Ферме́нташ (лат: fermentum — «закваска» яхачох хьадаьннад) е энзи́маш (я) (яний: ζύμη, ἔνζυμον «закваска») — дийнача ражашка (дегӀамашка) химе реакцеш сихъеш дола белокий е рибонуклеина цӀалха хоттамаш (рибозимаш).
ХӀара ферменто ше-ший химе реакци сихъю: цу реакцешка да́къа лоацача реагентех субстраташ оал, хӀаьта хьахулачох — продукташ. ХӀара ферменто къаьст-къаьсттача субстратаца болх бу, цунах специфичность оал. Масала, АТФ-азас АТФ вӀашагӀъяьккхар мара сихдиц, хӀаьта фосфорилазай кина́зас фосфорилазайна мара фосфорилировари йиц.
Ферментаце хьинар хувца йиш я: активаторашцеи (айдеш), ингибиторашцеи (лохдеш).
Белока ферменташ рибосомаш тӀа вӀашагӀъехк, хӀаьта РНЦӀ-ферменташ — оагилга тӀума чу.
«Фермент», «энзим» яха ши термин синонимаш йолаш лелаю дукха ха яьннай: хьалхаръяр дукхагӀа эрсийи немцийи Ӏилман литературе яьржа а йолаш, шоллагъяр — ингалсийи ференгийи чу.
Ферменташ тохкача Ӏилмах энзимологи оал, «ферментологи» ца оалаш (латинийи эллинойи меттай овлаш э ца де).
This article uses material from the Wikipedia ГӀалгӀай article Ферменташ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Чударá тIакхоачилга CC BY-SA 4.0 яхача лицензе бокъонашца да, нагахьа санна кхыдар белгалдаь деце. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ГӀалгӀай (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.