Kveiki
Ein kveiki ella eitt ensym er eitt protein, sum økir um ferðina á eini ávísari evnafrøðiligari reaktión - ein lívfrøðiligur katalysatorur.
Kveikin skundar undir reaktiónina millum reaktant (substrat) og produkt, men verður tó ikki sjálvur broyttur í reaktiónini.
Fyrr varð hildið, at allir lívfrøðiligir katalysatorar vóru proteinir, men í 1980-árunum varð uppdagað, at nøkur RNA-mýl kunnu verða munadyggir katalysatorar, og tey verða nú nevnd ribozymir.
Vanligt verða kveikar nevndir við endingini -ase. Tó hava nakrir av teimum fyrstu kveikunum, ið funnir vóru, gomul heiti, og enda sostatt ikki við -ase.
Kveikar verða bólkaðir í 6 ymiskar høvuðsbólkar eftir teirra starvi:
- EC 1 Oxidoreductase: katalyserar oxidatión/reduktión reaktiónir.
- EC 2 Transferase: flytir ein funktionellan bólk (t.d. ein methyl- ella phosphat-bólk).
- EC 3 Hydrolase: katalyserar hydrolysuna av ymiskum bindingum.
- EC 4 Lyase: klývur ymiskar bindingar uttan at nýta hydrolysu og oxidatión.
- EC 5 Isomerase: katalyserar isomeriseringina í einum einstakum mýli.
- EC 6 Ligase: setir tvey mýl saman við kovalentari binding.
Tað eru eisini undirbólkar undir høvuðsbólkunum.
This article uses material from the Wikipedia Føroyskt article Kveiki, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Innihaldið er tøkt undir CC BY-SA 4.0 um ikki annað verður viðmerkt. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Føroyskt (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.