
  • 1956, 1985, 1991, 1996, 2006, 2014

• Corn Tomáis Uí Mhurchú: 1
  • 2008

• Corn an Oireachtais: 1
  • 1946

• Corn Dochtúir Mac Cionnaith: 6
  • 1941, 1942, 1945, 1946, 1966, 1981

• Corn Dochtúir Uí Lagáin: 3
  • 1952, 1965, 1966, 1967

Iomáint

• Ciarán Barr
• Terence McNaughton
• Dessie Donnelly
• Olcan McFetridge
• Dominic McKinley
• Paul McKillen
• Neil McManus
• Liam Watson

Peil

• Andy McCallin
• Paddy Cunningham
• Aodhán Gallagher

 

• Suíomh oifigiúil an chontae
• Contae Aontroma ar Hoganstand.com
• Coirn chúigeach agus náisiúnta buaite ag foirne ón chontae Curtha i gcartlann 2012-05-28 ar an Wayback Machine
• Buaiteoirí chraobh an chontae Curtha i gcartlann 2007-09-29 ar an Wayback Machine